Liga Ochrony Kraju wniosła do sądu o zasiedzenie nieruchomości w Białymstoku przy ul. Sienkiewicza. Sąd I instancji uwzględnił wniosek i ustalił, że 2 października 2005 roku LOK nabyła nieruchomość. Od tego postanowienia odwołała się gmina.
"Spadek" po Lidze Przyjaciół Żołnierza
W toku postępowania stwierdzono, że Okręgowy Wydział Likwidacyjny w marcu 1949 r. dysponująca majątkiem poniemickim i opuszczonym przekazała budynek z gruntem - MON - Służbie Polsce. Warto podkreślić, że przekazano tę nieruchomość w zarząd.
W 1955 r. sporna nieruchomość przeszła we władanie Ligi Przyjaciół Żołnierza w Białymstoku, poprzedniczką LOK.
W rejestrze gruntów w 1963 odnotowano, że właścicielem był skarb państwa, a zarządzającym - wojewódzki zarząd LOK. W tym czasie Prezydium Miejskiej Rady Narodowej podjęło kroki, aby pozbawić LOK tych nieruchomości. Zwróciło się więc do Ligi o opinie, ale była ona negatywna.
Następnie 16 listopada 1992 r. zapadła decyzja komunalizacyjna wojewody uwzględniająca przepisy wprowadzające reformę samorządu terytorialnego. Sporządzona wówczas tzw.karta inwentaryzacyjna wskazywała, że LOK nieformalnie włada nieruchomością.
W 1998 r. LOK wystąpiła o ustanowienie użytkowania wieczystego, lecz spotkała się z odmową. W 1990 r. nieruchomość podzielono na mniejsze działki.
Uwzględnienie wniosku
Sąd Rejonowy rozpatrując wniosek LOK o zasiedzenie stwierdził, że w latach 1940-1955 zarząd nieruchomością nie był samoistny, lecz po 30 grudnia 1955 r. sytuacja się zmieniła - i od tej daty rozpoczął się zarząd samoistny LPŻ i potem - LOK. Sąd dodał, że władanie nieruchomością nie było zależne od skarbu państwa. Zgodnie bowiem z art. 172 kc posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.
Sąd stwierdził, że posiadanie było w złej wierze, gdy nieruchomość była w posiadaniu LPŻ i dlatego 30-letni okres zasiedzenia.
Apelacja gminy
Od tego postanowienia gmina złożyła apelację, twierdząc że LOK nie była samoistnym posiadaczem.
Sąd Okręgowy uwzględnił apelację i uchylił postanowienie o stwierdzeniu zasiedzenia. Sąd II instancji podkreślił, że nie doszło do władania jak właściciel.
Skargę kasacyjną złożyła LOK argumentując, że Liga czyniła nakłady i wynajmowała lokale bez zgody właściciela przez wiele lat. Co więcej w decyzji z 2012 r. gmina stwierdzała samoistne posiadanie.
SN: LOK nie był samoistnym posiadaczem
Sąd Najwyższy w wyroku z 21 maja br. oddalił skargę kasacyjną. Sędzia Kazimierz Zawada podkreślił, że Sąd Okręgowy prawidłowo przyjął, iż władanie gruntem nie miało charakteru samoistnego. Dlatego, że wadliwa była podstawa wydania gruntu Lidze Przyjaciół Żołnierza . O stwierdzeniu zasiedzenia decyduje podstawa prawna wydania gruntu i sposób władania nieruchomością. A zgodnie z prawem obowiązującym w 1945 r. w momencie wydania - to nie było użytkowanie według obecnego kodeksu cywilnego. Do chwili obecnej chcarkter tego władania się nie zmienił - podkreślił SN.
Sygnatura akt IV 531/14, wyrok z 21 maja 2015 r.
Rok wydania: 2014
Barbara Baran,Małgorzata Łoboz,Liliana Kaltenbek,Hanna Knysiak-Molczyk,Beata Kurdziel,Joanna Ćwik-Bielińska,Eugenia Śleszyńska,Ewa Bończak-Kucharczyk,Marcin Żak
Meritum Nieruchomości. Zagadnienia prawne i zarząd