Koszty procesu w przypadku cofnięcia pozwu - różne linie orzecznicze

Koszty procesu między stronami są różnie rozliczane przez sądy, gdy postępowanie kończy się formalnym umorzeniem na skutek cofnięcia pozwu lub środka zaskarżenia. Część sądów prezentuje linię orzeczniczą, w ramach której stosuje się wykładnię przepisów prawnych sprzeczną z ich brzmieniem. Pytanie brzmi, na ile taka praktyka jest powszechna?

Aleksandra Partyk i Tomasz Partyk, w linii orzeczniczej "Rozstrzygnięcie o kosztach procesu w przypadku cofnięcia pozwu lub środka zaskarżenia", dostępnej w programie LEX analizują problem sprowadzający się do tego, kto ma ponosić koszty procesu, w wypadku cofnięcia pozwu lub środka zaskarżenia?  

Powód powinien zwrócić koszty procesu

Według części sądów, powód cofający pozew lub strona cofająca środek zaskarżenia jest formalnie przegrywającym proces (bądź postępowanie odwoławcze), który powinien zwrócić koszty procesu przeciwnikowi – na jego żądanie. Brak zgłoszenia takiego żądania powoduje, że roszczenie o zwrot kosztów wygasa. Przyczyny, dla których cofnięcie nastąpiło (np. zaspokojenie roszczenia) mogą jednak przemawiać za odstąpieniem od obciążania tej strony kosztami procesu.  

Pozwany powinien zwrócić koszty procesu

Równoległe, w orzecznictwie istnieje przekonanie, że jeżeli cofnięcie pozwu lub apelacji przez powoda następuje z tej przyczyny, że pozwany w toku procesu spełnił roszczenie objęte pozwem i tym samym dalsze popieranie żądania stało się bezprzedmiotowe, to za stronę przegrywającą proces powinien być uznany pozwany. Z tego też względu w takim przypadku to pozwany powinien zwrócić koszty procesu powodowi.  

Remis ze wskazaniem

Autorzy linii orzeczniczej wykazali, że aktualne orzecznictwo w zasadzie podzieliło się po równo, co do wskazanych poglądów. W ostatnich 2-3 latach łatwiej jednak znaleźć orzeczenia, skłaniające się ku jednej z dwóch wyżej wymienionych koncepcji. Aby się przekonać, która to z nich, zachęcam do lektury linii orzeczniczej "Rozstrzygnięcie o kosztach procesu w przypadku cofnięcia pozwu lub środka zaskarżenia", dostępnej w programie LEX.