Z pytaniem prawnym do poszerzonego składu NSA wystąpił pod koniec listopada ub.r. jeden ze składów tego sądu. NSA nie wiedział bowiem, czy uchylić wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, czy przeciwnie - odrzucić skargę kasacyjną.
Sprawa dotyczyła jednego z mieszkańców, któremu gmina ustaliła podatek od garażu według stawki właściwej dla "budynków lub ich części pozostałych". Decyzję tę utrzymało w mocy samorządowe kolegium odwoławcze. Argumentem było to, że garaż jest odrębnym, samodzielnym lokalem o funkcji "użytkowej, niemieszkalnej".
Mężczyzna wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, tłumacząc, że garaż jest częścią budynku mieszkalnego i powinien być opodatkowany tak, jak mieszkanie. WSA oddalił jednak jego skargę (sygn. I SA/Bk 430/09). WSA przyznał rację organom podatkowym, że garaż, jeśli stanowi odrębną własność, jest opodatkowany według stawek właściwych dla "budynków lub ich części pozostałych", a nie budynków mieszkalnych.
Mężczyzna złożył więc skargę kasacyjną. NSA przedstawił natomiast sprawę poszerzonemu składowi, który 26 lutego br. (sygn. II PS 4/11) podjął uchwałę w tej sprawie.
NSA uznał, że lokale użytkowe, które są objęte odrębnym prawem własności, są opodatkowane według stawek właściwych dla tzw. budynków lub ich części pozostałych, a nie budynków mieszkalnych. Dotyczy to sytuacji, gdy garaże są przedmiotem odrębnej własności i zgodnie z przeznaczeniem mogą być wykorzystywane na cele inne niż mieszkalne.
Gdy natomiast garaże są kupowane razem z mieszkaniami i są objęte jedną księgą wieczystą, wówczas - zdaniem NSA - nie może być odrębnego opodatkowania, podobnie jak w sytuacji, gdy garaż stanowi część budynku mieszkalnego.

Reakcja MF na uchwalę NSA
Na poniedziałkową uchwałę NSA czekali nie tylko podatnicy, ale i samo Ministerstwo Finansów. Przyznał to wiceminister finansów Maciej Grabowski w odpowiedzi na poselską interpelację nr 233 posła Johna Abrahama Godzona (PO). "Zdaniem ministra finansów rozstrzygnięcie NSA w uchwale, choć wiąże w danej sprawie, będzie miało zasadnicze znaczenie odnośnie do ewentualnej zmiany linii orzeczniczej (w tej chwili, czekając na to stanowisko, sądy administracyjne zawieszają postępowania w podobnych sprawach)" - napisał Grabowski w odpowiedzi na interpelację.

Opinie ekspertów podatkowych
Edyta Głębicka, doradca podatkowy współpracujący ze Spółką Doradztwa Podatkowego "Manugiewicz, Trzaska i Wspólnicy" o poniedziałkowej uchwale NSA:
"Aby w pełni ocenić argumentację NSA przedstawioną w uchwale, należy oczywiście poczekać na jej pisemne uzasadnienie. Wątpliwość odnośnie do tego, jaką stawką należy opodatkowywać garaże i miejsca postojowe istnieje nie tylko w podatku od nieruchomości, ale także w podatku od towarów i usług. O ile w VAT od pewnego czasu istnieje już właściwie jednolita linia orzecznicza, do której jednak dość opornie przekonują się organy podatkowe, o tyle w podatku od nieruchomości sprawa była mniej jednoznaczna. Najwyraźniej jednak, o ile można się zorientować z ogólnej konkluzji poniedziałkowej uchwały, sędziowie zajęli stanowisko w pewnym uproszczeniu zbieżne z tym, jakie jest prezentowane w podatku od towarów i usług. Mianowicie, jeżeli garaż lub miejsce postojowe są związane z mieszkaniem, stanowią z nim całość (nie mogą być zbyte bez mieszkania), w szczególności gdy są zlokalizowane w części wspólnej budynku mieszkalnego, to powinny być opodatkowane za takich zasadach jak lokal mieszkalny. Natomiast gdy stanowią przedmiot samodzielnej własności lub gdy prawo do miejsca postojowego jest udziałem w wyodrębnionej nieruchomości użytkowej, to powinny być opodatkowane na zasadach przewidzianych dla budynków pozostałych. W podatku od towarów i usług, jest to odpowiednio stawka 8 proc. lub stawka 23 proc. przy nabyciu garażu lub miejsca postojowego." 
 

Paweł Banasik, doradca podatkowy, menedżer w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy o poniedziałkowej uchwale: 
"Podatnicy, którzy nabyli lokal mieszkalny oraz odrębne prawo własności do miejsca postojowego zapłacą dużo wyższy podatek od nieruchomości. NSA uznał, że miejsca postojowe stanowiące odrębny przedmiot własności są opodatkowane jako tzw. budynki pozostałe, a więc podlegają dziesięciokrotnie wyższej stawce podatku. Uchwała nie dotyczy tych podatników, którzy wraz z lokalem mieszkalnym nabyli prawo do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego; w takiej sytuacji miejsce postojowe jest opodatkowane tak jak lokal mieszkalny, a więc według dużo niższej stawki podatku."

pap/wk