Jak wygląda postępowanie dowodowe w ramach postępowania odrębnego z zakresu własności intelektualnej?

Kilka miesięcy temu wprowadzono do k.p.c. postępowanie odrębne w sprawach własności intelektualnej. Postępowania w sprawie naruszenia własności intelektualnej wymagają zazwyczaj przeprowadzenia złożonych analiz stanu faktycznego. Nowe regulacje mają ułatwić gromadzenie i przeprowadzanie dowodów naruszenia oraz ustalenie skali tego naruszenia.

Przepisy nowego postępowania stosuje się w sprawach o ochronę praw autorskich i pokrewnych, o ochronę praw własności przemysłowej oraz o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych, w tym w sprawach o: zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji; ochronę dóbr osobistych w zakresie, w jakim dotyczy ona wykorzystania dobra osobistego w celu indywidualizacji, reklamy lub promocji przedsiębiorcy, towarów lub usług; ochronę dóbr osobistych w związku z działalnością naukową lub wynalazczą. Obecnie w praktyce spraw tych jest coraz więcej.

Zabezpieczenie środka dowodowego

Zabezpieczenie środka dowodowego to nowa regulacja wprowadzona do polskiego postępowania cywilnego kilka miesięcy temu. Jest to instytucja, która od 1 lipca 2020 r. ma być stosowana wyłącznie w odrębnym postępowaniu cywilnym, dotyczącym spraw własności intelektualnej. Uprawniony z praw własności intelektualnej (przyszły powód bądź powód) składa do sądu własności intelektualnej wniosek o zabezpieczenie środka dowodowego. Wniosek jest kierowany przeciwko obowiązanemu, czyli rzekomemu naruszycielowi praw własności intelektualnej lub osobie trzeciej. Wniosek o zabezpieczenie środka dowodowego powinien odpowiadać wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać:

• określenie środka dowodowego i sposobu jego zabezpieczenia;
• uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek;
• zwięzłe przedstawienie przedmiotu sprawy, gdy wniosek jest składany przed złożeniem pozwu.

Ponadto, jak zauważają autorzy dostępnego w LEX komentarza praktycznego - Postępowanie dowodowe w ramach postępowania odrębnego z zakresu własności intelektualnej z uwagi, iż wniosek o zabezpieczenie środka dowodowego stanowi wniosek dowodowy w rozumieniu art. 235(1) k.p.c., powinien zawierać wskazanie faktów które mają zostać wykazane tym dowodem. Warunkami zasadności wniosku o zabezpieczenie środka dowodowego są: uprawdopodobnienie roszczenia oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Sąd wydaje postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia środka dowodowego na posiedzeniu niejawnym. W postanowieniu o zabezpieczeniu środka dowodowego sąd określa zakres wglądu uprawnionego do zabezpieczonego środka dowodowego oraz szczegółowe zasady korzystania i zapoznawania się z nim. Sąd może ograniczyć lub wyłączyć kopiowanie środka dowodowego lub jego utrwalanie w inny sposób. Uprawniony uzyskuje dostęp do środka dowodowego wraz z uprawomocnieniem się postanowienia. Postanowienie o zabezpieczeniu środka dowodowego sąd doręcza uprawnionemu. Podmiot wykonujący postanowienie równocześnie z przystąpieniem do wykonania postanowienia dokonuje jego doręczenia obowiązanemu oraz pozwanemu. Sąd poucza obowiązanego, pozwanego oraz biegłego o ochronie tajemnicy przedsiębiorstwa. Na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia środka dowodowego przysługuje zażalenie do sądu drugiej instancji.

Wyjawienie lub wydanie środka dowodowego

W sprawie o naruszenie prawa własności intelektualnej powód, który uprawdopodobnił roszczenie, może żądać, aby pozwany wyjawił lub wydał środek dowodowy, którym dysponuje, w szczególności dokumenty bankowe, finansowe lub handlowe, służące ujawnieniu i udowodnieniu faktów. Wniosek o wyjawienie lub wydanie środka dowodowego powinien odpowiadać wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać:

• określenie środka dowodowego, którego wyjawienia lub wydania żąda powód;
• uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek, w tym okoliczności, z których wynika, że pozwany dysponuje środkiem dowodowym objętym żądaniem.

Przed wyznaczeniem posiedzenia przewodniczący zarządza wniesienie przez pozwanego odpowiedzi na zgłoszone żądanie w terminie nie krótszym niż dwa tygodnie, pouczając go o ochronie tajemnicy przedsiębiorstwa. Na postanowienie w przedmiocie wyjawienia lub wydania środka dowodowego służy zażalenie do sądu drugiej instancji.

Wezwanie do udzielenia informacji

Kolejną nową instytucją wprowadzoną w ramach odrębnego postępowania w sprawach własności intelektualnej jest wezwanie do udzielenia informacji. Może ono dotyczyć wyłącznie:

• informacji o firmie, miejscu zamieszkania lub siedzibie i adresie producentów, wytwórców, dystrybutorów, dostawców oraz innych poprzednich posiadaczy, od których lub na rzecz których nastąpiło nabycie lub zbycie towarów, korzystanie z usług lub ich świadczenie, jak również przewidywanych hurtowników i detalistów tych towarów lub usług;
• informacji o ilości wyprodukowanych, wytworzonych, wysłanych, otrzymanych lub zamówionych towarów lub świadczonych usług, jak również cenach otrzymanych w zamian za towary lub usługi;
• w szczególnie uzasadnionych okolicznościach innych informacji, które są niezbędne do wykazania wysokości roszczenia.

Wniosek o udzielenie informacji powinien odpowiadać wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać:

• wykazanie w sposób wiarygodny okoliczności wskazujących na naruszenie prawa własności intelektualnej;
• określenie informacji, które są przedmiotem wezwania;
• określenie obowiązanego oraz wskazanie okoliczności, z których może wynikać, że dysponuje on informacjami objętymi wnioskiem;
• wykazanie, że informacje są konieczne do określenia źródła lub zakresu naruszenia prawa.

Przed wyznaczeniem posiedzenia przewodniczący obligatoryjnie zarządza wniesienie przez obowiązanego odpowiedzi na zgłoszone żądanie, określając w zarządzeniu termin na dokonanie tej czynności procesowej, nie krótszy niż dwa tygodnie, z pouczeniem o ochronie tajemnicy przedsiębiorstwa. Brak wniesienia odpowiedzi na wniosek spowoduje, że sąd rozpozna żądanie opierając się na argumentacji uprawnionego złożonej we wniosku, jak i na dotychczasowych ustaleniach jakie zostały ujawnione w toku postępowania.

Katarzyna Irytowska

Product manager LEX Kancelaria Prawna