Szczególne warunki sanitarne przy produkcji i w obrocie naturalnych wód mineralnych, mineralnych wód mieszanych, naturalnych wód źródlanych oraz wód stołowych.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ
z dnia 8 lipca 1997 r.
w sprawie szczególnych warunków sanitarnych przy produkcji i w obrocie naturalnych wód mineralnych, mineralnych wód mieszanych, naturalnych wód źródłowych oraz wód stołowych.

Na podstawie art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 25 listopada 1970 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (Dz. U. Nr 29, poz. 245, z 1971 r. Nr 12, poz. 115, z 1985 r. Nr 12, poz. 49, z 1989 r. Nr 35, poz. 192, z 1992 r. Nr 33, poz. 144 i Nr 91, poz. 456 oraz z 1997 r. Nr 43, poz. 272 i Nr 60, poz. 369) zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie określa szczegółowe warunki sanitarne produkcji naturalnych wód mineralnych, mineralnych wód mieszanych, naturalnych wód źródlanych oraz wód stołowych, zwanych dalej "wodami", przeznaczonych do wprowadzania do obrotu w opakowaniach jednostkowych.
§  2.
W rozumieniu rozporządzenia:
1)
naturalną wodą mineralną jest woda pochodząca ze złoża podziemnego, izolowanego geologicznie od zanieczyszczeń zewnętrznych, o udokumentowanych zasobach, wyróżniająca się pierwotną czystością, stałym naturalnym składem chemicznym oraz zawartością makro- i mikroskładników w ilościach i wzajemnych proporcjach korzystnych dla zdrowia,
2)
mineralną wodą mieszaną jest woda otrzymywana z naturalnych wód mineralnych, różniących się składem chemicznym przez ich zmieszanie w określonych stałych proporcjach ilościowych,
3)
naturalną wodą źródlaną jest woda niskozmineralizowana, pochodząca ze złoża podziemnego o udokumentowanych zasobach, pierwotnie czysta, której skład chemiczny i właściwości mogą podlegać niewielkim wahaniom uwarunkowanym geologicznie,
4)
wodą stołową jest woda naturalnie lub sztucznie mineralizowana, otrzymywana przez zmieszanie wody źródlanej lub wody podziemnej służącej do zaopatrywania ludności w wodę z naturalną wodą mineralną, solami naturalnymi lub innymi składnikami mineralnymi.
§  3.
1.
Wymagania organoleptyczne, chemiczne, fizyczne i mikrobiologiczne, jakim powinny odpowiadać naturalna woda mineralna, mineralna woda mieszana, naturalna woda źródlana, oraz wymagania mikrobiologiczne i zawartość związków azotowych w wodzie stołowej określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
2.
Woda stołowa, z wyjątkiem składników decydujących o jej zmineralizowaniu, powinna odpowiadać wymaganiom organoleptycznym, fizycznym i chemicznym określonym w odrębnym przepisach.
§  4.
Podmiot gospodarczy może produkować naturalną wodę mineralną, mineralną wodę mieszaną, naturalną wodę źródlaną oraz wodę stołową, jeżeli posiada:
1)
dokumentację hydrogeologiczną zawierającą ustalenie zasobów wód podziemnych oraz dane o ich pochodzeniu, zatwierdzoną w trybie odrębnych przepisów,
2)
pozwolenie wodnoprawne, wydane na podstawie ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 38, poz. 230, z 1980 r. Nr 3, poz. 6, z 1983 r. Nr 44, poz. 201, z 1989 r. Nr 26, poz. 139 i Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198 i Nr 39, poz. 222, z 1991 r. Nr 32, poz. 131 i Nr 77, poz. 335, z 1993 r. Nr 40, poz. 183, z 1994 r. Nr 27, poz. 93, z 1995 r. Nr 47, poz. 243, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 oraz z 1997 r. Nr 47, poz. 299), lub koncesję wydaną na podstawie ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96 i z 1996 r. Nr 106, poz. 496),
3)
ocenę jakości wody, sporządzoną przez Państwowy Zakład Higieny.
§  5.
1.
Woda do produkcji naturalnej wody mineralnej oraz naturalnej wody źródlanej może być wydobywana kilkoma ujęciami ze złoża podziemnego tylko w przypadku takiego samego składu chemicznego wody z tych ujęć.
2.
Woda do produkcji naturalnej wody mineralnej, mineralnej wody mieszanej i naturalnej wody źródlanej nie może być czerpana z ujęcia i z urządzeń służących do zaopatrywania ludności w wodę.
3.
System wydobywania wody podziemnej ze złoża i doprowadzania jej do rozlewni naturalnej wody mineralnej, mineralnej wody mieszanej i naturalnej wody źródlanej powinien zapewniać zachowanie naturalnych właściwości wody podziemnej.
4.
Woda podziemna do produkcji naturalnej wody mineralnej, mineralnej wody mieszanej, naturalnej wody źródlanej i wody stołowej powinna być doprowadzana z ujęcia do rozlewni rurociągiem. Niedopuszczalny jest transport wody do rozlewni w jakichkolwiek pojemnikach i cysternach.
5.
Każde ujęcie naturalnej wody mineralnej oraz naturalnej wody źródlanej musi posiadać określoną nazwę. Jeżeli z ujęcia do produkcji naturalnej wody mineralnej lub z ujęcia do produkcji naturalnej wody źródlanej korzysta więcej niż jeden producent, to gotowy produkt musi mieć tę samą nazwę handlową.
§  6.
1.
W toku produkcji naturalnej wody mineralnej, mineralnej wody mieszanej i naturalnej wody źródlanej dopuszcza się stosowanie metod poprawiających cechy organoleptyczne wody, jak: napowietrzanie wody z ujęcia w celu odgazowania (siarkowodór, radon) u odżelazianie oraz filtrację osadów na filtrach żwirowych. Zastosowanie innych filtrów wymaga każdorazowo uzyskania pozytywnej opinii Państwowego Zakładu Higieny.
2.
Dopuszcza się stosowanie promieniowania UV wyłącznie w celu zapewnienia właściwych wymagań mikrobiologicznych wody w związku z jej napowietrzaniem.
3.
Naturalne wody mineralne, mineralne wody mieszane, naturalne wody źródlane i wody stołowe mogą być nasycane w toku produkcji dwutlenkiem węgla naturalnego pochodzenia lub spełniającym wymagania PN-C-84-909: 1972.
§  7.
1.
Rozlewnia wód powinna znajdować się w odrębnym budynku lub jego wydzielonej części, w bliskim sąsiedztwie ujęcia.
2.
Rozlewnia wód powinna posiadać odrębną instalację doprowadzającą wodę ze złoża podziemnego oraz odrębną instalację z zimną i ciepłą wodą używaną w procesie produkcyjnym.
3.
Naturalna woda mineralna, mineralna woda mieszana, naturalna woda źródlana i woda stołowa powinny być produkowane w wyodrębnionych ciągach technologicznych. Produkcja naprzemienna z innymi napojami wymaga zgody państwowego terenowego inspektora sanitarnego, po przedstawieniu pozytywnej opinii Państwowego Zakładu Higieny.
§  8.
1.
Opakowania jednostkowe naturalnych wód mineralnych, mineralnych wód mieszanych, naturalnych wód źródlanych i wód stołowych, z wyjątkiem opakowań szklanych, oraz ich zamknięcia powinny posiadać atest Państwowego Zakładu Higieny.
2.
Wielkość opakowań jednostkowych dla naturalnej wody mineralnej i mineralnej wody mieszanej nie może przekraczać pojemności 2 dm3. Naturalne wody źródlane i wody stołowe mogą być rozlewane do opakowań różnego typu i pojemności. Opakowania o pojemności większej niż 5 dm3 powinny być zaopatrzone w kranik lub inne urządzenie dozujące.
3.
Mycie i dezynfekcja wszystkich rodzajów opakowań jednostkowych powinny być zautomatyzowane i powinny zapewniać czystość opakowań pod względem fizycznym, chemicznym i mikrobiologicznym.
§  9.
Wody powinny być znakowane w sposób określony w przepisach o znakowaniu środków spożywczych w opakowaniach jednostkowych przeznaczonych do obrotu, a ponadto należy na nich umieszczać następujące informacje:
1)
rodzaj wody, określony zgodnie z § 1 oraz klasyfikacją naturalnych wód mineralnych, mineralnych wód mieszanych, naturalnych wód źródlanych oraz wód stołowych, zawartą w załączniku nr 2 do rozporządzenia, a także zawartość charakterystycznych składników,
2)
nazwę ujęcia i miejscowość, w której znajduje się ujęcie,
3)
zawartość dwutlenku węgla - dla wód nasyconych CO2.
§  10.
Przepisy rozporządzenia, z wyjątkiem § 4 pkt 1 i 2, § 5, § 6 ust. 1, § 7 i § 8 ust. 3, stosuje się także do obrotu wodami przywożonymi z zagranicy.
§  11.
Podmioty gospodarcze prowadzące rozlewnie wód w dniu wejścia w życie rozporządzenia dostosują warunki sanitarne produkcji wód do wymagań określonych rozporządzeniem w terminie 2 lat od wejścia w życie rozporządzenia.
§  12.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

WYMAGANIA ORGANOLEPTYCZNE, CHEMICZNE, FIZYCZNE I MIKROBIOLOGICZNE DLA BUTELKOWANYCH NATURALNYCH WÓD MINERALNYCH, MINERALNYCH WÓD MIESZANYCH, NATURALNYCH WÓD ŹRÓDLANYCH I WÓD STOŁOWYCH

I. Wymagania organoleptyczne, fizyczne i chemiczne
Lp. Wskaźnik jakości Jednostka Wymagane wartości
1 Barwa mgPt poniżej 5
2 Mętność mg/dm3 poniżej 3
3 Zapach niewyczuwalny obcy
4 Smak niewyczuwalny obcy
5 Odczyn pH 5,0-8,5
6 Chlorki (Cl) mg/dm3 poniżej 300a)
7 Fluorki (F) " poniżej 1,5a)/2,5b)
8 Sód (Na) " poniżej 200a)
19 Siarczany (SO4) " poniżej 250a)
10 Żelazo (Fe) " poniżej 0,5c)
11 Całkowita promieniotwórcza aktywność α Bq 0,1
12 Całkowita promieniotwórcza aktywność β Bq 1,0

a) dla naturalnych wód źródlanych i wód niskozmineralizowanych

b) dla naturalnych wód mineralnych

c) dla wód odżelazianych

II. Substancje niepożądane w nadmiernych ilościach i toksyczne

Lp. Wskaźnik jakości Jednostka Najwyższa dopuszczalna wartość
1 2 3 4
13 Amoniak (NH4) mg/dm3 1,00
14 Antymon (Sb) " 0,01
15 Azotyny (NO2) " 0,005
16 Azotany (NO3) " 10,00/20,00a)
17 Arsen (As) " 0,05
18 Bar (Ba) " 1,00
19 Bor (H3BO3) " 30,00
20 Cyjanki (CN) " 0,01
21 Cynk (Zn) " 1,00
22 Chrom (Cr) " 0,01
23 Glin (Al) " 0,10
24 Kadm (Cd) " 0,003
25 Mangan (Mn) " 0,50
26 Miedź (Cu) " 1,00
27 Nikiel (Ni) " 0,02
28 Ołów (Pb) " 0,01
29 Rtęć (Hg) " 0,001
30 Selen (Se) " 0,01
31 Siarczki (S2) " 0,05
32 ChZT (O2) " 3,00
33 Fenole " 0,002
34 Detergenty anionowe reagujące z błękitem metylenowym " 0,01
35 DDT i jego metabolity " 0,0002
36 Bezno(a)piren

benzo/k/fluoranten

benzo/b/fluoranten

benzo/g,h,i/perylen

indeno/1,2,3/-c,d piren

fluoranten

ng/dm3 10

suma wwa* 100

a) dla naturalnych wód źródlanych i wód stołowych

* wwa - wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne

III. Wymagania mikrobiologiczne

Najwyższa dopuszczalna wartość

Lp. Wskaźnik jakości Woda z ujęcia Woda w butelce
do 12 h od napełnienia po 12 h od napełnienia
37 Liczba bakterii grupy coli w 250 ml wody 0 0 0
38 Liczba bakterii grupy coli typu kałowego w 250 ml wody 0 0 0
39 Liczba bakterii Pseudomonas aeruginosa w 250 ml wody 0 0 0
40 Liczba bakterii Streptococcus faecalis w 250 ml wody 0 0 0
41 Najwyższa dopuszczalna liczba bakterii wyhodowanych w 1 ml wody na agarze odżywczym: nie oznacza się
- w temp. 37°C po 24 godz. 5 20
- w temp. 20°C po 72 godz. 20 100

ZAŁĄCZNIK Nr  2

KLASYFIKACJA NATURALNYCH WÓD MINERALNYCH, MINERALNYCH WÓD MIESZANYCH, NATURALNYCH WÓD ŹRÓDLANYCH ORAZ WÓD STOŁOWYCH

I.

Według ogólnej zawartości rozpuszczonych składników mineralnych

1. Woda niskozmineralizowana - naturalna woda mineralna, mineralna woda mieszana, naturalna woda źródlana - woda zawierająca w 1 dm3 poniżej 500 mg rozpuszczonych składników mineralnych.

2. Woda średniozmineralizowana - naturalna woda mineralna, mineralna woda mieszana - woda zawierająca w 1 dm3 od 500 do 1.500 mg rozpuszczonych składników mineralnych.

3. Woda wysokozmineralizowana - naturalna woda mineralna, mineralna woda mieszana - woda zawierająca w 1 dm3 powyżej 1.500 mg rozpuszczonych składników mineralnych.

II.

Według stopnia nasycenia dwutlenkiem węgla:

1. Wody nie nasycone dwutlenkiem węgla.

2. Wody z niską zawartością dwutlenku węgla naturalnego pochodzenia lub CO2 wg PN-C-84-909:1972

- wody zawierające poniżej 2.500 mg CO2/dm3.

3. Wody z wysoką zawartością dwutlenku węgla naturalnego pochodzenia lub CO2 wg PN-C-84-909:1972

- wody zawierające powyżej 4.000 mg CO2/dm3.

III.

Według zawartości składników mineralnych mających znaczenie fizjologiczno-odżywcze dla zdrowia, których obecność i stężenie należy zaznaczyć większymi literami na etykiecie

1. Woda słona - naturalna woda mineralna, mineralna woda mieszana, woda stołowa zawierająca powyżej 1.000 mg NaCl/dm3

2. Woda niskoosadowa - naturalna woda mineralna, mineralna woda mieszana, woda źródlana zawierająca poniżej 20 mg Na+/dm3.

3. Woda z naturalną zawartością magnezu - naturalna woda mineralna, mineralna woda mieszana i woda stołowa zawierająca magnez Mg2+ w stężeniu 50-300 mg/dm3.

4. Woda z naturalną zawartością wapnia Ca2+ - naturalna woda mineralna, mineralna woda mieszana i woda stołowa zawierająca wapń w stężeniu 150-500 mg/dm3.

5. Woda z naturalną zawartością fluorków F- - naturalna woda mineralna, mineralna woda mieszana zawierająca fluorki w stężeniu 1,5-2,5 mg/dm3.

6. Woda z naturalną zawartością jodków J- - naturalna woda mineralna, mineralna woda mieszana zawierająca jodki w stężeniu 0,5-1,0 mg/dm3.

7. Woda z naturalną zawartością siarczanów SO4- - naturalna woda mineralna, mineralna woda mieszana i woda stołowa zawierająca siarczany w stężeniu 250-600 mg/dm3.

8. Woda z naturalną zawartością żelaza Fe2+ - naturalna woda mineralna zawierająca żelazo w stężeniu 5,0-10,0 mg/dm3.

9. Woda alkaliczna - naturalna woda mineralna, mineralna woda mieszana i woda stołowa zawierająca wodorowęglany HCO3- w stężeniu 600-1.200 mg/dm3.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1997.85.544

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Szczególne warunki sanitarne przy produkcji i w obrocie naturalnych wód mineralnych, mineralnych wód mieszanych, naturalnych wód źródlanych oraz wód stołowych.
Data aktu: 08/07/1997
Data ogłoszenia: 28/07/1997
Data wejścia w życie: 29/10/1997