Co powinniśmy wiedzieć o uzasadnieniach wyroków NSA?
Ogłoszenie wyroku NSA na posiedzeniu jawnym lub podpisanie sentencji wyroku wydanego na posiedzeniu niejawnym otwiera termin do sporządzenia jego uzasadnienia. Sporządzenie uzasadnienia wyroku z urzędu łączy się z obowiązkiem doręczenia jego odpisu każdej stronie. NSA z urzędu uzasadnia wszystkie orzeczenia w terminie 30 dni.
Jak wskazuje Tomasz Grzybowski w: Sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku NSA jest to termin instrukcyjny, jego przekroczenie nie wywołuje ujemnych skutków procesowych. Termin trzydziestodniowy dotyczy sporządzenia uzasadnienia, a więc jego opracowania przez sędziego sprawozdawcę.
Dlaczego NSA uzasadnia orzeczenia z urzędu?
Obowiązek uzasadniania orzeczeń z urzędu przez NSA ma na celu przede wszystkim upowszechnianie orzecznictwa sądu sprawującego nadzór judykacyjny, aby w ten sposób kształtować właściwą interpretację przepisów prawa i zapewnić jednolitość w jego stosowaniu.
Na czym polega związanie wykładnią wyroku NSA?
W przypadku uchylenia przez NSA zaskarżonego orzeczenia (w całości lub w części) i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, sąd, któremu sprawa zastała przekazana, związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez NSA.
Nie można oprzeć skargi kasacyjnej od orzeczenia wydanego po ponownym rozpoznaniu sprawy na podstawach sprzecznych z wykładnią prawa ustaloną w tej sprawie przez NSA.
Tomasz Grzybowski zauważa, że związanie wykładnią wyroku NSA ma więc szeroki zasięg, skoro odnosi się również do stron postępowania. Powyższe oznacza również, że Naczelny Sąd Administracyjny związany jest przy rozpoznawaniu ponownej skargi kasacyjnej własną oceną prawną, wyrażoną w poprzednim orzeczeniu wydanym w sprawie.
Co powinno zawierać uzasadnienie wyroku NSA?
Uzasadnienie wyroku NSA uwzględniającego skargę kasacyjną powinno zawierać:
- zwięzłe przedstawienie stanu sprawy,
- zwięzłe przedstawienie zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej,
- zwięzłe przedstawienie stanowisk pozostałych stron,
- podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie.
Obowiązek zwięzłego przedstawienia stanu sprawy obejmuje nie tylko przytoczenie ustaleń dokonanych przez organ administracji publicznej, ale także ocenę sądu pierwszej instancji pod względem ich zgodności z prawem.
Sąd administracyjny powinien się odnieść wyłącznie do kwestii istotnych z punktu widzenia rozstrzygnięcia sprawy, aby nie czynić wywodu nadmiernie rozbudowanym, a przez to niejasnym.
W szczególności uzasadnienie wyroku nie powinno zawierać wykładni przepisów prawa, które nie stanowiły podstawy rozstrzygnięcia w konkretnej sprawie.
Przez wyjaśnienie podstawy prawnej należy rozumieć ustalenie, jaki przepis obowiązuje i jakie jest jego znaczenie, a więc uzasadnienie powinno zawierać interpretację przepisu w odniesieniu do określonej sprawy.
NSA, mając na względzie prawomocność jego orzeczeń i zakres dokonywanej oceny prawnej, zobowiązany jest - co do zasady - odnieść się w uzasadnieniu wyroku do wszystkich zarzutów skargi kasacyjnej.
product manager Działu Legal