Terminy procesowe znowu biegną, ale właściwie od kiedy?
Po wprowadzeniu przez tzw. tarczę antykryzysową regulacji zawieszających terminy procesowe pojawiły się wątpliwości od kiedy terminy ulegają zawieszaniu. Tarcza 3.0 "odwiesza" bieg terminów sądowych i procesowych. Niestety wśród prawników pojawiły się w związku z tym różne poglądy, od kiedy terminy te biegną na nowo.
Sędzia Monika Biała w komentarzu praktycznym w LEX - Tarcza 3.0 odpowiedzi na pytania z czatu z webinaru odpowiada na liczne wątpliwości, które nasuwają się w związku z regulacjami wynikającymi z tzw. tarczy 3.0. Przedstawia także swoje stanowisko, od kiedy terminy ponownie zaczynają biec.
Od kiedy następuje odwieszenie terminów w związku z regulacją z tarczy 3.0. i od kiedy zaczynają one biec na nowo?
Art. 68 ustawy określanej jako tarcza 3.0 stanowi, że: terminy w postępowaniach, o których mowa w art. 15zzs ustawy zmienianej w art. 46, których bieg nie rozpoczął się na podstawie art. 15zzs tej ustawy, rozpoczynają bieg po upływie 7 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Terminy w postępowaniach, o których mowa w art. 15zzs ustawy zmienianej w art. 46, których bieg uległ zawieszeniu na podstawie art. 15zzs tej ustawy, biegną dalej po upływie 7 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Ustawa weszła w życie 16 maja 2020r., a wiec 7 dni upływa w dniu 23 maja 2020r. Zatem zdaniem Autorki terminy rozpoczną swój bieg 24 maja 2020. Biorąc jednak pod uwagę zasady wynikające z k.c. oraz fakt, że jest to niedziela – dzień ustawowo wolny od pracy - pierwszym dniem do dokonania czynności będzie 25 maja 2020.
Podobne stanowisko przedstawiają także mecenas Agnieszka Skorupka w komentarzu praktycznym w LEX - Zmiany biegu terminów w tzw. tarczy antykryzysowej w związku z koronwairusem - konsekwencje prawne oraz mecenas Grzegorz Kamieński w komentarzu - Tarcza 3.0 - rozwiązania prawne dla pełnomocników i sędziów.
Można spotkać jednak inne poglądy
Mecenas Agnieszka Skorupka we wspomnianym komentarzu zauważa, że pojawił się również pogląd, że jeśli termin oznaczony w tygodniach lub jego wielokrotności upłynie w kolejny dzień odpowiadający nazwie dniu początkowemu, to może się okazać, że taki sposób liczenia terminów doprowadzi do sytuacji, że termin tygodniowy, który rozpoczął biec w poniedziałek 30.03.2020 r., to skończy bieg z dniem 25.05.2020 r. (następnym poniedziałkiem), i taka wykładnia jest sprzeczna z logiką, gdyż nie uwzględnia faktycznej liczby dni w jakiej ktoś mógł dokonać czynności procesowej, zwłaszcza biorąc pod uwagę ograniczenia w zakresie funkcjonowania sądów i urzędów pocztowych. Taka interpretacja, choć korzystna dla podmiotów dokonujących czynności procesowych w postępowaniach, jest zdaniem Autorki zbyt daleko idąca. Uważa bowiem, że skoro ustawa tarcza 3.0 przyjęła regulację, zgodnie z którą terminy procesowe i prawa administracyjnego materialnego, których bieg uległ zawieszeniu, biegną dalej po upływie 7 dni od dnia wejścia w życie ustawy tarcza 3.0, to celem ustawodawcy było kontynuowanie biegu zawieszonych terminów, a nie w istocie ich wydłużenie.
Sobota wprowadza dodatkowe zamieszanie
Jak zauważa natomiast mecenas Michał Koralewski w komentarzu praktycznym w LEX - Odwieszenie terminów procesowych w tarczy 3.0 – konsekwencje prawne fakt, iż ustawa weszła w życie w sobotę, wywołały kolejną falę wątpliwości. Tym razem w odniesieniu do końcowej daty okresu wskazanego wcześniej zawieszenia terminów procesowych.
Z jednej bowiem strony, skoro ustawa weszła w życie 16 maja 2020 roku – w sobotę, to okres vacatio legis upłynąłbym 23 maja 2020 roku. Z drugiej wszakże, w procedurze administracyjnej i cywilnej znajduje się zasada, w myśl której, jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą - podkreśla Autor.
Pytanie, do kiedy obowiązywał okres zawieszenia było zatem uzasadnione. Odpowiedź na nie jest tym razem bardziej złożona. Wyróżniono aż trzy odrębne przypadki, do których należy stosować odmienne regulacje:
- od 23 maja 2020 roku zaczynają biec dalej terminy zawieszone mocą tarczy antykryzysowej,
- od 23 maja 2020 roku rozpoczynają bieg terminy, które go nie rozpoczęły na skutek ogłoszenia najpierw stanu zagrożenia epidemiologicznego, a następnie stanu epidemii,
- jest jeszcze przypadek trzeci, gdy termin końcowy przypadałby na dzień 23 albo 24 maja. Ze względu bowiem na fakt, że są to odpowiednio sobota i niedziela, zastosowanie znalazłby przepis art. 115 k.c. albo art. 57 §4 k.p.a. Tym samym, strona mogłaby dokonać czynności procesowej do końca 25 maja 2020 roku (poniedziałek).
Product manager LEX Kancelaria Prawna