We wrześniu 2014 r. Aneta G. złożyła do Dyrektora Oddziału Regionalnego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w Krakowie wniosek o wypłatę świadczenia mieszkaniowego. Wyjaśniła, że jako żołnierz zawodowy nie nabyła lokalu mieszkalnego od Skarbu Państwa, Wojskowej Agencji Mieszkaniowej ani też jednostki samorządu terytorialnego z bonifikatą lub z uwzględnieniem pomniejszenia w cenie nabycia.
Kupno lokalu z bonifikatą
Jednak w 2001 r. jej były mąż Andrzej N. kupił mieszkalnie w Krakowie warte 100 tys. zł, za które zapłacił wraz z Anetą G. 10 tys. zł, a zatem skorzystał z bonifikaty, która wynosiła 95 proc. Wówczas wnioskodawczyni srała się współwłaścicielką mieszkania. Po rozwodzie z mężem wyprowadziła się z lokalu. W momencie spisywania aktu notarialnego Aneta G. nie była jeszcze żołnierzem.
Dyrektor Oddziału Regionalnego odmówił wypłaty świadczenia. Jego zdaniem prowadziłoby to do nieuzasadnionego uprzywilejowania sytuacji prawnej żołnierzy, którzy otrzymali pomoc na zabezpieczenie potrzeb mieszkaniowych. Niska cena mieszkania musi być traktowana jako wyjątkowe uprawnienie, które żołnierz (lub jego małżonek) może wykorzystać tylko raz.
Prawo jednorazowe
WSA przyznał rację dyrektorowi oddziału i skargę Anety G. oddalił. Podkreślił przy tym, że podstawę zaskarżonej decyzji był art. 21 ust. 1, ust. 2, ust. 3 ustawy z 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej Zgodnie z nim żołnierzowi zawodowemu przysługuje prawo do zakwaterowania na czas pełnienia służby wojskowej w miejscowości, w której pełni służbę a prawo do zakwaterowania żołnierza zawodowego jest realizowane w postaci przydziału kwatery, przydziału miejsca w internacie albo wypłaty świadczenia mieszkaniowego.
Świadczenie mieszkaniowe, jako jedna z form zakwaterowania, zostało wprowadzone do ustawy w lipcu 2010 r. Żołnierzowi zawodowemu nie przysługuje prawo do zakwaterowania, jeżeli on lub jego małżonek już skorzystał w bonifikaty lub otrzymał odprawę mieszkaniową.
WSA nie naruszył prawa
Aneta G. zaskarżyła wyrok do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Sąd ten nie dopatrzył się jednak błędów w interpretacji art.21 wspomnianej ustawy.
Jak podkreśliła sędzia sprawozdawca Małgorzata Pocztarek skarżąca nie mogła skutecznie nabyć uprawnienia do wypłaty świadczenia mieszkaniowego z dniem powołania jej do zawodowej służby wojskowej skoro skorzystała z jednej z form pomocy mieszkaniowej, wymienionych w art. 21 ust. 6 pkt 1-5 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP.
NSA powołał się na swoje wcześniejsze orzeczenie z grudnia 2013 r., według którego, jeśli jeden z małżonków zrealizował swoje prawo do lokalu przed zawarciem małżeństwa, to drugi, z chwilą zawarcia związku małżeńskiego, nie ma prawa do świadczeń określonych w ustawie o zakwaterowaniu.
Co więcej bez znaczenia pozostaje okoliczność, czy do nabycia lokalu doszło przed powołaniem żołnierza do zawodowej służby wojskowej, czy w jej trakcie.
Sygnatura akt I OSK 2922/15, wyrok z 11 sierpnia 2017 r.