Wolters Kluwer Sklep Online

Jesteś już użytkownikiem programów LEX?

Jak wygląda proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa kanonicznego?

26 czerwca 2020

Epidemia Covid -19 to nie tylko trudny czas dla gospodarki. To także wielkie wyzwanie dla każdego z nas. Czy epidemia koronawirusa przyczyni się do wzrostu rozwodów lub unieważnień małżeństwa? Jak więc wygląda proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa kanonicznego?

Prawo kanoniczne stanowi niezależną od prawa świeckiego gałąź prawa. Jest wewnętrznym prawem Kościoła katolickiego. Podlegają mu zatem ci, którzy przez chrzest włączeni zostali do wspólnoty Kościoła. Analizowane zagadnienie dotyczy osób, które zawarły związek małżeński podlegający prawu kanonicznemu. Zgodnie z prawem każdy z małżonków ma prawo pytać sąd kościelny, czy jego małżeństwo zostało zawarte nieważnie. Ta sytuacja weryfikowana jest właśnie w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Jest on jednym z najczęściej stosowanych procesów w kanonicznym porządku prawnym, pisze Adam Bartczak w nowym komentarzu praktycznym w LEX - Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa kanonicznego.

Cel procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa kanonicznego

Kanoniczny proces małżeński o stwierdzenie nieważności małżeństwa zmierza przede wszystkim do odkrycia prawdy o konkretnym małżeństwie. Oznacza to, że jego celem staje się poznanie faktycznej sytuacji dotyczącej zawieranego małżeństwa. Istotą orzeczenia nieważności małżeństwa jest wykazanie, że małżeństwo, mimo że zewnętrznie zawarte, trwające krótszy lub dłuższy czas, prawnie było zawarte nieważnie, i to od samego początku. A zatem mamy do czynienia z sankcją nieważności czynności prawnej, jaką jest zawarcie małżeństwa kanonicznego. Nie ma ona charakteru bezwzględnego ani czysto względnego, jak w prawie cywilnym. Sądowe orzeczenie nieważności oznacza, że nupturienci prawnie zawarli nieważnie małżeństwo, a prawomocny wyrok sądu kościelnego uznaje te osoby za osoby stanu wolnego, mogące zawrzeć nowe małżeństwo.

Pomoc prawna adwokata w uzyskaniu wyroku stwierdzającego, że małżeństwo zostało zawarte ważnie i nadal

Adwokat w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa bez wątpienia jest źródłem merytorycznej wiedzy dotyczącej materii kanonicznego prawa małżeńskiego i procesowego. Występując w roli przedstawiciela strony, która uważa małżeństwo za ważnie zawarte, podejmuje się aktywnego działania zmierzającego do obrony ważności małżeństwa. Działanie adwokata można odnieść do trzech istotnych punktów:

  • porady prawnej i ewentualnej odpowiedzi na skargę powodową;
  • doboru odpowiednich środków dowodowych na etapie instrukcji dowodowej;
  • głosu obrończego.

Posiadanie dobrych dowodów w połączeniu z wiedzą i doświadczeniem adwokata może zakończyć się wydaniem przez trybunał wyroku za ważnością małżeństwa, o czym szczegółowo pisze Adam Bartczak w komentarzu praktycznym dostępnym w LEX - Pomoc prawna adwokata w uzyskaniu wyroku stwierdzającego, że małżeństwo zostało zawarte ważnie i nadal obowiązuje.

Czy w prawie kanonicznym możliwa jest apelacja?

Jedną z podstawowych zasad procesowych funkcjonującą zarówno w porządku prawa świeckiego, jak i prawa kanonicznego, jest prawo do apelacji. Prawo do apelacji wynika z naturalnego prawa człowieka do dochodzenia sprawiedliwości. Charakter prawa kanonicznego w sposób szczególny podkreśla to prawo, dając możliwość dochodzenia swoich praw przed trybunałami wyższych instancji, funkcjonującymi na podstawie Kodeksu Prawa Kanonicznego i innych aktów normatywnych. Apelacja stanowi wstęp do wielu kolejnych czynności procesowych, jakie podejmuje się w toku postępowania. I choć w wielu miejscach można zobaczyć zbieżność z działaniami trybunału pierwszej instancji, to jednocześnie postępowanie apelacyjne rządzi się swoimi prawami, co zostało szczegółowo przedstawione w LEX w komentarzu praktycznym - Apelacja w prawie kanonicznym.

Jak wygląda proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa kanonicznego?
Katarzyna Irytowska

Product manager LEX Kancelaria Prawna

Nie korzystasz jeszcze z programów LEX?
Znajdź rozwiązanie dla siebie.

Zamów prezentacje produktów LEX, dzięki której poznasz pełne możliwości serwisu oraz uzyskasz informacje o pakietach spełniających Twoje potrzeby.