Koronawirus przesunął matrycę stawek VAT na lipiec
Dla celów VAT podatnicy będą stosować Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) jeszcze do 30 czerwca 2020 r. Z uwagi na panującą epidemię koronawirusa resort finansów zdecydował się przełożyć w czasie stosowanie nowej matrycy VAT. Przewiduje to projekt nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.
Koronawirus wysłał matrycę na 3 miesięczną kwarantannę
Od lat przedsiębiorcy postulowali, aby wprowadzić uproszczenia w klasyfikowaniu towarów i usług dla celów VAT. Obowiązujący system jest zbyt skomplikowany i powoduje ciągły stan niepewności w prowadzeniu biznesu. Sytuację ma poprawić nowa matryca stawek VAT. Miała zacząć obowiązywać od kwietnia, ale rząd z uwagi na panującą epidemię koronawirusa przesunął ją lipiec. Matryca VAT oparta jest na Nomenklaturze Scalonej dla towarów i PKWiU 2015 dla usług. W swoim założeniu ma, w jak największym stopniu, obejmować jedną stawką całe grupy towarowe (działów CN), a w konsekwencji znacznie zmniejszyć ilość pozycji w załącznikach, które zawierają wykazy towarów i usług opodatkowanych obniżonymi stawkami VAT. Wymierną korzyścią ma być też generalne obniżenie stawek („równanie w dół”) – w przypadku konieczności zmiany stawki na dane towary. Podstawowe założenia i skutki zmiany klasyfikacji towarów i usług na potrzeby VAT szczegółowo opisał Jakub Żach w opublikowanym w LEX komentarzu praktycznym, pt.: Matryca stawek VAT i Wiążąca Informacja Stawkowa - zmiany wyczekiwane przez przedsiębiorców, a Łukasz Postrzech omówił w trakcie szkolenia on-line (nagranie szkolenia dostępne jest w programie LEX Księgowość).
Klasyfikowanie przy pomocy PKWiU 2008 nie jest proste
W dalszym ciągu klasyfikacja dla celów VAT będzie odbywała się więc w oparciu o PKWiU 2008. Stosowanie tej klasyfikacji już od lat uwidacznia sporo problemów. Spory dotyczące charakteru poszczególnych towarów lub usług w kontekście ich prawidłowej identyfikacji są na porządku dziennym. Przyczyną jest głównie rozbudowany oraz skomplikowany systemem, brak jego wewnętrznej spójności oraz liczne problemy interpretacyjne. Najlepiej świadczy o tym duża liczba odpowiedzi na pytania dotyczące prawidłowej klasyfikacji towarów i usług, które Użytkownicy LEX Księgowość zadają naszym ekspertom.
Przeniesienie terminu to uwolnienie od licznych obowiązków
Obecna sytuacja epidemiologiczna nie pozwala na sprawne przejście przedsiębiorcom na nowy sposób klasyfikacji towarów i usług. Z przejściem wiążą się bowiem liczne obowiązki. Konieczne jest zaktualizowanie danych księgowych oraz magazynowych, związanych z weryfikacją nowych symboli klasyfikacyjnych i nowych stawek podatku VAT. Trzeba też wprowadzić odpowiednie zmiany w zakresie ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kas rejestrujących. Sprostanie tym obowiązkom w czasie panującej epidemii koronawirusa było by bardzo trudne. Dlatego resort finansów nie chce, by firmy musiały martwić się jeszcze nowymi obowiązkami w tym czasie. Stąd postulowane przed przedsiębiorców przeniesienie obowiązywania matrycy znalazło się w projekcie nowelizacji o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. To na pewno będzie spore ułatwienie dla firm. W tych ciężkich warunkach prowadzenia działalności gospodarczej mogą przez te dodatkowe 3 miesiące spokojnie przygotowywać się do przejścia na nową klasyfikację.
Wyszukiwarka stawek VAT
Chcielibyśmy pomóc naszym Klientom sprawnie przejść przez proces dostosowania się do nowej matrycy VAT. W tym celu przygotowujemy wyszukiwarkę stawek VAT, która pozwoli odnaleźć powiązanie dotąd stosowanego PKWiU 2008 z PKWiU 2015 lub z CN oraz ustalić stawkę VAT lub zwolnienie z VAT. Wyszukiwarka będzie działała po numerach PKWiU, CN oraz nazwie szukanego produktu. Dla jednego produktu wybranego z listy wyboru zaprezentowane zostaną wyszczególnienia z wszystkich trzech klasyfikacji. Narzędzie pojawi się w programie LEX Księgowość już wkrótce. O wprowadzeniu narzędzia będziemy informować.
Od kiedy wydane WIS-y zapewnią ochronę?
Z nową matrycą stawek VAT związana jest Wiążąca Informacja Stawkowa (WIS). Jest to kolejny element realizowanej reformy stawek VAT. WIS zawiera opis towaru lub usługi, albo kilku towarów lub usług, które razem składają się na jedno świadczenie, ich jednoznaczną klasyfikację według kodu nomenklatury scalonej (CN) / PKWiU 2015 oraz stawki VAT. WIS ma ułatwiać podatnikom stosowanie przepisów dotyczących stawek podatku VAT oraz zapewniać im w tym zakresie odpowiednią ochronę. Wykorzystując ten instrument podatnik może zapytać fiskusa o potwierdzanie poprawności stosowanych stawek VAT. Elementy, jakie powinien zawierać wniosek oraz dokumenty, które mogła być do niego dołączone wskazuje Jakub Żach w powołanym już wyżej komentarzu praktycznym, pt.: Matryca stawek VAT i Wiążąca Informacja Stawkowa - zmiany wyczekiwane przez przedsiębiorców.
Podatnicy mogą składać wnioski (WIS-W) już od 1 listopada 2019 r. Wydane dotychczas WIS-y dotyczą jednak stanu prawnego od 1 kwietnia 2020 r. (wyszukiwarka tych dokumentów dostępna jest na stronie Krajowej Informacji Skarbowej). Od tego dnia bowiem miały być stosowane nowe przepisy dotyczące sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT według Nomenklatury scalonej (CN) i Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) oraz przepisy dotyczące nowej matrycy stawek tego podatku. Podatnicy mieli mieć możliwość zapoznania się z nowym systemem i wcześniejszym otrzymaniem istotnych dla nich informacji nt. opodatkowania towarów i usług w nowych realiach. Sama ochrona wynikająca z WIS wydanych w okresie przejściowym, tj. od 1 listopada 2019 r. do 31 marca 2020 r. miała być skuteczna dopiero w stosunku do czynności dokonanych po 31 marca 2020 r.
Powstało jednak pytanie, czy zmiana terminu wprowadzenia nowej matrycy stawek VAT w związku z epidemią koronawirusa wpłynie na termin, od jakiego będą chronić WIS-y. Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, WIS wydana przed dniem 1 lipca 2020 r. wiąże organy podatkowe wobec podatnika, dla którego została wydana w odniesieniu do towaru będącego przedmiotem dostawy, importu lub wewnątrzwspólnotowego nabycia dokonanych po dniu 30 czerwca 2020 r. oraz usługi, która została wykonana po tym dniu. Inaczej mówiąc wydane do 30 czerwca 2020 r. wiążące informacje stawkowe (WIS) będą zapewniały podatnikom ochronę dla czynności podlegających opodatkowaniu wykonywanych od 1 lipca 2020 r.
product manager Księgowość i Podatki