Bezpieczeństwo i higiena pracy w odlewniach metali.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ROZWOJU I FINANSÓW 1
z dnia 15 grudnia 2017 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w odlewniach metali

Na podstawie art. 23715 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666, 2138 i 2255, z 2017 r. poz. 60 i 962 oraz z 2018 r. poz. 4) zarządza się, co następuje:
§  1. 
Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy w odlewniach stopów żelaza i metali nieżelaznych.
§  2. 
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o odlewniach, należy przez to rozumieć zakłady pracy lub ich części zajmujące się wytwarzaniem odlewów ze stopów żelaza i metali nieżelaznych.
§  3. 
1. 
Drogi, place manewrowe, postojowe i składowe są przystosowane do oczyszczania metodą zmywania lub poprzez odpylanie w sposób zmechanizowany.
2. 
Rozładunek, składowanie i transport materiałów przeznaczonych do dalszej przeróbki przeprowadza się w sposób zmechanizowany i przy użyciu urządzeń ograniczających rozprzestrzenianie się pyłów.
§  4. 
1. 
Powierzchnia podłogi w odlewniach spełnia wymagania odporności na działanie podwyższonej temperatury, iskier i rozprysków stopionego metalu.
2. 
Przy drzwiach do pomieszczeń produkcyjnych odlewni, w których temperatura powietrza dochodzi do 30°C w wyniku prowadzonego procesu technologicznego, instaluje się zasłony powietrzne lub inne urządzenia zapobiegające gwałtownemu dopływowi zimnego powietrza, szczególnie w okresie jesienno-zimowym.
§  5. 
W przypadku stosowania na terenie odlewni wózków szynowych do transportu ciekłego metalu główka szyny pokrywa się z powierzchnią podłogi lub z nawierzchnią drogi.
§  6. 
1. 
Materiały wsadowe do pieców odlewniczych sortuje się, a ich miejsca składowania wydziela się i oznakowuje w sposób pozwalający na identyfikację poszczególnych materiałów.
2. 
Wsad przeznaczony do pieców odlewniczych jest suchy i pozbawiony wszelkich zanieczyszczeń, w tym zanieczyszczeń po masie formierskiej lub rdzeniowej.
3. 
Przepis ust. 2 nie dotyczy wsadu przeznaczonego do żeliwiaka.
4. 
Nie ładuje się do pieców odlewniczych zamkniętych zbiorników lub butli oraz materiałów o nieznanych właściwościach fizyczno-chemicznych i nieznanym pochodzeniu.
5. 
Porcje materiału wsadowego do kąpieli metalowej pieca dobiera się w taki sposób, aby nie stwarzały zagrożenia dla bezpośredniego otoczenia poprzez rozprysk stopionego metalu.
6. 
Rodzaj materiału wsadowego oraz wielkość elementów wsadu dobiera się w taki sposób, aby zapobiec zawieszeniu się wsadu w piecu.
§  7. 
1. 
Sortowanie złomu oraz przygotowanie wsadu do pieca odlewniczego wykonuje się zgodnie z przepisami w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy eliminowaniu przedmiotów niebezpiecznych, w tym wybuchowych, ze złomu metali wydanymi na podstawie art. 23715 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy.
2. 
W przypadku gdy w sortowanym złomie znajdują się przedmioty niebezpieczne, rozumiane jako przedmioty wybuchowe, a także inne urządzenia i przedmioty, które ze względu na swoje właściwości lub zawartość stwarzają niebezpieczeństwo dla osób, przerywa się sortowanie i powiadamia się przełożonego lub osobę nadzorującą pracę, jednocześnie opuszczając miejsce pracy.
3. 
Teren, na którym rozdrabnia się złom, jest w widoczny sposób oznakowany i odpowiednio zabezpieczony przed rozpryskiem odłamków złomu.
4. 
Teren, o którym mowa w ust. 3, jest niedostępny dla osób postronnych.
§  8. 
1. 
Procesy przygotowania mas formierskich lub rdzeniowych oraz transport składników mas są zmechanizowane i wykonywane w sposób ograniczający rozprzestrzenianie się pyłów w środowisku pracy.
2. 
Nie pobiera się próbek masy formierskiej w czasie pracy urządzeń do jej przygotowania.
3. 
Przepis ust. 2 nie dotyczy pobierania próbek masy formierskiej w sposób zautomatyzowany.
§  9. 
Każdorazowe wejście pracownika do przestrzeni roboczej maszyny lub innego urządzenia technicznego w celu wykonania prac naprawczych lub porządkowych poprzedza się odłączeniem mediów zasilających i wywieszeniem tabliczki ostrzegawczej.
§  10. 
Można składować wielkogabarytowe skrzynie formierskie w stosy wyższe niż dwa metry, pod warunkiem że stosy nie będą stanowić zagrożenia bezpieczeństwa dla pracowników, a stosunek wysokości stosu, wyrażonej w metrach, do pola podstawy stosu, wyrażonego w metrach kwadratowych, nie będzie większy niż 2:1.
§  11. 
1. 
Dopuszczalna wysokość składowania skrzyń formierskich wynika z instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy opracowanej na podstawie przepisów w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, wydanych na podstawie art. 23715 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z uwzględnieniem cech składowanych jednostek formierskich i sposobu ich składowania.
2. 
Stosy skrzyń formierskich są składowane na równym podłożu.
§  12. 
Nie wykonuje się jakichkolwiek prac bezpośrednio pod zawieszonymi urządzeniami lub przedmiotami zawierającymi stopiony metal lub w zasięgu ewentualnego rozprysku stopionego metalu podczas przemieszczania tych urządzeń lub przedmiotów.
§  13. 
1. 
Proces wykonywania form odlewniczych jest zmechanizowany w miarę posiadanych możliwości technicznych, a ręczne wykonywanie takich form ogranicza się do niezbędnego minimum.
2. 
W razie konieczności ręcznego wykonywania form w pozycji klęczącej, wyposaża się pracownika w odpowiednie ochraniacze kolan, a łączny czas wykonywania pracy w tej pozycji ogranicza się do 4 godzin w czasie zmiany roboczej.
3. 
Stanowisko pracy przeznaczone do zagęszczania form lub rdzeni sytuuje się w bezpiecznym miejscu ze względu na prowadzony proces technologiczny.
4. 
Dopuszcza się stosowanie ubijaków i innych ręcznych narzędzi pneumatycznych do zagęszczania form lub rdzeni oraz do czyszczenia odlewów w sytuacji, gdy względy technologiczne nie pozwalają na wykonanie tych prac w sposób zmechanizowany.
5. 
Prace, o których mowa w ust. 4, ogranicza się do niezbędnego minimum.
§  14. 
Formierki z zespołem prasującym wyposaża się w urządzenia do oburęcznego sterowania lub w inne urządzenia zabezpieczające pracownika przed urazem.
§  15. 
Doły odlewnicze do wykonywania i zalewania form są odpowiednio osuszone i ogrodzone.
§  16. 
Pomosty wsadowe żeliwiaków i pomosty do obsługi dysz oraz schody prowadzące do tych pomostów wykonuje się z materiałów odpornych na działanie ognia.
§  17. 
1. 
Przed uruchomieniem pieca do topienia metali nieżelaznych, opalanego paliwem ciekłym lub gazowym, sprawdza się stan techniczny palników i instalacji zasilania w paliwa.
2. 
Sprawdzenie stanu technicznego palników i instalacji zasilania w paliwa przeprowadza się zgodnie z zaleceniami zawartymi w instrukcji ich eksploatacji, ze szczególnym uwzględnieniem zaleceń producenta odnoszących się do sposobu kontroli elementów pieca, które mają wpływ na bezpieczeństwo jego użytkowania.
3. 
W piecu, o którym mowa w ust. 1, są zainstalowane palniki olejowe lub gazowe działające automatycznie.
4. 
Palniki pieca, o którym mowa w ust. 1, zapala się za pomocą specjalnego urządzenia lub przyrządu.
§  18. 
1. 
Narzędzia używane w procesie topienia metali i obróbki pozapiecowej są całkowicie wysuszone i wygrzane do temperatury umożliwiającej prawidłowe i bezpieczne prowadzenie tych procesów.
2. 
Nie suszy się i nie wygrzewa narzędzi, o których mowa w ust. 1, za pomocą stopionego metalu.
§  19. 
1. 
Nie topi się metalu w piecach odlewniczych z uszkodzoną wykładziną komory pieca.
2. 
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do tygli i kadzi odlewniczych.
§  20. 
1. 
Dobór właściwego materiału ogniotrwałego tworzącego strukturę wykładziny, o której mowa w § 19, uzależnia się od zastosowania konkretnego procesu wytapiania metalu.
2. 
Przy wyborze właściwego materiału ogniotrwałego przeznaczonego na wykładzinę bierze się pod uwagę w szczególności:
1)
rodzaj metalu, który ma być poddany wytapianiu;
2)
temperaturę osiąganą podczas wytapiania metalu;
3)
czas procesu wytapiania metalu;
4)
czas przetrzymywania stopionego metalu w piecu;
5)
intensywność procesu mieszania indukcyjnego;
6)
rodzaj dodatków lub środków stopowych, stosowanych w procesie wytapiania.
§  21. 
1. 
Instalacja wykładziny polega na właściwym zestaleniu materiału ogniotrwałego, tak aby nie powstały luki lub obszary o mniejszej gęstości w strukturze wykładziny.
2. 
Przestrzega się zaleceń producenta materiału ogniotrwałego dotyczących procedur jego suszenia i spiekania w celu zwiększenia odporności wykładziny w momencie kontaktu z ciekłym metalem.
§  22. 
1. 
Przed wejściem pracownika do komory pieca odlewniczego, w celu przeprowadzenia prac remontowych, odłącza się media zasilające i wystudza się komorę pieca do temperatury nieprzekraczającej 50°C.
2. 
Prace, o których mowa w ust. 1, są pracami szczególnie niebezpiecznymi.
§  23. 
Dodatki stopowe i żużlotwórcze, topniki i inne materiały dodawane do stopionego metalu w czasie procesu wytapiania i obróbki pozapiecowej są suche.
§  24. 
1. 
Spust stopionego metalu do suchych i wygrzanych kadzi poprzedza się sygnałem dźwiękowym.
2. 
Czas i sposób suszenia oraz wygrzania kadzi z wykładziną i bez wykładziny są określone w instrukcjach zakładowych.
§  25. 
1. 
Do przewozu kadzi ze stopionym metalem stosuje się:
1)
pojazdy szynowe zdalnie sterowane wyposażone w koła ze zgarniaczami;
2)
wózki jezdne wyposażone w koła o pełnym ogumieniu.
2. 
Pojazdy, o których mowa w ust. 1, wyposaża się w urządzenia umożliwiające stabilne ustawienie kadzi niepowodujące rozlewania się stopionego metalu podczas transportu oraz w sygnalizację świetlną i dźwiękową.
3. 
Kadzie napełnia się stopionym metalem do wysokości niepowodującej rozlewania się tego metalu w czasie przenoszenia ręcznego lub transportu mechanicznego.
4. 
W przypadku gdy pojazdy stosowane do przewozu kadzi ze stopionym metalem są wyposażone w kabiny sterownicze, kabiny są:
1)
wykonane z materiału niepalnego i izolacyjnego pod względem przewodnictwa cieplnego;
2)
wyposażone w szyby ze szkła bezodpryskowego.
5. 
Kabiny, o których mowa w ust. 4, są wyposażone w urządzenia klimatyzacyjne zapewniające komfort cieplny obsługującym je pracownikom.
§  26. 
1. 
Elementy suwnicy narażone bezpośrednio na działanie promieniowania cieplnego lub rozprysków stopionego metalu są osłonięte.
2. 
Okna kabiny suwnicy, o której mowa w ust. 1, są robione ze specjalnego szkła bezodpryskowego odpornego na działanie rozprysków stopionego metalu i jednocześnie umożliwiającego pełne, niczym nieograniczone pole widzenia dla operatora suwnicy.
3. 
Kabina suwnicy jest wyposażona w urządzenia klimatyzacyjne zapewniające komfort cieplny dla operatora suwnicy.
§  27. 
1. 
Drogi przenoszenia przez pracownika kadzi z ciekłym metalem przy ręcznym zalewaniu form nie mogą krzyżować się z innymi drogami.
2. 
Stanowiska zalewania form i ich bezpośrednie otoczenie mają suche posadzki. W bezpośrednim sąsiedztwie tych stanowisk nie mogą się znajdować żadne płyny lub materiały łatwo palne.
3. 
Formy przygotowane do zalewania obciąża się lub spina odpowiednimi klamrami oraz odpowiednio uszczelnia w płaszczyźnie podziału formy.
4. 
Formy wirujące przy odśrodkowym odlewaniu są osłonięte w sposób zabezpieczający pracowników przed rozpryskami stopionego metalu.
§  28. 
1. 
Proces wybijania i czyszczenia odlewów jest ręczny, zmechanizowany lub zautomatyzowany.
2. 
Odlewy z formy wybija się po całkowitym zakrzepnięciu metalu.
3. 
Przy ręcznym czyszczeniu drobnych odlewów stół wyposaża się w kratę z dolnym odciągiem pyłów.
4. 
Niedopuszczalne jest ręczne czyszczenie odlewów, których temperatura powierzchni przekracza 50°C.
§  29. 
1. 
Podczas wybijania odlewów z form i ich czyszczenia stosuje się wybijarki i oczyszczarki mechaniczne, w celu zmniejszania zapylenia i zagrożeń związanych ze stosowaniem urządzeń generujących drgania.
2. 
W przypadku stosowania urządzeń, o których mowa w ust. 1, sterowanie odbywa się poza komorą oczyszczarki.
3. 
W razie konieczności stosowania oczyszczarek wodnych i sterowania strumieniem wody z wnętrza komory wodnej, pracownicy zatrudnieni przy wodnym wybijaniu i czyszczeniu odlewów są wyposażeni w kombinezony wodoodporne i hełmy z doprowadzeniem czystego powietrza do ich wnętrza.
§  30. 
1. 
Czyszczenie odlewów strumieniem piasku lub śrutu odbywa się w odpowiednich komorach wyposażonych w urządzenia odpylające.
2. 
Urządzenia pneumatyczne stosowane do czyszczenia odlewów mają rozwiązania techniczne ograniczające hałas i drgania mechaniczne.
3. 
Stanowiska pracy przeznaczone do czyszczenia odlewów sytuuje się w wyodrębnionych kabinach odizolowanych od otoczenia, przystosowanych do wykonywania tych czynności.
§  31. 
W przypadkach znacznej ekspozycji pracownika na promieniowanie cieplne, rozpryski stopionego metalu i płomienie, podczas wykonywania czynności w warunkach bezpośredniej bliskości stopionego metalu, stosuje się odpowiednie środki ochrony indywidualnej, takie jak:
1)
odzież chroniącą przed czynnikami gorącymi i płomieniem, wykonaną z tkanin wełnianych, skóry, specjalnych syntetyków lub tkanin aluminizowanych zapewniających ochronę przed rozpryskami stopionego metalu i promieniowaniem cieplnym, dobraną do poziomu zagrożeń;
2)
hełmy ochronne, zabezpieczające głowę przed:
a)
uderzeniami o niebezpieczne elementy,
b)
uderzeniami pochodzącymi od spadających obiektów,
c)
rozpryskami stopionego metalu;
3)
osłony twarzy chroniące przed bezpośrednimi rozpryskami stopionego metalu;
4)
okulary ochronne z osłonkami bocznymi i odpowiednim filtrem chroniącym przed szkodliwym promieniowaniem podczerwonym;
5)
ochraniacze goleni nóg lub getry ochraniające skórę przed przecięciem, iskrami i rozpryskami stopionego metalu;
6)
odpowiednie obuwie ochronne, którego konstrukcja umożliwia jego łatwe zrzucenie w przypadku dostania się rozprysku stopionego metalu do jego wnętrza;
7)
odpowiednie rękawice ochronne, wyposażone w długi mankiet ochraniający część przedramienia, całe przedramię lub ramię, zapewniające ochronę przed działaniem czynników gorących i płomienia, wykonane z materiałów termoodpornych, o których mowa w pkt 1.
§  32. 
1. 
W pomieszczeniach, w których występuje niebezpieczeństwo poparzenia pracownika lub zapalenia się jego odzieży roboczej, instaluje się wodne natryski ratunkowe oraz wyposaża się te pomieszczenia w umywalki oraz w oddzielne podręczne środki ochronne służące do przemywania lub przepłukiwania oczu w przypadku dostania się do nich ciała obcego, takie jak płuczki, płukanki lub butelki z solą fizjologiczną.
2. 
Natryski ratunkowe są zasilane wodą bieżącą o temperaturze pokojowej.
3. 
Nie zasila się natrysków ratunkowych wodą z wodnej instalacji przeciwpożarowej lub wodą ze zbiornika wody stojącej.
§  33. 
Traci moc rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w odlewniach metali (Dz. U. z 2000 r. poz. 37).
§  34. 
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
1 Minister Rozwoju i Finansów kieruje działem administracji rządowej - gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2017 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rozwoju i Finansów (Dz. U. poz. 2331).

Zmiany w prawie

Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024