Jakie zmiany dla JST wprowadza nowelizacja zasad polityki rozwoju?
Od listopada zaczęły obowiązywać istotne zmiany w systemie dokumentów polityki rozwoju. Urzędy muszą być przygotowane na nowości i planowane przez ustawodawcę dalsze kroki podejmowane w tym zakresie. Na co przede wszystkim powinny zwrócić uwagę jednostki samorządu terytorialnego?
Nowelizacja ustawy weszła w życie 13 listopada tego roku. To obszerne zmiany, które mają wpłynąć głównie na podniesienie efektywności zarządzania rozwojem oraz ułatwienie realizacji działań urzędów. Wprowadzone modyfikacje dotyczą przede wszystkim zupełnie nowego systemu dokumentów strategicznych w JST.
Strategia rozwoju województwa
Dokument ten jest przyjmowany obligatoryjnie (w drodze uchwały sejmiku województwa). Od listopada na władze samorządu województwa nałożony został obowiązek zachowania spójności strategii rozwoju województwa ze średniookresową strategią rozwoju kraju i krajową strategią rozwoju regionalnego.
Nowelizacja zmienia dotychczasową treść strategii. Włącza do niej aspekty przestrzenne, przewiduje również formę graficzną dokumentu (która do tej pory przyjmowała jedynie formę tekstową). Wskazuje także bezpośrednio, że strategia rozwoju województwa jest realizowana przez programy rozwoju, regionalny program operacyjny, program służący realizacji umowy partnerstwa, kontrakt terytorialny, kontrakt sektorowy i kontrakt programowy.
Strategia rozwoju gminy i ponadregionalna
W odróżnieniu od strategii rozwoju województwa jest fakultatywna, ale należy pamiętać, że jeśli gmina zdecyduje się na jej opracowanie, jest zobowiązana zachować spójność swojej strategii ze strategią rozwoju województwa oraz strategią rozwoju ponadlokalnego (jeśli została przyjęta). Strategia rozwoju gminy, tak jak od niedawna strategia rozwoju województwa, musi być sporządzana w formie tekstowej oraz graficznej.
Największe zmiany wprowadzono w zakresie strategii ponadregionalnej. Wcześniej opracowywał ją minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego (w konsultacji z JST oraz partnerami społecznymi i gospodarczymi), a przyjmowała Rada Ministrów. Obecnie mogą opracować ją wspólnie samorządy województw dla ich terytorium. Po nowelizacji ustawy pozostawiono samorządom województw nie tylko możliwość wyboru czy przyjąć taki akt (braku ustawowego obowiązku jego uchwalenia), ale również wyboru organu i trybu podjęcia uchwały w tej sprawie.
Porozumienie terytorialne
W jego zakresie ustawodawca przewidział istotną rolę JST w zakresie negocjowania i zawierania porozumienia terytorialnego. Może być ono zawarte przez:
- zarząd województwa z jednostkami samorządu z jego obszaru lub ich związkami, porozumieniami lub stowarzyszeniami, realizującymi zadania w zakresie polityki rozwoju wynikające ze strategii rozwoju województwa,
- właściwego ministra (jeżeli zakres porozumienia tego wymaga) z gminą lub powiatem, lub ich związkami, porozumieniami lub stowarzyszeniami, w przypadku, gdy jego zasadność wynika z krajowej strategii rozwoju regionalnego,
- jednostki samorządu terytorialnego realizujące zadania w zakresie polityki rozwoju wynikające ze strategii rozwoju ponadlokalnego albo strategii rozwoju gmin objętych tym porozumieniem.
Uzgadnianie działań rozwojowych rządu z JST
Dzięki nowym rozwiązaniom wprowadzono także specjalne formy uzgadniania działań rozwojowych z jednostkami samorządu. Są to:
- kontrakt programowy,
- kontrakt sektorowy,
- wspomniane już wyżej porozumienie terytorialne,
- obligatoryjne instytucje konsultowania projektów dokumentów z JST,
- instytucje opiniowania przez zarząd województwa projektów strategii rozwoju gminy i strategii rozwoju ponadlokalnego.
Dalsze zmiany, kolejne nowości
Katalog spraw podlegających konsultacjom z JST i ich związkami, kwestia opiniowania przez zarząd województwa projektów strategii, szczegółowy przebieg i rezultaty procedur planistycznych - to tylko niektóre z kolejnych zagadnień zmienionych ostatnią nowelizacją ustawy o zasadach polityki rozwoju. Więcej informacji znajdziesz w komentarzach praktycznych Katarzyny Wlaźlak - doktor habilitowanej nauk prawnych, adiunkta w Katedrze Prawa Administracyjnego i Nauki Administracji na WPiA UŁ, specjalistki w zakresie prawa administracyjnego.
Sprawdź w czym jeszcze LEX może Ci pomóc w zakresie zasad polityki rozwoju TUTAJ
młodszy redaktor administracja publiczna