Ustalenie uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy Służby Więziennej.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 20 maja 2015 r.
w sprawie ustalania uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy Służby Więziennej

Na podstawie art. 118 ust. 19 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 2014 r. poz. 1415 i 1822 oraz z 2015 r. poz. 529) zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie określa:
1)
sposób ustalania stopnia uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy Służby Więziennej, zwanych dalej "funkcjonariuszami";
2)
wykaz norm oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy.
§  2.
1.
Ustala się wykaz norm oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy. W wykazie norm oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy określa się sposób ustalania stopnia uszczerbku na zdrowiu.
2.
Wykaz, o którym mowa w ust. 1, jest określony w załączniku do rozporządzenia.
3.
Stopień uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy ustala się na podstawie wykazu norm oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy w następujący sposób:
1)
jeżeli nastąpiły utrata lub uszkodzenie organu, narządu albo układu, których funkcje były już upośledzone przed wypadkiem lub chorobą, stopień uszczerbku na zdrowiu określa się jako różnicę między stopniem uszczerbku na zdrowiu po wypadku lub po przebyciu choroby a stopniem upośledzenia istniejącego wcześniej; jeżeli nie jest możliwe określenie, w jakim stopniu funkcje organu, narządu albo układu były upośledzone przed wypadkiem lub chorobą, przyjmuje się, że upośledzenia nie było;
2)
jeżeli nastąpiły wielomiejscowe uszkodzenia kończyny lub jej części, stopień uszczerbku na zdrowiu określa się jako sumę procentów uszczerbku ustalonych dla poszczególnych uszkodzeń, która nie może być wyższa niż procent uszczerbku przewidziany w przypadku utraty uszkodzonej kończyny lub jej części;
3)
jeżeli wypadek lub choroba spowodowały uszkodzenie kilku kończyn, narządów albo układów, ogólny stopień uszczerbku na zdrowiu określa się jako sumę procentów uszczerbku ustalonych dla poszczególnych uszkodzeń, która nie może przekroczyć 100%;
4)
jeżeli procent uszczerbku na zdrowiu jest podany w wykazie norm oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy z określeniem granic, przy ustalaniu stopnia uszczerbku na zdrowiu bierze się pod uwagę obraz kliniczny, stopień uszkodzenia organu, narządu albo układu oraz towarzyszące mu powikłania;
5)
jeżeli dla danego przypadku nie ma odpowiadającej pozycji w wykazie norm oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy, ocenia się ten przypadek według pozycji najbardziej zbliżonej; można przy tym ustalić stopień uszczerbku na zdrowiu jako procent niższy lub wyższy od przewidywanej normy oceny procentowej w danej pozycji, w zależności od różnicy między stanem ocenianym a stanem przewidzianym w odpowiedniej pozycji tego wykazu;
6)
jeżeli stroną dominującą jest strona lewa, stopień uszczerbku na zdrowiu w przypadku jednostek chorobowych dotyczących kończyn górnych ustala się jak dla kończyny górnej prawej, a dla kończyny prawej - jak dla kończyny lewej.
§  3.
Ustalenie stopnia uszczerbku na zdrowiu funkcjonariusza następuje według stanu jego zdrowia z dnia ustalenia stopnia uszczerbku, jedynie w przypadku, gdy uszczerbek na zdrowiu jest niewątpliwy i zgodny z aktualną wiedzą medyczną.
§  4.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia. 1

ZAŁĄCZNIK

WYKAZ NORM OCENY PROCENTOWEJ USZCZERBKU NA ZDROWIU FUNKCJONARIUSZY SŁUŻBY WIĘZIENNEJ

A.

 Uszkodzenia głowy

Pozycja Treść Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3
1 Uszkodzenia powłok czaszki (bez uszkodzeń kostnych):
a) uszkodzenie powłok czaszki - w zależności od rozmiaru, ruchliwości i tkliwości blizn 5-10
b) urazowa amputacja owłosionej skóry głowy:
- 20% skóry owłosionej 10
- 50% skóry owłosionej 20
- 100% skóry owłosionej 30
Uwaga:

Należy oceniać ubytki nieuzupełnione trwale owłosieniem.

2 Pourazowe uszkodzenie kości sklepienia i podstawy czaszki (wgłębienia, szczeliny, fragmentacja) - w zależności od rozległości uszkodzeń 5-10
3 Ubytki w kościach sklepienia czaszki o łącznej powierzchni - w zależności od rozmiarów:
a) o średnicy poniżej 2,5 cm 7
b) o średnicy powyżej 2,5 cm - w zależności od rozmiarów 10-25
Uwaga:

Jeżeli powstały ubytek kości został uzupełniony operacją plastyczną z dobrym efektem, procent stałego uszczerbku na zdrowiu oceniony za pierwszy ubytek należy zmniejszyć o połowę. Jeżeli przy uszkodzeniach i ubytkach kości czaszki (poz. 2 i 3) występują jednocześnie uszkodzenia powłoki czaszki (poz. 1), należy osobno ocenić stopień uszczerbku za uszkodzenia lub ubytki kości według poz. 2 lub 3 i osobno za uszkodzenia powłoki czaszki według poz. 1.

4 Powikłania towarzyszące uszkodzeniom wymienionym w poz. 1-3 w postaci nawracającego wycieku płynu mózgowo-rdzeniowego, przewlekłego zapalenia kości, ropowicy podczepcowej leczonej operacyjnie, zakrzepicy powłok, przepukliny mózgowej - ocenia się dodatkowo, w zależności od rodzaju i stopnia powikłań 5-15
5 Porażenia i niedowłady pochodzenia mózgowego:
a) porażenia połowicze lub paraplegie (porażenia kończyn dolnych) uniemożliwiające samodzielne stanie i chodzenie 0-1° według skali Lovette'a 100
b) głęboki niedowład połowiczy lub parapareza 2° według skali Lovette'a 60-80
c) średniego stopnia niedowład połowiczy lub parapareza kończyn dolnych 3° według skali Lovette'a 40-60
d) niewielki lub dyskretny niedowład połowiczy lub niedowład kończyn dolnych 4° według skali Lovette'a, dyskretny deficyt siły przy obecności zaburzeń napięcia mięśniowego, niedostateczności precyzji ruchów 5-35
e) monoparezy pochodzenia ośrodkowego:
- kończyna górna według skali Lovette'a
30-40
1-2° 20-35
3-4° 5-25
- kończyna dolna według skali Lovette'a
40
1-2° 30
3-4° 5-20
6 Izolowane zespoły pozapiramidowe:
a) utrwalony zespół pozapiramidowy znacznie utrudniający sprawność organizmu i wymagający opieki osób trzecich 100
b) zespół pozapiramidowy utrudniający sprawność organizmu, z zaburzeniami mowy, napadami ocznymi 80
c) zaznaczony zespół pozapiramidowy 30
7 Zaburzenia równowagi i inne poza niedowładem zaburzenia sprawności ruchowej (ataksja, dysmetria, inne objawy zespołu móżdżkowego) pochodzenia mózgowego:
a) uniemożliwiające chodzenie i samodzielne funkcjonowanie 100
b) utrudniające chodzenie i sprawność ruchową w stopniu znacznym 70-80
c) miernego stopnia utrudnienie chodu i sprawności ruchowej 30-60
d) dyskretnie wpływające na sposób chodu i niewielkie upośledzenie zborności i precyzji ruchów 5-25
8 Padaczka:
a) padaczka z zaburzeniami psychicznymi, charakteropatią, otępieniem i ekwiwalentami padaczkowymi, uniemożliwiająca jakąkolwiek pracę 70-100
b) padaczka z rzadkimi napadami, ale ze zmianami otępiennymi, utrudniająca w dużym stopniu wykonywanie pracy 50-70
c) padaczka bez zmian psychicznych z częstymi napadami (powyżej 2 napadów na miesiąc) 30-50
d) padaczka bez zmian psychicznych z rzadkimi napadami (2 i mniej na miesiąc) 20-30
Uwaga:

Należy oceniać na podstawie dokumentacji medycznej indywidualnej zewnętrznej, w tym wyników badań EEG.

9 Zaburzenia neurologiczne i psychiczne spowodowane organicznym uszkodzeniem mózgu (encefalopatie) - w zależności od stopnia zaburzeń neurologicznych i psychicznych:
a) ciężkie zaburzenia psychiczne wymagające stałej opieki osób trzecich (zmiany otępienne, utrwalone psychozy) 100
b) encefalopatie ze zmianami charakterologicznymi 50-70
c) encefalopatie z utrwalonymi skargami subiektywnymi, jak bóle, zawroty głowy, wzmożona pobudliwość nerwowa, trudności w skupianiu uwagi, z zaburzeniami pamięci, snu 30
Uwaga:

Rozpoznanie encefalopatii powinno być potwierdzone występowaniem deficytu w stanie neurologicznym i psychicznym, udokumentowane badaniem psychiatrycznym, psychologicznym i neurologicznym oraz zmianami w obrazie EEG, TK lub NMR.

10 Zaburzenia psychiczne będące następstwem urazów i wypadków, w których nie doszło do trwałych uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego:
a) utrwalone nerwice związane z urazem czaszkowo-mózgowym - w zależności od stopnia zaburzeń 5-10
b) utrwalona nerwica po ciężkim uszkodzeniu ciała - w zależności od stopnia zaburzeń 5-10
c) ujawnienie się psychozy w następstwie ciężkiego stresu 50-80
11 Zaburzenia mowy:
a) afazja całkowita (sensoryczna lub sensoryczno-motoryczna) z agrafią i aleksją 80
b) afazja całkowita motoryczna 60
c) afazja znacznego stopnia utrudniająca porozumiewanie się 40
d) afazja nieznacznego stopnia 20
12 Zespoły podwzgórzowe i inne zaburzenia wewnątrzwydzielnicze pochodzenia ośrodkowego (moczówka prosta, cukrzyca, nadczynność tarczycy):
a) znacznie upośledzające czynność ustroju 60
b) nieznacznie upośledzające czynność ustroju 30
13 Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwów ruchowych gałki ocznej:
a) nerwu okoruchowego:
- w zakresie mięśni wewnętrznych oka - w zależności od stopnia uszkodzenia 5-15
- w zakresie mięśni zewnętrznych oka - w zależności od stopnia uszkodzenia 10-30
b) nerwu bloczkowego 3
c) nerwu odwodzącego - w zależności od stopnia uszkodzenia 1-15
14 Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwu trójdzielnego:
a) częściowe uszkodzenie - za każdą gałąź 3
b) całkowite uszkodzenie - za każdą gałąź 6
15 Uszkodzenie nerwu twarzowego - w zależności od stopnia uszkodzenia 10-20
Uwaga:

Uszkodzenie nerwu twarzowego łącznie z pęknięciem kości skalistej należy ocenić według poz. 50.

16 Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwu językowo-gardłowego i błędnego z zaburzeniem mowy, połykania, oddechu, krążenia i funkcji przewodu pokarmowego:
a) częściowe uszkodzenie z miernym stopniem zaburzeń 5-10
b) częściowe uszkodzenie z dużym stopniem zaburzeń 10-20
c) całkowite uszkodzenie z miernym stopniem zaburzeń 20-30
d) całkowite uszkodzenie z dużym stopniem zaburzeń 30-50
17 Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwu dodatkowego - w zależności od stopnia uszkodzenia 5-15
18 Uszkodzenie częściowe lub całkowite nerwu podjęzykowego - w zależności od stopnia uszkodzenia 10-20

B.

 Uszkodzenia twarzy

Pozycja Treść Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3
19 Uszkodzenie powłok twarzy (blizny i ubytki):
a) oszpecenia bez zaburzeń funkcji - w zależności od rozmiarów blizn i ubytków w powłokach twarzy 1-10
b) oszpecenia z miernymi zaburzeniami funkcji - w zależności od rozmiarów blizn i ubytków w powłokach twarzy oraz stopnia zaburzeń funkcji 10-30
c) oszpecenia połączone z dużymi zaburzeniami funkcji

(przyjmowanie pokarmu, zaburzenia oddychania, mowy, ślinotok i zaburzenia funkcji powiek) - w zależności od rozmiaru blizn i ubytków w powłokach twarzy oraz stopnia zaburzeń funkcji

30-60
20 Uszkodzenia nosa:
a) uszkodzenie nosa bez zaburzeń oddychania i powonienia - w zależności od rozległości uszkodzenia 1-10
b) uszkodzenie nosa z zaburzeniami oddychania - w zależności od rozległości uszkodzenia i stopnia zaburzeń oddychania 5-20
c) uszkodzenie nosa z zaburzeniami oddychania i powonienia - w zależności od stopnia zaburzeń w oddychaniu i powonieniu 10-25
d) utrata powonienia w następstwie uszkodzenia przedniego dołu czaszkowego 5
e) utrata nosa w całości (łącznie z kośćmi nosa) 30
Uwaga:

Jeżeli uszkodzenie nosa wchodzi do zespołu uszkodzeń objętych poz. 19, należy stosować ocenę według tej pozycji.

21 Utrata zębów:
a) siekacze i kły - za każdy ząb 1
b) pozostałe zęby, począwszy od dwóch - za każdy ząb (niezależnie od protezowania) 1
22 Utrata części szczęki lub żuchwy (łącznie z oszpeceniem) - w zależności od wielkości oszpecenia i powikłań 15-30
23 Utrata (łącznie z oszpeceniem i utratą zębów):
a) szczęki 40
b) żuchwy 50
24 Złamania szczęki lub żuchwy wygojone, z przemieszczeniem odłamków:
a) bez zaburzeń czynności stawu skroniowo-żuchwowego - w zależności od stopnia zniekształcenia i rozwarcia szczęk 1-5
b) z zaburzeniami czynności stawu skroniowo-żuchwowego - w zależności od stopnia zaburzenia żucia i rozwarcia szczęk 5-10
25 Ubytek podniebienia:
a) z zaburzeniami mowy i połykania - w zależności od stopnia zaburzeń 10-30
b) z dużymi zaburzeniami mowy i połykania - w zależności od stopnia zaburzeń 25-40
26 Skutki obrażeń języka, przedsionka jamy ustnej, wargi, ubytki - w zależności od blizn, zniekształceń, wielkości ubytków, zaburzeń mowy, trudności w połykaniu:
a) bez zaburzeń mowy i połykania 3
b) z zaburzeniami mowy i połykania - w zależności od stopnia zaburzeń 5-15
c) z dużymi zaburzeniami mowy - w zależności od stopnia zaburzeń 15-40
d) całkowita utrata języka 50

C.

 Uszkodzenia narządu wzroku

Pozycja Treść Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3
27 Upośledzenie ostrości wzroku, utrata widzenia jednego oka lub obojga oczu:
a) obniżenie ostrości wzroku lub utrata wzroku jednego oka lub obojga oczu oceniać według poniższej tabeli ostrości wzroku
b) utrata wzroku jednego oka z wyłuszczeniem gałki ocznej 38
Tabela ostrości wzroku
1,0

(10/10)

0,9

(9/10)

0,8

(8/10)

0,7

(7/10)

0,6

(6/10)

0,5

(1/2)

0,4

(4/10)

0,3

(3/10)

0,2

(2/10)

0,1

(1/10)

0
Procent uszczerbku na zdrowiu
1,0 (10/10) 0 2,5 5 7,5 10 12,5 15 20 25 30 35
0,9 (9/10) 2,5 5 7,5 10 12,5 15 20 25 30 35 40
0,8 (8/10) 5 7,5 10 12,5 15 20 25 30 35 40 45
0,7 (7/10) 7,5 10 12,5 15 20 25 30 35 40 45 50
0,6 (6/10) 10 12,5 15 20 25 30 35 40 45 50 55
0,5 (1/2) 12,5 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60
0,4 (4/10) 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65
0,3 (3/10) 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70
0,2 2/10) 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 80
0,1 (1/10) 30 35 40 45 50 55 60 65 70 80 90
0 35 40 45 50 55 60 65 70 80 90 100
Uwaga:

Ostrość wzroku zawsze określa się po korekcji szkłami, zarówno przy zmętnieniu rogówki lub soczewki, jak i przy współistnieniu uszkodzenia siatkówki lub nerwu wzrokowego.

28 Porażenie nastawności (akomodacji) przy braku zaburzeń ostrości wzroku po korekcji:
a) jednego oka 15
b) obojga oczu 30
29 Uszkodzenie gałki ocznej wskutek urazów tępych:
a) rozdarcie naczyniówki jednego oka oceniać według tabeli ostrości wzroku (poz. 27)
b) zapalenie naczyniówki i siatkówki jednego oka powodujące zaburzenia widzenia środkowego lub obwodowego oceniać według tabeli ostrości wzroku (poz. 27)
c) przedziurawienie plamki żółtej jednego oka oceniać według tabeli ostrości wzroku (poz. 27)
d) zanik nerwu wzrokowego oceniać według tabeli ostrości wzroku (poz. 27)
30 Uszkodzenie gałki ocznej wskutek urazów drążących oraz nieusuniętego ciała obcego z oczodołu:
a) z zaburzeniami ostrości wzroku oceniać według tabeli ostrości wzroku (poz. 27)
b) z widocznym defektem lub deformacją w obrębie gałki ocznej, blizny rogówki - bez zaburzeń ostrości wzroku 0-5
c) nieusunięte ciało obce wewnątrzgałkowe z obniżeniem ostrości wzroku oceniać według tabeli ostrości wzroku (poz. 27)
d) nieusunięte ciało obce wewnątrzgałkowe bez obniżenia ostrości wzroku 10
e) nieusunięte ciało obce z oczodołu 0-5
31 Uszkodzenie gałki ocznej wskutek urazów chemicznych, termicznych, spowodowanych promieniowaniem elektromagnetycznym oraz energią elektryczną oceniać według tabeli ostrości wzroku (poz. 27)
32 Koncentryczne zwężenie pola widzenia ocenia się według następującej tabeli:
Zwężenie do: Przy nienaruszonym drugim oku: W obojgu oczach: Przy ślepocie drugiego oka:
60° 0% 0% 35%
50° 5% 15% 45%
40° 10% 25% 55%
30° 15% 50% 70%
20° 20% 80% 85%
10° 25% 90% 95%
poniżej 10° 35% 95% 100%
33 Połowicze niedowidzenia:
a) dwuskroniowe 60
b) dwunosowe 30
c) jednoimienne 25
d) jednoimienne górne 10
e) jednoimienne dolne 40
34 Pseudosoczewkowość przy współistnieniu niepoddających się korekcji zaburzeń ostrości wzroku:
a) w jednym oku 25
b) w obojgu oczach 40
35 Bezsoczewkowość bez współistnienia zaburzeń ostrości wzroku po korekcji:
a) w jednym oku 25
b) w obojgu oczach 40
36 Zaburzenia w drożności przewodów łzowych (łzawienie):
a) w jednym oku 10
b) w obojgu oczach 15
37 Odwarstwienie siatkówki jednego oka oceniać według tabeli ostrości wzroku (poz. 27) oraz według tabeli koncentrycznego zwężenia pola widzenia (poz. 32)
38 Jaskra oceniać według tabeli ostrości wzroku (poz. 27) oraz według tabeli koncentrycznego zwężenia pola widzenia (poz. 32),

z zastrzeżeniem że ogólny procent uszczerbku na zdrowiu nie może wynosić więcej niż 35% za jedno oko i 100% za oboje oczu

39 Wytrzeszcz tętniący - w zależności od stopnia 50-100
40 Zaćma urazowa oceniać według tabeli ostrości wzroku (poz. 27)
41 Usunięcie zaćmy pourazowej ze wszczepieniem sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej:
a) w jednym oku 15
b) w obojgu oczach 30
42 Przewlekłe zapalenie spojówek 10

D.

 Uszkodzenia narządu słuchu

43 Przy upośledzeniu ostrości słuchu procent uszczerbku na zdrowiu określa się według następującej tabeli:
Obliczanie procentowego uszczerbku na zdrowiu z tytułu utraty słuchu (oceniać wyłącznie na podstawie audiogramu według poniżej zmodyfikowanej tabeli utraty słuchu według Rosera)
0-25 dB 26-40 dB 41-70 dB powyżej 70 dB
0-25 dB 0% 5% 10% 20%
26-40 dB 5% 15% 20% 30%
41-70 dB 10% 20% 30% 40%
powyżej 70 dB 20% 30% 40% 50%
Uwaga:

Oblicza się oddzielnie średnią dla ucha prawego i lewego, biorąc pod uwagę częstotliwości dla 500, 1000 i 2000 Hz. Jeżeli różnica między wartościami dla 500 Hz i 2000 Hz jest większa niż 40 dB, ubytek słuchu wylicza się jako średnią z czterech progów: 500, 1000, 2000 i 4000 Hz. Jeżeli różnica między wartościami dla 500 Hz i 2000 Hz jest większa niż 40 dB, ale próg słyszalności dla 4000 Hz jest lepszy niż dla 2000 Hz, ubytek słuchu wylicza się jako średnią z trzech progów: 500, 1000, 4000 Hz.

44 Urazy małżowiny usznej:
a) utrata części małżowiny 5
b) zniekształcenie małżowiny (blizny, oparzenia i odmrożenia) - w zależności od stopnia 5-10
c) utrata jednej małżowiny 15
d) utrata obu małżowin 25
45 Zwężenie lub zarośnięcie zewnętrznego przewodu słuchowego:
a) jednostronne z osłabieniem lub przytępieniem słuchu oceniać według tabeli ostrości słuchu (poz. 43)
b) obustronne z osłabieniem lub przytępieniem słuchu oceniać według tabeli ostrości słuchu (poz. 43)
46 Przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego:
a) jednostronne 5
b) obustronne 10
47 Przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego powikłane perlakiem, próchnicą kości lub polipem ucha - w zależności od stopnia powikłań:
a) jednostronne 5-15
b) obustronne 10-20
48 Uszkodzenie ucha środkowego w następstwie złamania kości skroniowej z upośledzeniem słuchu oceniać według tabeli ostrości słuchu (poz. 43)
49 Uszkodzenie ucha wewnętrznego:
a) z uszkodzeniem części słuchowej oceniać według tabeli ostrości słuchu (poz. 43)
b) z uszkodzeniem części statycznej - w zależności od stopnia uszkodzenia 20-50
c) z uszkodzeniem części słuchowej i statycznej - w zależności od stopnia uszkodzenia 30-60
50 Uszkodzenie nerwu twarzowego, łącznie z pęknięciem kości skalistej:
a) jednostronne - w zależności od stopnia uszkodzenia 25-40
b) dwustronne 60

E.

 Uszkodzenia szyi, krtani, tchawicy i przełyku

Pozycja Treść Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3
51 Uszkodzenie gardła z upośledzeniem funkcji 5-25
52 Uszkodzenie lub zwężenie krtani pozwalające na obchodzenie się bez rurki tchawicznej - w zależności od stopnia zwężenia 10-30
53 Uszkodzenie krtani powodujące konieczność stałego noszenia rurki tchawicznej:
a) z zaburzeniami głosu - w zależności od stopnia 35-50
b) z bezgłosem 60
54 Uszkodzenie tchawicy - w zależności od stopnia jej zwężenia 20-60
55 Uszkodzenie przełyku powodujące:
a) częściowe trudności w odżywianiu - w zależności od stopnia upośledzenia stanu odżywienia 10-30
b) odżywianie tylko płynami 50
c) całkowitą niedrożność przełyku ze stałą przetoką żołądkową 80
56 Uszkodzenie tkanek miękkich skóry, mięśni, naczyń - w zależności od blizn, ruchomości szyi, ustawienia głowy:
a) zmiany niewielkiego stopnia 0-5
b) zmiany średniego stopnia 5-15
c) rozległe blizny, w znacznym stopniu ograniczona ruchomość szyi z niesymetrycznym ustawieniem głowy 15-30
Uwaga:

Uszkodzenie tkanek miękkich z jednoczesnym uszkodzeniem kręgosłupa szyjnego należy oceniać według poz. 91.

F.

 Uszkodzenia klatki piersiowej i ich następstwa

Pozycja Treść Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3
57 Blizny powłok klatki piersiowej ograniczające ruchomość klatki piersiowej - w zależności od stopnia ograniczenia ruchomości klatki piersiowej 10-30
58 Utrata brodawki:
a) częściowa w zależności od rozległości blizn 0-10
b) całkowita utrata brodawki - w zależności od płci i wieku 10-15
Uwaga:

Stopień uszczerbku na zdrowiu po całkowitej utracie brodawki ocenia się również według przewidywanej utraty funkcji.

59 Uszkodzenie lub utrata sutka w zależności od wielkości ubytków i blizn:
a) częściowe uszkodzenie lub częściowa utrata - w zależności od wielkości ubytku 5-15
b) całkowita utrata sutka - w zależności od płci i wieku 20-25
c) utrata sutka z częścią mięśnia piersiowego - w zależności od płci i wieku 30-35
Uwaga:

Stopień uszczerbku na zdrowiu po całkowitej utracie sutka ocenia się również według przewidywanej utraty funkcji.

60 Uszkodzenia co najmniej dwóch żeber (złamanie):
a) ze zniekształceniem i bez zmniejszenia pojemności życiowej płuc 10
b) ze zniekształceniem i zmniejszeniem pojemności życiowej płuc - w zależności od stopnia zmniejszenia pojemności życiowej 15-25
61 Złamanie mostka ze zniekształceniem 10
62 Zapalenie kości (przetoki) żeber lub mostka 20
63 Uszkodzenie płuc i opłucnej (zrosty opłucnowe, uszkodzenia tkanki płucnej, ubytki tkanki płucnej, ciała obce):
a) bez niewydolności oddechowej 10
b) z niewydolnością oddechową - w zależności od stopnia 20-40
64 Uszkodzenia tkanki płucnej powikłane przetokami oskrzelowymi, ropniem płuc - w zależności od stopnia niewydolności oddechowej 40-80
Uwaga:

Przy orzekaniu według poz. 57 i 60-64 uszkodzenia tkanki płucnej i stopnie niewydolności oddechowej należy potwierdzić badaniem rentgenowskim, badaniem spirometrycznym lub badaniem gazometrycznym.

65 Uszkodzenie serca i osierdzia:
a) z wydolnym układem krążenia 10
b) z objawami względnej wydolności układu krążenia 30
c) z objawami niewydolności krążenia - w zależności od stopnia niewydolności 40-90
Uwaga:

Stopień uszkodzenia serca należy oceniać na podstawie badania radiologicznego, elektrokardiograficznego i badania ECHO.

66 Uszkodzenia przepony (rozerwanie przepony, przepukliny przeponowe) - w zależności od stopnia zaburzeń funkcji przewodu pokarmowego, oddychania i krążenia:
a) bez zaburzeń funkcji 1-5
b) zaburzenia niewielkiego stopnia 5-10
c) zaburzenia średniego stopnia 10-20
d) zaburzenia dużego stopnia 20-40

G.

 Uszkodzenia brzucha i ich następstwa

Pozycja Treść Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3
67 Uszkodzenia powłok jamy brzusznej (przepukliny urazowe, wysiłkowe, przetoki) - w zależności od umiejscowienia i rozmiarów uszkodzenia powłok jamy brzusznej 5-30
Uwagi:

Za przepukliny urazowe uważa się przepukliny spowodowane pourazowym uszkodzeniem powłok brzusznych (np. po rozerwaniu mięśni powłok brzusznych).

Za przepukliny tzw. wysiłkowe uważa się przepukliny spowodowane nagłym wysiłkiem fizycznym lub gwałtownym ruchem.

68 Uszkodzenie żołądka, jelit, sieci, krezki jelita:
a) bez zaburzeń funkcji przewodu pokarmowego 0-5
b) z zaburzeniami funkcji niewielkiego stopnia i dostatecznym stanem odżywienia 5-15
c) z zaburzeniami trawienia i niedostatecznym stanem odżywienia - w zależności od stopnia zaburzeń i stanu odżywienia 5-40
d) z zaburzeniami trawienia i niedostatecznym stanem odżywienia - odżywianie jedynie pozajelitowe 50
69 Przetoki jelitowe, kałowe i odbyt sztuczny - w zależności od stopnia zanieczyszczania się i zmian zapalnych tkanek otaczających przetokę:
a) jelita cienkiego 30-80
b) jelita grubego 20-50
70 Przetoki okołoodbytnicze 15
71 Uszkodzenie zwieracza odbytu powodujące stałe, całkowite nietrzymanie kału i gazów 60
72 Wypadnięcie odbytnicy - w zależności od stopnia wypadnięcia 10-30
73 Uszkodzenia śledziony:
a) leczone zachowawczo (krwiak, pęknięcie narządu potwierdzone badaniem obrazowym) 0-2
b) leczone operacyjnie z zachowaniem narządu 5
c) utrata śledziony 15-30
74 Uszkodzenie wątroby, przewodów żółciowych, pęcherzyka żółciowego lub trzustki:
a) bez powikłań lub zaburzeń funkcjonalnych 5-10
b) z powikłaniami lub zaburzeniami funkcjonalnymi - w zależności od ich stopnia 20-60

H.

 Uszkodzenia narządów moczowo-płciowych

Pozycja Treść Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3
75 Uszkodzenia nerek:
a) uszkodzenie nerek bez zaburzeń funkcji (krwiak, pęknięcie narządu) potwierdzone badaniem obrazowym 1-5
b) uszkodzenie jednej lub obu nerek powodujące upośledzenie ich funkcji - w zależności od stopnia upośledzenia 10-25
76 Utrata jednej nerki przy drugiej zdrowej i prawidłowo działającej 35
77 Utrata jednej nerki przy upośledzeniu funkcjonowania drugiej nerki - w zależności od stopnia upośledzenia funkcji pozostałej nerki 40-75
78 Uszkodzenie moczowodu powodujące zwężenie jego światła:
a) niepowodujące zaburzeń funkcji 0-5
b) z zaburzeniami funkcji układu moczowego 5-20
79 Uszkodzenie pęcherza - w zależności od stopnia zmniejszenia jego pojemności, zaburzeń w oddawaniu moczu, przewlekłych stanów zapalnych:
a) bez zaburzeń funkcji 0-5
b) z zaburzeniami funkcji niewielkiego i średniego stopnia 5-15
c) z zaburzeniami funkcji znacznego stopnia 15-30
Uwaga:

Oceny uszkodzenia dokonuje się na podstawie badania urodynamicznego z określeniem zalegania pomikcyjnego w badaniu USG i badania bakteriologicznego moczu.

80 Przetoki górnych dróg moczowych, pęcherza moczowego i cewki moczowej - w zależności od możliwości i sposobu zaopatrzenia przetoki i innych zaburzeń wtórnych:
a) upośledzające jakość życia w stopniu średnim 10-25
b) upośledzające jakość życia w stopniu znacznym 25-50
81 Zwężenie cewki moczowej:
a) powodujące trudności w oddawaniu moczu 15
b) z przewlekłym nieżytem pęcherza i częstym moczeniem 30
c) z nietrzymaniem lub zaleganiem moczu 30-50
d) z nietrzymaniem lub zaleganiem moczu z powikłaniami 50-60
82 Utrata prącia 40
83 Częściowa utrata lub uszkodzenie prącia powikłane zaburzeniem funkcji 20
84 Uszkodzenie lub utrata jednego jądra, jajnika oraz pozostałych struktur układu rozrodczego (nieujętych w pozostałych pozycjach) 20
85 Utrata obu jąder lub obu jajników 40
86 Wodniak jądra 10
87 Uszkodzenie lub utrata macicy:
a) uszkodzenie lub częściowa utrata 5-20
b) utrata w wieku do 50 lat 40
c) utrata w wieku powyżej 50 lat 20
88 Uszkodzenie krocza, worka mosznowego, sromu, pochwy, pośladków:
a) blizny, ubytki, deformacje, przepukliny 0-10
b) wypadanie pochwy 5-10
c) wypadanie pochwy i macicy 30

I.

 Ostre zatrucia i ich następstwa

Pozycja Treść Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3
89 Nagłe zatrucie gazami oraz substancjami i produktami chemicznymi:
a) z utratą przytomności, pobytem w szpitalu, bez trwałych wtórnych powikłań 1-5
b) powodujące trwałe upośledzenie funkcji narządów lub układów wewnętrznych - w zależności od stopnia upośledzenia oceniać według odpowiednich pozycji dla danego narządu lub układu
c) uszkodzenie układu krwiotwórczego 5-25
90 Inne następstwa zatruć oraz ogólne następstwa działania czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych:
a) z utratą przytomności, pobytem w szpitalu, bez trwałych wtórnych powikłań 1-5
b) powodujące trwałe upośledzenie funkcji narządów lub układów wewnętrznych - w zależności od stopnia upośledzenia oceniać według odpowiednich pozycji dla danego narządu lub układu
c) uszkodzenie układu krwiotwórczego 5-25

J.

 Uszkodzenia kręgosłupa, rdzenia kręgowego i ich następstwa

Pozycja Treść Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3
91 Uszkodzenia kręgosłupa w odcinku szyjnym - w zależności od stopnia zaburzenia ruchomości:
a) skręcenie, stłuczenie, niewielkie uszkodzenie aparatu więzadłowego - z przemieszczeniem kręgów poniżej 3 mm lub niestabilność kątowa poniżej 12° 0-5
b) ze złamaniem blaszki granicznej lub kompresją trzonu kręgu do 25% wysokości kręgu, inne złamanie kręgu powodujące zniekształcenie średniego stopnia, podwichnięcie (potwierdzone czynnościowymi badaniami rtg), stan po usunięciu jądra miażdżystego, usztywnienie operacyjne 5-15
c) złamanie z kompresją trzonu powyżej 25%, inne złamanie kręgu powodujące zniekształcenie dużego stopnia, zwichnięcie, usztywnienie operacyjne 15-40
d) całkowite zesztywnienie z niekorzystnym ustawieniem głowy 50
Uwaga:

Złamanie więcej niż jednego kręgu lub usunięcie więcej niż jednego jądra miażdżystego należy oceniać według poz. 91 lit. b lub c w zależności od stopnia zniekształcenia i zaburzenia ruchomości.

Jeżeli jedyną przyczyną ograniczenia ruchomości kręgosłupa szyjnego jest zespół bólowy korzeniowy, należy oceniać wyłącznie według poz. 97.

92 Uszkodzenia kręgosłupa w odcinku piersiowym (od Th1 do Th11):
a) złamanie blaszki granicznej lub kompresja trzonu kręgu do 25% wysokości kręgu, inne złamanie kręgu powodujące zniekształcenie średniego stopnia, stan po usunięciu jądra miażdżystego - w zależności od stopnia zaburzenia ruchomości 0-10
b) złamanie z kompresją trzonu powyżej 25%, inne złamanie kręgu powodujące zniekształcenie dużego stopnia, zwichnięcie, usztywnienie operacyjne - w zależności od stopnia zaburzenia ruchomości 10-20
c) całkowite zesztywnienie - w zależności od ustawienia kręgosłupa 20-30
Uwaga:

Złamanie więcej niż jednego kręgu lub usunięcie więcej niż jednego jądra miażdżystego należy oceniać według poz. 92 lit. b lub c w zależności od stopnia zniekształcenia i zaburzenia ruchomości.

93 Uszkodzenia kręgosłupa w odcinku piersiowym i lędźwiowym (od Th12 do L5):
a) skręcenie, stłuczenie z niewielkim uszkodzeniem aparatu więzadłowego - w zależności od stopnia zaburzenia ruchomości 0-5
b) złamanie blaszki granicznej lub kompresja trzonu kręgu do 25% wysokości kręgu, inne złamanie kręgu powodujące zniekształcenie średniego stopnia, stan po usunięciu jądra miażdżystego - w zależności od stopnia zaburzenia ruchomości 5-15
c) złamanie z kompresją trzonu powyżej 25%, inne złamanie kręgu powodujące zniekształcenie dużego stopnia, zwichnięcie, usztywnienie operacyjne - w zależności od stopnia zaburzenia ruchomości 15-30
d) zesztywnienie - w zależności od ustawienia kręgosłupa 30-40
Uwaga:

Jeżeli złamaniu kręgu Th12 towarzyszy złamanie sąsiedniego kręgu w odcinku piersiowym, należy oceniać według poz. 92.

Złamanie więcej niż jednego kręgu lub usunięcie więcej niż jednego jądra miażdżystego należy oceniać według poz. 93 lit. b lub c w zależności od stopnia zniekształcenia i zaburzenia ruchomości.

Jeżeli jedyną przyczyną ograniczenia ruchomości kręgosłupa lędźwiowego jest zespół bólowy korzeniowy, należy oceniać wyłącznie według poz. 97.

Kręgozmyk rzekomy (zwyrodnieniowy) i prawdziwy (na tle kręgoszczeliny) nie jest traktowany jako następstwo nieszczęśliwego wypadku.

94 Izolowane złamanie wyrostków poprzecznych lub ościstych kręgu, kości guzicznej:
a) złamanie jednego wyrostka poprzecznego lub ościstego kręgu, złamanie kości guzicznej 0-2
b) mnogie złamanie wyrostków poprzecznych lub ościstych kręgów - w zależności od liczby, stopnia przemieszczenia i ograniczenia ruchomości kręgosłupa 2-10
Uwaga:

W przypadku istnienia zespołu bólowego guzicznego w związku ze stłuczeniem lub złamaniem kości guzicznej należy oceniać wyłącznie według poz. 97 lit. a.

95 Uszkodzenia kręgosłupa powikłane zapaleniem kręgów, obecnością ciała obcego (z wyjątkiem ciał obcych związanych z zastosowaniem medycznych technik operacyjnych) oceniać według poz. 92-94, zwiększając stopień uszczerbku na zdrowiu o 5-10%
96 Uszkodzenia rdzenia kręgowego:
a) porażenie kończyn górnych lub dolnych 0-1° w skali Lovette'a, głęboki niedowład czterokończynowy 2° w skali Lovette'a, zespół Brown-Sequarda będący następstwem połowiczego uszkodzenia rdzenia w odcinku szyjnym z porażeniem kończyn 0-1° w skali Lovette'a 100
b) głęboki niedowład kończyn górnych lub dolnych - 2° w skali Lovette'a, niedowład czterokończynowy 3° w skali Lovette'a, zespół Brown-Sequarda będący następstwem połowiczego uszkodzenia rdzenia w odcinku szyjnym z niedowładem kończyn 2° w skali Lovette'a 60-80
c) niedowład kończyn górnych lub dolnych średniego stopnia - 3° w skali Lovette'a, zespół Brown-Sequarda będący następstwem połowiczego uszkodzenia rdzenia w odcinku szyjnym z niedowładem kończyn 3° w skali Lovette'a lub połowicze uszkodzenie rdzenia w odcinku piersiowym - z niedowładem kończyny dolnej 0-2° w skali Lovette'a 30-60
d) niewielki niedowład kończyn górnych lub dolnych - 4° w skali Lovette'a z zaburzeniami ze strony zwieraczy i zaburzeniami ze strony narządów płciowych, zespół Brown-Sequarda będący następstwem połowiczego uszkodzenia rdzenia w odcinku szyjnym z niedowładem kończyn - 4° w skali Lovette'a lub połowicze uszkodzenie rdzenia w odcinku piersiowym - z niedowładem kończyny dolnej 3-4° w skali Lovette'a, izolowane zaburzenia ze strony zwieraczy i narządów płciowych, zespół stożka końcowego 5-40
e) niewielki niedowład kończyn górnych lub dolnych - 4° w skali Lovette'a bez zaburzeń ze strony zwieraczy i narządów płciowych, zaburzeń troficznych 5-30
Uwaga:

Ocena porażeń zwieraczy i zaburzeń ze strony narządów płciowych wchodzi w zakres oceny poz. 96 lit. d i e.

97 Urazowe zespoły korzeniowe (bólowe, ruchowe, czuciowe lub mieszane) w zależności od stopnia:
a) szyjne bólowe, lędźwiowo-krzyżowe bólowe, guziczne 2-5
b) szyjne bez niedowładów, lędźwiowo-krzyżowe bez niedowładów - ból, zaburzenia czucia, osłabienie lub brak odruchów 5-15
c) szyjne z niedowładami, lędźwiowo-krzyżowe z niedowładami - w zależności od stopnia niedowładu i zaników mięśniowych 10-30
d) piersiowe 2-10

K.

 Uszkodzenia miednicy

Pozycja Treść Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3
98 Rozejście spojenia łonowego lub rozerwanie stawu krzyżowo-biodrowego - w zależności od stopnia przemieszczenia i zaburzeń chodu:
a) rozejście spojenia łonowego, bez dolegliwości ze strony stawów krzyżowo-biodrowych, bez zaburzeń chodu 0-5
b) rozejście spojenia łonowego, z dolegliwościami ze strony stawów krzyżowo-biodrowych, z zaburzeniami chodu 5-15
c) rozejście, zwichnięcie spojenia łonowego, ze zwichnięciem stawu krzyżowo-biodrowego leczone operacyjnie w zależności od stopnia zaburzenia chodu 15-35
Uwaga:

Jeżeli rozejściu spojenia łonowego towarzyszy złamanie kości miednicy, należy oceniać według poz. 99 lub 101.

99 Złamanie miednicy z przerwaniem obręczy kończyny dolnej jedno- lub wielomiejscowe - w zależności od zniekształcenia i upośledzenia chodu:
a) w odcinku przednim jednostronnie (kość łonowa, kulszowa) 0-20
b) w odcinku przednim obustronnie 5-25
c) w odcinku przednim i tylnym (typ Malgaigne'a) 15-40
d) w odcinku przednim i tylnym obustronnie 40-45
Uwaga:

Złamanie stabilne kości miednicy, złamanie awulsyjne należy oceniać według poz. 101.

100 Złamanie panewki stawu biodrowego z centralnym zwichnięciem stawu lub bez centralnego zwichnięcia stawu - w zależności od upośledzenia funkcji stawu:
a) złamanie niewielkiego fragmentu panewki bez zwichnięcia centralnego lub ze zwichnięciem centralnym 1° 0-10
b) pozostałe zwichnięcia centralne i złamania panewki - ze średnim stopniem ograniczenia funkcji 10-25
c) pozostałe zwichnięcia centralne i złamania 25-40
panewki - ze znacznym stopniem ograniczenia funkcji stawu
d) bardzo duże zmiany, zesztywnienia w stawie - w zależności od ustawienia 40-60
Uwaga:

Uraz stawu biodrowego wygojony sztucznym stawem należy oceniać według poz. 148.

101 Izolowane złamanie kości miednicy i kości krzyżowej bez przerwania obręczy kończyny dolnej:
a) jednomiejscowe złamanie kości miednicy (złamanie jednej gałęzi kości łonowej lub kulszowej), kości krzyżowej - bez zniekształcenia i bez zaburzeń funkcji 0-5
b) mnogie złamania kości miednicy lub kości krzyżowej - bez zniekształcenia i bez zaburzeń funkcji 2-7
c) jednomiejscowe złamanie kości miednicy lub kości krzyżowej - ze zniekształceniem i z zaburzeniami funkcji 3-10
d) mnogie złamania kości miednicy lub kości krzyżowej - ze zniekształceniem i z zaburzeniami funkcji 5-20
Uwaga:

Towarzyszące złamaniom uszkodzenia narządów miednicy i objawy neurologiczne ocenia się dodatkowo według pozycji dotyczących odpowiednich uszkodzeń narządów miednicy lub uszkodzeń neurologicznych.

L.

 Uszkodzenia kończyny górnej

Pozycja Treść Strona Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3 4
Łopatka
102 Złamanie łopatki:
a) wygojone złamania łopatki z nieznacznym przemieszczeniem bez większych zaburzeń funkcji kończyny 5
b) wygojone z przemieszczeniem i ze znacznym ograniczeniem funkcji kończyny w zależności od stopnia prawa 10-40
lewa 5-30
Uwaga:

Normy poz. 102 uwzględniają również ewentualne powikłania neurologiczne.

Obojczyk
103 Wadliwe wygojone złamanie obojczyka - w zależności od stopnia zniekształcenia i ograniczenia ruchów prawa 5-25
lewa 5-20
104 Staw rzekomy obojczyka ograniczający ruchy kończyny prawa 25
lewa 20
105 Zwichnięcie stawu obojczykowo-barkowego lub obojczykowo-mostkowego - w zależności od ograniczenia ruchów, upośledzenia zdolności dźwigania i stopnia zniekształcenia prawa 5-25
lewa 5-20
106 Uszkodzenia obojczyka powikłane przewlekłym zapaleniem kości, obecnością ciał obcych (z wyjątkiem ciał obcych związanych z zastosowaniem medycznych technik operacyjnych) oceniać według poz. 103-105, zwiększając stopień uszczerbku na zdrowiu o 5%
Bark
107 Przewlekłe zmiany stawu barkowego - w zależności od stopnia ograniczenia funkcji i przykurczu prawa 5-30
lewa 5-25
108 Zastarzałe nieodprowadzone zwichnięcie stawu barkowego - w zależności od zakresu ruchów i ustawienia kończyny prawa 20-30
lewa 15-30
109 Nawykowe zwichnięcia barku potwierdzone zaświadczeniami lekarskimi i rtg prawa 25
lewa 20
110 Staw cepowy w następstwie pourazowych ubytków kości - w zależności od zaburzeń funkcji prawa 25-40
lewa 20-35
111 Zesztywnienie stawu barkowego:
a) w ustawieniu czynnościowo korzystnym

(w odwiedzeniu około 70°, antepozycja 35° i rotacja zewnętrzna około 25°) - w zależności od ustawienia i funkcji

prawa 20-35
lewa 15-30
b) w ustawieniu czynnościowo niekorzystnym prawa 40
lewa 35
112 Bliznowaty przykurcz stawu barkowego - w zależności od zaburzeń czynności stawu prawa 5-15
lewa 5-10
113 Uszkodzenie barku powikłane przewlekłym zapaleniem kości, obecnością ciał obcych (z wyjątkiem ciał obcych związanych z zastosowaniem medycznych technik operacyjnych), przetokami i zmianami neurologicznymi oceniać według poz. 105-110, zwiększając stopień uszczerbku na zdrowiu - w zależności od stopnia powikłań i upośledzenia funkcji o:
prawa 5-35
lewa 5-25
114 Utrata kończyny w barku prawa 75
lewa 70
115 Utrata kończyny wraz z łopatką prawa 80
lewa 70
Ramię
116 Złamania kości ramiennej - w zależności od zmian wtórnych i upośledzenia funkcji kończyny:
a) z niewielkim przemieszczeniem i zaburzeniem osi prawa 5-10
lewa 5-15
b) ze znacznym przemieszczeniem i skróceniem prawa 15-30
lewa 10-25
c) złamanie powikłane przewlekłym zapaleniem kości, przetokami, brakiem zrostu, stawem rzekomym, ciałami obcymi i zmianami neurologicznymi prawa 30-55
lewa 25-50
117 Uszkodzenia skóry, ubytki mięśni, uszkodzenia ścięgien, naczyń, nerwów ramienia - w zależności od zmian wtórnych i upośledzenia funkcji:
a) zmiany niewielkie prawa 0-5
lewa 0-5
b) zmiany średnie prawa 5-10
lewa 5-10
c) zmiany duże prawa 10-50
lewa 10-45
Uwaga:

Według tej pozycji należy oceniać jedynie uszkodzenia bez złamań kości. W przypadku współistnienia złamań kości należy oceniać według poz. 116.

118 Utrata kończyny w obrębie ramienia:
a) z zachowaniem tylko 1/3 bliższej kości ramiennej prawa 70
lewa 65
b) przy dłuższych kikutach prawa 65
lewa 60
119 Przepukliny mięśniowe ramienia prawa 3
lewa 3
Staw łokciowy
120 Złamanie w obrębie łokcia (nasada dalsza kości ramiennej, nasada bliższa kości promieniowej lub łokciowej) - w zależności od zniekształceń i ograniczenia ruchów w stawie łokciowym oraz deficytów neurologicznych:
a) niewielkie zmiany prawa 0-5
lewa 0-4
b) średnie zmiany prawa 5-15
lewa 4-10
c) duże zmiany, przewlekłe zapalenie kości, przetoki, ciała obce, brak zrostu, staw rzekomy prawa 15-50
lewa 10-45
d) leczenie uszkodzenia zakończone zabiegiem protezowania stawu w zależności od ograniczenia funkcji prawa 10-25
lewa 10-20
121 Zesztywnienie stawu łokciowego:
a) w zgięciu zbliżonym do kąta prostego i z zachowanymi ruchami obrotowymi przedramienia (75°-110°) prawa 30
lewa 25
b) z brakiem ruchów obrotowych prawa 35
lewa 30
c) w ustawieniu wyprostnym lub zbliżonym (160°-180°) prawa 50
lewa 45
d) w innych ustawieniach - zależnie od przydatności czynnościowej kończyny prawa 30-45
lewa 25-40
122 Przykurcz w stawie łokciowym - w zależności od zakresu zgięcia, wyprostu i stopnia zachowania ruchów obrotowych przedramienia:
a) przy niemożności zgięcia do 90° prawa 10-30
lewa 5-25
b) przy możliwości zgięcia ponad kąt prosty prawa 5-20
lewa 5-15
123 Cepowy staw łokciowy - w zależności od stopnia wiotkości i stanu mięśni prawa 15-30
lewa 10-25
124 Uszkodzenia łokcia: zwichnięcia, skręcenia, uszkodzenia tkanek miękkich, skóry oraz zaburzenia neurologiczne - w zależności od blizn, ograniczenia ruchów, zaników mięśni, przemieszczeń, zniekształceń, deficytów neurologicznych:
a) zmiany niewielkiego stopnia prawa 0-5
lewa 0-4
b) zmiany średniego stopnia prawa 5-15
lewa 4-10
c) zmiany dużego stopnia, przetoki prawa 15-45
lewa 10-40
Uwaga:

Według tej pozycji należy oceniać jedynie bez złamań kości. W przypadku współistnienia złamań kości należy oceniać według poz. 120.

Przedramię
125 Złamania w obrębie dalszych nasad jednej lub obu kości przedramienia powodujące ograniczenia ruchomości nadgarstka, ruchów obrotowych przedramienia, ruchomości palców i zniekształcenia - w zależności od stopnia zaburzeń czynnościowych:
a) bez zniekształcenia lub z niewielkim zniekształceniem bez istotnych zaburzeń ruchomości (złamania bez przemieszczenia, izolowane złamanie wyrostka rylcowatego) prawa 0-3
lewa 0-2
b) średnie zniekształcenia z ograniczeniem ruchomości bez zaburzeń wtórnych prawa 3-10
lewa 2-8
c) średnie lub duże zniekształcenia ze średnim (zespół Sudecka) prawa 10-20
lewa 8-15
d) bardzo duże zniekształcenia z dużym ograniczeniem ruchów, ze zmianami wtórnymi (zespół Sudecka) prawa 20-30
lewa 15-25
126 Złamania trzonów jednej lub obu kości przedramienia - w zależności od przemieszczeń, zniekształceń i zaburzeń czynnościowych:
a) ze zniekształceniem i zaznaczonymi zaburzeniami funkcji prawa 5-15
lewa 3-10
b) ze znacznym zniekształceniem, dużym ograniczeniem ruchomości i zmianami wtórnymi (troficzne, krążeniowe) prawa 5-35
lewa 10-30
127 Staw rzekomy kości promieniowej prawa 30
lewa 25
128 Staw rzekomy kości łokciowej prawa 20
lewa 15
129 Brak zrostu, staw rzekomy obu kości przedramienia prawa 40
lewa 35
130 Uszkodzenie przedramienia powikłane przewlekłym zapaleniem kości, przetokami, obecnością ciał obcych (z wyjątkiem ciał obcych związanych z zastosowaniem medycznych technik operacyjnych), ubytkiem tkanki kostnej i zmianami neurologicznymi oceniać według poz. 125-129, zwiększając stopień uszczerbku na zdrowiu w zależności od stopnia powikłań o 5-15%
131 Utrata kończyny w obrębie przedramienia - w zależności od charakteru kikuta i jego przydatności do protezowania prawa 55-65
lewa 50-60
132 Utrata przedramienia w sąsiedztwie stawu nadgarstkowego prawa 55
lewa 50
Nadgarstek
133 Ograniczenie ruchomości w obrębie nadgarstka w następstwie jego uszkodzeń (skręcenia, zwichnięcia, złamania kości nadgarstka, martwice aseptyczne tych kości) - w zależności od ustawienia, zakresu ruchów, objawów bólowych i troficznych oraz funkcji palców:
a) ograniczenie ruchomości prawa 5-10
lewa 3-8
b) ograniczenie ruchomości dużego stopnia prawa 10-20
lewa 8-15
c) ograniczenie ruchomości dużego stopnia

z ustawieniem ręki czynnościowo niekorzystnym

prawa 20-30
lewa 15-25
134 Całkowite zesztywnienie w obrębie nadgarstka:
a) w ustawieniu czynnościowo korzystnym - w zależności od stopnia upośledzenia funkcji dłoni i palców prawa 15-30
lewa 10-25
b) w ustawieniu czynnościowo niekorzystnym - w zależności od stopnia upośledzenia funkcji dłoni i palców prawa 25-45
lewa 20-40
135 Uszkodzenia nadgarstka powikłane głębokimi trwałymi zmianami troficznymi, przewlekłym ropnym zapaleniem kości nadgarstka, przetokami i zmianami neurologicznymi oceniać według poz. 133 i 134, zwiększając stopień uszczerbku na zdrowiu w zależności od stopnia powikłań o 1-10%
136 Utrata ręki na poziomie nadgarstka prawa 55
lewa 50

M.

 Śródręcze i palce

Pozycja Treść Strona Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3 4
Kciuk
137 Złamania i zwichnięcia kciuka (pierwszej kości śródręcza i paliczków kciuka)

- w zależności od ustawienia, zniekształcenia i stopnia zaburzeń funkcji kciuka:

a) z przemieszczeniem prawa 5-10
lewa 3-8
b) z dużym przemieszczeniem i zniekształceniem prawa 10-20
lewa 8-15
Uwaga:

Przy ocenie stopnia zaburzeń czynności kciuka należy brać pod uwagę przede wszystkim zdolność przeciwstawienia i chwytu.

138 Utraty w obrębie kciuka:
a) utrata opuszki prawa 5
lewa 3
b) utrata paliczka paznokciowego prawa 10
lewa 8
c) utrata paliczka paznokciowego z częścią paliczka podstawowego (do 2/3 długości paliczka) prawa 15
lewa 10
d) utrata paliczka paznokciowego i paliczka podstawowego poniżej 2/3 długości lub utrata obu paliczków bez kości śródręcza prawa 20
lewa 15
e) utrata obu paliczków z kością śródręcza prawa 30
lewa 25
139 Wszelkie inne uszkodzenia w obrębie kciuka (blizny, uszkodzenia ścięgien, zniekształcenia, przykurcze stawów, zesztywnienia, zmiany troficzne, czuciowe) powodujące:
a) ograniczenie funkcji prawa 3-10
lewa 1-8
b) znaczne ograniczenie funkcji prawa 10-20
lewa 8-15
c) upośledzenie funkcji graniczące z następstwami utraty kciuka prawa 20-30
lewa 15-25
Palec wskazujący
140 Utraty w obrębie palca wskazującego:
a) utrata opuszki prawa 5
lewa 3
b) utrata paliczka paznokciowego prawa 7
lewa 5
c) utrata paliczka paznokciowego z 1/3 dalszą paliczka środkowego prawa 8
lewa 5
d) utrata paliczka paznokciowego i środkowego powyżej 1/3 prawa 12
lewa 10
e) utrata trzech paliczków prawa 17
lewa 15
f) utrata palca wskazującego z kością śródręcza prawa 23
lewa 20
141 Wszelkie inne uszkodzenia w obrębie palca wskazującego oraz drugiej kości śródręcza (blizny, uszkodzenia ścięgien, zniekształcenia, przykurcze stawów, zesztywnienia, zmiany troficzne, czuciowe) powodujące:
a) ograniczenie funkcji - w zależności od stopnia prawa 3-8
lewa 1-5
b) znaczne ograniczenie funkcji - w zależności od stopnia prawa 8-12
lewa 5-10
c) bezużyteczność palca graniczącą z utratą wskaziciela prawa 17
lewa 15
Palec trzeci, czwarty i piąty
142 Utrata całego paliczka lub części paliczka:
a) palca trzeciego i czwartego - za każdy paliczek prawa 3
lewa 2
b) palca piątego - za każdy paliczek prawa 1
lewa 1
143 Utrata palców trzeciego, czwartego lub piątego z kością śródręcza prawa 12
lewa 8
144 Wszelkie inne uszkodzenia w obrębie palców trzeciego, czwartego lub piątego: złamania, zwichnięcia, uszkodzenia mięśni, ścięgien, naczyń, nerwów - w zależności od blizn, zniekształceń, zaburzeń czucia, ograniczenia ruchów palca, przykurczów stawów, zesztywnień, zmian troficznych i innych zmian wtórnych - za każdy palec w zależności od stopnia:
a) ograniczenia funkcji palca prawa 2
lewa 1
b) znacznego ograniczenia funkcji palca prawa 4
lewa 3
c) bezużyteczności palca graniczącej z jego utratą prawa 7
lewa 5
Uwaga:

Przy uszkodzeniach obejmujących większą liczbę palców suma procentów za poszczególne uszkodzenia palców nie może przekroczyć wartości przewidzianej za całkowitą utratę ręki (dla prawej - 55%, dla lewej - 50%).

N.

 Uszkodzenia kończyny dolnej

Pozycja Treść Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3
Biodro
145 Utrata kończyny dolnej przez wyłuszczenie jej w stawie biodrowym lub odjęcie okolicy podkrętarzowej 85
146 Przykurcze i ograniczenia ruchów w stawie biodrowym w następstwie uszkodzeń tkanek miękkich - w zależności od stopnia 5-25
147 Zesztywnienie stawu biodrowego - w zależności od ustawienia i wtórnych zaburzeń statyki i dynamiki:
a) w ustawieniu czynnościowo korzystnym 20-35
b) w ustawieniu czynnościowo niekorzystnym 30-60
148 Inne następstwa uszkodzeń stawu biodrowego (zwichnięć, złamań bliższej nasady kości udowej, złamań szyjki, złamań przezkrętarzowych i podkrętarzowych, złamań krętarzy) - w zależności od zakresu ruchów, przemieszczeń, skrócenia, zniekształceń i różnego rodzaju zmian wtórnych oraz dolegliwości subiektywnych:
a) ze zmianami miernego stopnia 5-20
b) ze zmianami dużego stopnia 20-40
c) z bardzo ciężkimi zmianami miejscowymi i dolegliwościami wtórnymi (kręgosłup, staw krzyżowo-biodrowy, kolano) 40-65
149 Uszkodzenia w obrębie i okolicy stawu biodrowego powikłane przewlekłym zapaleniem kości, przetokami, obecnością ciał obcych (z wyjątkiem ciał obcych związanych z zastosowaniem medycznych technik operacyjnych), ubytkiem tkanki kostnej i zmianami neurologicznymi oceniać według poz. 145-148, zwiększając stopień uszczerbku na zdrowiu w zależności od stopnia powikłań o 5-15%
Udo
150 Złamanie kości udowej - w zależności od zniekształceń, skrócenia, zaników mięśni i ograniczenia ruchów w stawach:
a) z nieznacznymi zmianami i skróceniem do 4 cm 5-15
b) z miernymi zmianami i skróceniem do 6 cm 15-30
c) ze skróceniem ponad 6 cm i ciężkimi zmianami 30-40
151 Staw rzekomy lub ubytki kości udowej uniemożliwiające obciążenie kończyny - w zależności od stopnia upośledzenia funkcji, skrócenia i zaburzeń wtórnych 40-60
152 Uszkodzenia skóry, mięśni, ścięgien (oparzenia, przecięcia, pęknięcia podskórne, przepukliny mięśniowe) - w zależności od zaburzeń funkcji 5-20
153 Uszkodzenia dużych naczyń, tętniaki pourazowe - w zależności od stopnia wtórnych zaburzeń troficznych 5-30
154 Uszkodzenie uda powikłane przewlekłym ropnym zapaleniem kości, przetokami, ciałami obcymi (z wyjątkiem ciał obcych związanych z zastosowaniem medycznych technik operacyjnych), skostnieniem pozaszkieletowym i zmianami neurologicznymi (z wyłączeniem nerwu kulszowego) oceniać według poz. 150-153, zwiększając stopień uszczerbku na zdrowiu - w zależności od stopnia powikłań o 1-10%
155 Uszkodzenie uda powikłane współistniejącym uszkodzeniem nerwu kulszowego oceniać według poz. 150-153, zwiększając stopień uszczerbku na zdrowiu - w zależności od stopnia uszkodzenia nerwu o 10-65%
Uwaga:

Łączny stopień uszczerbku ocenianego według poz. 150-153 i 155 nie może przekroczyć 70%.

156 Utrata kończyny - zależnie od długości kikuta i przydatności jego cech do oprotezowania 50-70
Kolano
157 Złamanie nasad tworzących staw kolanowy i rzepkowy z uszkodzeniem lub bez uszkodzenia aparatu więzadłowego - w zależności od zniekształceń, szpotawości, koślawości, przykurczów, ograniczenia ruchów, stabilności stawu, zaburzeń statyczno-dynamicznych kończyny i innych zmian:
a) niewielkie zmiany - możliwość zgięcia do kąta w przedziale 90°-120° lub deficyt wyprostu do kąta 5°, mała lub średnia niestabilność prosta lub niewielka rotacja 0-10
b) średnie zmiany - możliwość zgięcia do kąta w przedziale od 40° do 90° lub deficyt wyprostu do kąta w zakresie 5°-15°, duża niestabilność prosta lub średniego stopnia rotacyjna bądź niewielkiego lub średniego stopnia złożona, zaburzenia okolicy osi kończyny 10-25
c) duże zmiany - możliwość zgięcia do kąta w przedziale

od 0°-40° lub deficyt wyprostu do kąta powyżej 15°, utrwalone duże niestabilności złożone i rotacyjne, znaczne zaburzenia osi kończyny

25-40
d) zesztywnienie stawu kolanowego w pozycji funkcjonalnej korzystnej 0°-15° 30
e) zesztywnienie stawu kolanowego w pozycjach funkcjonalnych niekorzystnych 30-40
158 Skręcenia i zwichnięcia stawu kolanowego (w tym zwichnięcie rzepki) z uszkodzeniem aparatu więzadłowo-stawowego (torebki, więzadeł, łąkotek) - w zależności od stopnia ograniczenia ruchów, stabilności stawu, wydolności statyczno-dynamicznej kończyny i ograniczenia funkcji:
a) izolowane uszkodzenia łąkotek, stan po leczeniu operacyjnym łąkotek z dobrym efektem, uszkodzenia aparatu więzadłowego bez cech niestabilności 0-5
b) uszkodzenia aparatu więzadłowego z uszkodzeniem lub bez uszkodzenia łąkotek - powodujące małą lub średnią niestabilność prostą, niewielkiego stopnia rotacyjną, stan po leczeniu operacyjnym struktur stawu z dobrym efektem 0-10
c) uszkodzenia aparatu więzadłowego z uszkodzeniem lub bez uszkodzenia łąkotek, powodujące dużą niestabilność prostą lub średniego stopnia rotacyjną bądź niewielkiego lub średniego stopnia złożoną 10-25
d) utrwalone duże niestabilności złożone i rotacyjne, uszkodzenia obu więzadeł krzyżowych, znaczne zaburzenia osi 25-40
e) leczenie uszkodzenia zakończone zabiegiem protezowania stawu - w zależności od ograniczenia funkcji 10-40
159 Inne uszkodzenia okolicy stawu kolanowego - blizny skóry, ciała obce (z wyjątkiem ciał obcych związanych z zastosowaniem technik operacyjnych), przewlekłe stany zapalne, przetoki i inne zmiany wtórne - w zależności od nasilenia zmian:
a) niewielkie zmiany 0-5
b) średnie zmiany 5-10
c) duże zmiany 10-20
160 Utrata kończyny na poziomie stawu kolanowego 65
Uwaga:

Prawidłowo funkcjonalny zakres ruchów w stawie kolanowym przyjmuje się od 0° dla wyprostu do 120° dla zgięcia. Jeżeli zesztywnienie stawu kolanowego jest spowodowane uszkodzeniami innymi niż złamanie kości, należy oceniać według poz. 157 lit. d lub e.

Podudzie
161 Złamanie kości podudzia - w zależności od zniekształcenia, przemieszczenia, powikłań wtórnych, zmian troficznych i czynnościowych kończyny:
a) ze zmianami lub skróceniem do 4 cm 5-15
b) z dużymi wtórnymi zmianami lub ze skróceniem od 4 cm do 6 cm 15-25
c) ze skróceniem powyżej 6 cm lub bardzo rozległymi zmianami wtórnymi i z dodatkowymi powikłaniami w postaci przewlekłego zapalenia kości, przetok, zmian troficznych skóry z owrzodzeniami, stawów rzekomych, ubytków kostnych i zmian neurologicznych 25-50
162 Izolowane złamanie strzałki (oprócz kostki bocznej) 3
163 Uszkodzenia tkanek miękkich, podudzia, uszkodzenia ścięgna Achillesa i innych ścięgien - w zależności od rozległości uszkodzenia, zaburzeń czynnościowych i zniekształceń stopy 5-20
164 Utrata kończyny w obrębie podudzia - w zależności od charakteru kikuta, długości, przydatności do oprotezowania i zmian wtórnych w obrębie kończyny:
a) przy długości kikuta do 8 cm, mierząc od szpary stawowej 60
b) przy dłuższych kikutach 40-55
Staw goleniowo-skokowy, skokowo-piętowy, stopa
165 Uszkodzenia stawu goleniowo-skokowego, skokowo-piętowego: skręcenia, stłuczenia, uszkodzenia więzadeł, torebki, uszkodzenia tkanek miękkich, blizny, w zależności od zniekształceń, funkcji stopy, zmian wtórnych i innych powikłań:
a) następstwa skręceń powodujące niewielkie zaburzenia ruchomości, niewielkie zniekształcenia, blizny, ubytki 0-2
b) lekkiego stopnia zaburzenia ruchomości i zniekształcenia - po częściowym uszkodzeniu więzadeł bez niestabilności w stawach 2-5
c) średniego stopnia zaburzenia ruchomości i zniekształcenia - po częściowym uszkodzeniu więzadeł, z niestabilnością w stawach 5-10
d) duże zmiany z utrzymującymi się objawami funkcjonalnej niestabilności stawów, po całkowitym rozerwaniu więzadeł 10-20
166 Złamania i zwichnięcia kości wchodzących w skład stawu goleniowo-skokowego, skokowo-piętowego, nasad dalszych kości podudzia, w zależności od zniekształceń, ograniczeń ruchomości stopy, zaburzeń statyczno-dynamicznych stopy, zesztywnienia stawu goleniowo-skokowego, skokowo-piętowego - w zależności od utrzymujących się objawów:
a) ograniczenia funkcji niewielkiego stopnia w obrębie stawów skokowych 2-5
b) zaburzenia funkcji średniego stopnia w obrębie stawów skokowych 5-10
c) zaburzenia funkcji dużego stopnia w obrębie stawów skokowych lub zesztywnienia w ustawieniu pod kątem zbliżonym do prostego 10-20
d) zesztywnienie w ustawieniu czynnościowo niekorzystnym 20-30
e) zaburzenia funkcji znacznego stopnia w obrębie stawów skokowych, powikłane przewlekłym zapaleniem kości, stawów, przetokami, martwicą, zmianami troficznymi i innymi zmianami wtórnymi, zesztywnienie w ustawieniu niekorzystnym 20-40
Uwaga:

Jeżeli złamaniom lub zwichnięciom towarzyszą uszkodzenia więzadłowe, uszczerbek na zdrowiu należy oceniać według poz. 165.

167 Złamanie kości skokowej lub piętowej (niewchodzące w zakres poz. 166)

- w zależności od utrzymujących się objawów, przemieszczeń, zniekształceń, ustawienia stopy, zaburzeń statyczno-dynamicznych, zmian troficznych i innych powikłań:

a) niewielkie zmiany 0-10
b) średnie zmiany 10-20
c) duże zmiany 20-30
168 Utrata kości skokowej lub piętowej - w zależności od wielkości blizn, zniekształceń, zaburzeń statyczno-dynamicznych stopy i innych powikłań:
a) częściowa utrata 20-30
b) całkowita utrata 30-40
169 Złamania i zwichnięcia kości stopy w zależności od przemieszczeń, zniekształceń i innych zmian wtórnych:
a) niewielkiego stopnia - w zależności od wielkości zaburzeń czynnościowych 0-5
b) średniego stopnia - w zależności od wielkości zaburzeń czynnościowych 5-10
c) znacznego stopnia lub z innymi powikłaniami - w zależności od wielkości zaburzeń 10-20
170 Złamania kości śródstopia - w zależności od przemieszczeń, zniekształcenia stopy, zaburzeń statyczno-dynamicznych i innych zmian:
a) złamania pierwszej lub piątej kości z wyraźnym przemieszczeniem - w zależności od stopnia zaburzeń czynnościowych 5-15
b) złamania drugiej, trzeciej lub czwartej kości śródstopia - w zależności od stopnia zaburzeń czynnościowych 3-10
c) złamanie trzech i więcej kości śródstopia - w zależności od stopnia zaburzeń czynnościowych 10-20
171 Złamania kości śródstopia powikłane zapaleniem kości, przetokami, wtórnymi zmianami troficznymi i zmianami neurologicznymi oceniać według poz. 170, zwiększając stopień uszczerbku na zdrowiu w zależności od stopnia powikłań o 1-10%
172 Inne uszkodzenia okolicy stępu i śródstopia: skręcenia, stłuczenia, uszkodzenia skóry, mięśni, ścięgien, naczyń, nerwów - w zależności od rozmiaru blizn, zniekształceń, zmian troficznych, zaburzeń dynamicznych stopy i innych zmian wtórnych:
a) zmiany niewielkie 0-5
b) średnie zmiany 5-10
c) duże zmiany 10-15
173 Utrata stopy w całości 50
174 Utrata stopy na poziomie stawu Choparta 40
175 Utrata stopy w stawie Lisfranca 35
176 Utrata stopy w obrębie kości śródstopia - w zależności od rozległości utraty przedstopia i cech kikuta 20-30
Palce stopy
177 Utrata paliczka paznokciowego palucha 5
178 Utrata całego palucha 7
179 Utrata palucha wraz z kością śródstopia - w zależności od rozmiaru utraty kości śródstopia 10-20
180 Utrata palców od drugiego do piątego w części lub w całości - za każdy palec 2
181 Utrata piątego palca wraz z kością śródstopia - w zależności od wielkości utraty kości śródstopia 5-10
182 Utrata palców od drugiego do czwartego z kością śródstopia - w zależności od wielkości utraty kości śródstopia - za każdy palec 3-5
183 Inne uszkodzenia i zniekształcenia palców - w zależności od stopnia upośledzenia funkcji 1-5

O.

 Porażenia i niedowłady poszczególnych nerwów obwodowych

Pozycja Treść Strona Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3 4
184 Uszkodzenia częściowe lub całkowite - w zależności od stopnia zaburzeń:
a) nerwu przeponowego poniżej jego połączenia z nerwem podobojczykowym 5-15
b) nerwu piersiowego długiego prawa 5-15
lewa 5-10
c) nerwu pachowego prawa 10-20
lewa 15-25
d) nerwu mięśniowo-skórnego prawa 10-25
lewa 5-20
e) nerwu promieniowego powyżej odejścia gałązki do mięśnia trójgłowego ramienia prawa 15-45
lewa 5-35
f) nerwu promieniowego poniżej odejścia gałązki do mięśnia trójgłowego ramienia prawa 10-30
lewa 5-25
g) nerwu promieniowego nad wejściem do kanału mięśnia odwracacza przedramienia prawa 5-25
lewa 5-15
h) nerwu promieniowego po wyjściu z kanału mięśnia odwracacza przedramienia prawa 5-15
lewa 1-10
i) nerwu pośrodkowego w zakresie ramienia prawa 10-40
lewa 5-30
j) nerwu pośrodkowego w zakresie nadgarstka prawa 5-25
lewa 5-15
k) nerwu łokciowego prawa 10-30
lewa 5-20
l) splotu barkowego części nadobojczykowej (górnej) prawa 15-25
lewa 10-20
m) splotu barkowego części podobojczykowej (dolnej) prawa 25-45
lewa 20-40
n) pozostałych nerwów odcinka szyjno-piersiowego 1-15
o) nerwu zasłonowego 5-15
p) nerwu udowego 10-30
q) nerwów pośladkowych (górnego i dolnego) 10-20
r) nerwu sromowego wspólnego 5-25
s) nerwu kulszowego przed podziałem na nerw piszczelowy i strzałkowy (normę w wysokości ponad 50% stosować tylko przy nieuleczalnych owrzodzeniach) 20-60
t) nerwu piszczelowego (normę w wysokości ponad 30% stosować tylko przy nieuleczalnych owrzodzeniach) 10-40
u) nerwu strzałkowego 10-20
v) splotu lędźwiowo-krzyżowego 40-70
w) pozostałych nerwów odcinka lędźwiowo-krzyżowego 1-10
Uwaga:

Według poz. 184 ocenia się tylko uszkodzenia nerwów obwodowych. W przypadkach współistnienia uszkodzeń kostnych, mięśniowych i nerwowych należy stosować ocenę według pozycji dotyczących uszkodzeń kończyn górnych i dolnych.

185 Kauzalgie potwierdzone obserwacją szpitalną - w zależności od stopnia zmian troficznych i nasilenia bólów prawa 30
lewa 50

P.

 Choroby powstałe w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby w Służbie Więziennej

Pozycja Treść Procent uszczerbku na zdrowiu
1 2 3
186 Zatrucia ostre albo przewlekłe lub ich następstwa wywołane przez substancje chemiczne 0-100
Uwaga:

Procent uszczerbku na zdrowiu ustala się w zależności od rodzaju substancji chemicznej, rodzaju uszkodzenia, zespołu objawów klinicznych i stopnia upośledzenia sprawności ustroju, obniżającego zdolność do służby. Przy ocenie należy również posługiwać się ustaleniami określonymi w poz. 89 i 90.

187 Pylica płuc:
a) pylica płuc bez zaburzenia sprawności układu oddechowego stanowiąca profilaktyczne przeciwwskazanie do pracy w narażeniu na działanie pyłu zwłókniającego w stężeniach przekraczających NDS 10-20
b) pylica płuc z zaburzeniami sprawności wentylacyjnej lub wymiany gazów w płucach z ograniczeniem wydolności wysiłkowej układu oddechowego 21-60
c) pylica płuc z objawami przewlekłego serca płucnego lub niewydolności oddechowo-krążeniowej 61-100
188 Przewlekłe choroby układu oddechowego, powstałe w następstwie działania substancji toksycznych, drażniących, uczulających 10-100
189 Choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu 10-100
190 Choroby spowodowane działaniem promieni jonizujących substancji promieniotwórczych (również nowotwory, choroby narządu wzroku i skóry, spowodowane działaniem tych czynników) 0-100
191 Trwałe uszkodzenie zdrowia w wyniku oddziaływania pola elektromagnetycznego o wysokiej częstotliwości w zakresie mikrofal, dłuższych fal radiowych oraz spójnego promieniowania świetlnego generowanego przez układy laserowe 0-100
192 Choroby wywołane działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia:
a) udar cieplny albo jego następstwa 0-100
b) wyczerpanie cieplne albo jego następstwa
c) odmrożenia lub trwałe skutki odmrożeń
193 Zmiany w układzie nerwowym, naczyniowym i ruchowym, wywołane działaniem drgań mechanicznych (zespół wibracyjny) 25-80
194 Przewlekłe choroby układu ruchu wywołane sposobem wykonywania służby:
a) przewlekłe zapalenie ścięgna i jego pochewki 5-50
b) przewlekłe zapalenie kaletki maziowej
c) przewlekłe uszkodzenie łąkotki u osób wykonujących zadania służbowe w pozycji kucznej lub klęczącej
d) przewlekłe zapalenie okołostawowe barku
e) przewlekłe zapalenie nadkłykcia kości ramiennej
f) zmęczeniowe złamanie kości
g) martwica kości nadgarstka
195 Choroby narządu wzroku wywołane czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub biologicznymi:
a) alergiczne zapalenie spojówek 0-100
b) ostre zapalenie spojówek wywołane promieniowaniem nadfioletowym
c) epidemiczne wirusowe zapalenie spojówek i rogówki
d) zwyrodnienie rogówki wywołane czynnikami drażniącymi
e) zaćma wywołana działaniem promieniowania podczerwonego lub długofalowego nadfioletowego
f) centralne zmiany zwyrodnieniowe siatkówki i naczyniówki wywołane krótkofalowym promieniowaniem podczerwonym lub promieniowaniem widzialnym z obszaru widma niebieskiego
196 Trwały ubytek słuchu typu ślimakowatego lub czuciowo-nerwowego spowodowany hałasem, wyrażony podwyższeniem progu słuchu o wielkości co najmniej 45 dB w uchu lepiej słyszącym, obliczonym jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości audiometrycznych 1,2 i 3 kHz 5-50
197 Przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat:
a) guzki głosowe twarde 10-40
b) wtórne zmiany przerostowe fałdów głosowych
c) niedowład mięśni przywodzących i napinających fałdy głosowe z niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią
198 Przewlekłe choroby skóry i błon śluzowych spowodowane warunkami służby 0-50
Uwaga:

Zmiany o charakterze złośliwym należy oceniać według poz. 199, zmiany wywołane działaniem promieniowania jonizującego według poz. 190, a choroby zakaźne, inwazyjne (pasożytnicze) według poz. 200.

199 Nowotwory złośliwe powstałe w następstwie działania czynników występujących w środowisku służby, uznane za rakotwórcze u ludzi:
a) rak płuca, rak oskrzela 20-100
b) międzybłoniak opłucnej albo otrzewnej
c) nowotwór układu krwiotwórczego
d) nowotwór skóry
e) nowotwór pęcherza moczowego
f) nowotwór wątroby
g) rak krtani, nowotwór nosa i zatok przynosowych
Uwaga:

Nowotwory powstałe w następstwie działania promieniowania jonizującego należy oceniać według poz. 190.

200 Choroby zakaźne, inwazyjne i tropikalne, w przypadkach gdy źródło choroby znajdowało się w środowisku służby. Powikłania szczepień ochronnych wykonanych w związku ze służbą 0-100
201 Psychozy reaktywne oporne na leczenie, powstałe w szczególnych warunkach służby 20-100
202 Przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania służby:
a) zespół cieśni w obrębie nadgarstka 5-30
b) zespół kanału Guyona 5-30
c) zespół rowka nerwu łokciowego 5-45
d) uszkodzenie nerwu strzałkowego wspólnego u osób wykonujących zadania służbowe w pozycji kucznej 5-45
203 Zaburzenia nerwicowe związane ze stresem i pod postacią somatyczną oporne na leczenie:
a) zaburzenia lękowe 10-100
b) zaburzenia obsesyjno-kompulsywne
c) reakcje na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne
204 Trwała zmiana osobowości po przeżyciu sytuacji ekstremalnej 5-20
205 Organiczne zaburzenia psychiczne 10-100
206 Ostre choroby o podłożu alergicznym 20-50
207 Nadciśnienie tętnicze z powikłaniami wielonarządowymi 10-40
Uwaga:

Procent uszczerbku na zdrowiu ustala się w zależności od stopnia upośledzenia sprawności ustroju obniżającego zdolność do służby w rozumieniu przepisów określających zdolność do Służby Więziennej.

1 Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 października 2014 r. w sprawie wykazu norm oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy Służby Więziennej (Dz. U. poz. 1499), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia na podstawie art. 69 pkt 3 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. o komisjach lekarskich podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych (Dz. U. poz. 1822).

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024
Wszystkie wyroby tytoniowe wkrótce trafią do systemu Track&Trace

Punkty sprzedaży wyrobów tytoniowych czekają nowe obowiązki. Unijnym Systemem Śledzenia Ruchu i Pochodzenia Wyrobów Tytoniowych (Track&Trace) obecnie objęte są papierosy i tytoń do samodzielnego skręcania papierosów. Od 20 maja trafią do niego także wszystkie inne wyroby zawierające w swoim składzie tytoń. W systemie muszą się również zarejestrować punkty sprzedaży wyrobów tytoniowych.

Krzysztof Koślicki 05.02.2024