Celem ustawy, zmieniającej także postępowanie rozpoznawcze, klauzulowe i egzekucyjne, jest uproszczenie i przyspieszenie postępowań cywilnych, a proponowana nowa forma czynności prawnych zwana dokumentową, mniej sformalizowana niż tradycyjna forma pisemna (brak podpisu), ma usprawnić obrót i wyjść naprzeciw potrzebom praktyki, w której od dawna zyskują na znaczeniu używane powszechnie technologie porozumiewania się na odległość. Wygląda na to, że reguły rządzące zarówno obrotem gospodarczym, jak i procedurą sądową, powoli wkraczają w XXI wiek.

Lipcowe zmiany to kolejne modyfikacje w samej procedurze cywilnej oraz w ustawach okołokodeksowych. W czerwcu Rząd przygotował i skierował do konsultacji projekt ustawy Prawo restrukturyzacyjne, która ma przy okazji zmienić obowiązujące Prawo upadłościowe i naprawcze. Zmiany mają na celu z jednej strony wdrożenie skutecznych mechanizmów ratowania przedsiębiorców popadających w trudności (często z obiektywnych przyczyn ekonomicznych), a z drugiej – ochronę ich wierzycieli, również przed ich własną niewypłacalnością w efekcie niezaspokojenia należności od upadłego (zapobieżenie efektowi domina). Czas pokaże czy nowe prawo pomoże chronić ogół przedsiębiorców przed powszechnymi obecnie upadłościami likwidacyjnymi.

Wiadomo już, że ustawa o prawach konsumenta ogłoszona 24 czerwca br. wejdzie w życie już 25 grudnia 2014 r. Oprócz tego, że implementuje ona do polskiego porządku prawnego postanowienia dyrektywy 2011/83 w sprawie praw konsumentów, nowelizuje też kodeks cywilny w zakresie tak fundamentalnych dla obrotu instytucji jak rękojmia za wady w umowie sprzedaży. Umowy zawarte przed 25 grudnia 2014 r. objęte będą dotychczasowymi przepisami, czyli m.in. zasadami przewidzianymi przez ustawę o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Natomiast umowy zawarte z konsumentami po 25 grudnia 2014 r. będą podlegały nowym przepisom. W praktyce oznacza to, że w dwóch pierwszych latach będziemy mieli do czynienia z dwoma reżimami prawnymi dotyczącymi sprzedaży konsumenckiej.

Omówione nowelizacje to pierwsze tak poważne modyfikacje od lat. Mimo, że zmiany należy generalnie ocenić pozytywnie, osoby będące przedsiębiorcami lub prowadzące działalność gospodarczą mogą pogubić się w gąszczu nowych przepisów.

Komentarz prasowy Justyny Dereszyńskiej Radcy prawnego w zespole postępowań sądowych i administracyjnych w kancelarii Wierzbowski Eversheds.