Ministerstwo Sprawiedliwości 17 lipca 2013 roku przekazało do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych dokument zatytułowany „Projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych i niektórych innych ustaw”. Jak informuje Kancelaria Premiera, zaproponowana nowelizacja wejdzie w życie w dwóch terminach - 1 stycznia 2015 r. oraz 1 kwietnia 2016 r.
Więcej: MS proponuje duże zmiany w Kodeksie spółek handlowych>>>

Uelastycznienie struktury majątkowej spółki z o.o.         
Jakie są najistotniejsze założenia projektu? Ustawodawca zmierza do uproszczenia prowadzenia działalności gospodarczej w najczęściej wybieranej formie spółki kapitałowej, tj. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, poprzez uelastycznienie jej struktury majątkowej. W tym celu utworzona zostanie m.in. konstrukcja udziałów bez wartości nominalnej, która stanowić będzie  alternatywę dla dotychczas istniejących udziałów posiadających ową wartość. Ministerstwo Sprawiedliwości we wspomnianym powyżej dokumencie wskazuje, że wkłady te zasilą nową pozycję bilansową kapitału własnego spółki z o.o., jakim będzie kapitał udziałowy. Będzie mógł on występować zamiast lub obok kapitału zakładowego, w związku z czym prawa i obowiązki wynikające z udziałów nominalnych i beznominałowych będą takie same. Ponadto przewidziane zostały zmiany dotyczące wysokości kapitału zakładowego. Aktualnie obowiązująca regulacja artykułu 154 KSH, od momentu ostatniej nowelizacji w 2008 r., ustanawia jego minimalną wysokość na poziomie 5.000,00 zł. Po 1 stycznia 2015 r. minimalna suma wynieść ma w założeniu 1 zł, co pociągnie za sobą jednoczesne określenie normatywnej hierarchii źródeł pokrycia strat spółki, w której na pierwszym miejscu znajdą się tzw. „wolne środki”, natomiast na ostatnim, obniżenie kapitału zakładowego. Projekt nowelizacji ustanawia także nową regulację dotyczącą nabywania przez spółkę własnych udziałów oraz dokonywania obniżenia kapitału zakładowego w celach restrukturyzacyjnych. W przypadku dysponowania nadwyżką bilansową, spółka będzie posiadała prawo nabycia do 25 proc. swoich udziałów.

Ochrona wierzycieli spółki z o.o.
Ponadto, reżim restrukturyzacji spółki z o.o. zostanie dostosowany do zasad obowiązujących spółki akcyjne. Kolejnym nowum jest instytucja „testu wypłacalności”, który stworzy obowiązek po stronie zarządu złożenia oświadczenia przy okazji każdej wypłaty na rzecz wspólników pod tytułem korporacyjnym, że nie pociągnie ona za sobą utraty zdolności do wykonania zobowiązań, w toku zwykłej działalności na przestrzeni roku. Ochronie wierzycieli ma służyć także obowiązek tworzenia przez spółki z o.o. kapitału zapasowego będącego rezerwą na pokrycie ewentualnych przyszłych strat oraz okresowa ocena wystąpienia ryzyka znacznej straty spółki oraz jej wypłacalności.

Możliwość rejestracji spółki jawnej i komandytowej on-line          
Ułatwienia prowadzenia działalności gospodarczej obejmą także regulacje dotyczące spółki jawnej i komandytowej. Ich zawiązanie stanie się możliwe z wykorzystaniem wzorca umownego zamieszczonego w systemie teleinformtycznym, podobnie jak w przypadku obowiązującego już przepisu art. 1571  KSH, który taką alternatywę stwarza przy spółce z o.o.
Z pomocą wzorca będzie też można dokonać zmian umowy spółki jawnej i komandytowej oraz spółki te rozwiązać, a także odprowadzić podatek od czynności cywilno-prawnych bez udziału notariusza.
Jakie będą rezultaty wprowadzenia powyższych modyfikacji? Nie można zaprzeczyć, że zamysłem leżącym u podstaw nowelizacji było usprawnienie prowadzenia działalności gospodarczej w formie wymienionych spółek. Prawie dwuletnie doświadczenie związane z obowiązywaniem przepisu art. 1571 KSH wskazuje, że rozszerzenie stosowania wzorca umownego zwiększa zainteresowanie formą spółki z o.o. i należy przewidywać, że podobnie stanie się ze spółką jawną i komandytową. Bezsporne pozostają także argumenty Ministerstwa Sprawiedliwości dotyczące archaiczności rozwiązań prawnych dotyczących chociażby minimalnej kwoty kapitału zakładowego spółki z o.o., która nie spełnia żadnej istotnej funkcji, w tym tzw. „funkcji powagi”, nie będąc również kwotą wystarczającą do rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej. Wszystko wskazuje więc na to, że ustawodawca obrał dobry kierunek zmian, a jaki ostatecznie będzie ich wynik – okaże się już niedługo. W każdym razie środowisko prawników bardzo pozytywnie ocenia projektowany kierunek zmian. Należy zatem mieć nadzieje, że projekt Ministerstwa Sprawiedliwości zyska akceptację posłów.

Autorzy:
Łukasz Bobeł, radca prawny, wspólnik w WBW Weremczuk Bobeł & Wspólnicy  Kancelaria Radców Prawnych Sp. j.
Kamil Kłopocki, prawnik w WBW Weremczuk Bobeł & Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych Sp. j., prezes KN Futurum Europae

Polecamy lekturę: