GPSR w praktyce: 3 obszary ryzyka regulacyjnego, które musisz znać
Wraz z wejściem w życie unijnego rozporządzenia o ogólnym bezpieczeństwie produktów (GPSR), przedsiębiorcy muszą dostosować się do szeregu nowych standardów regulacyjnych. Dla prawników in-house to sygnał, że należy zaktualizować procedury wewnętrzne, dokumentację produktową i systemy zgłaszania ryzyk.
Od grudnia 2024 roku obowiązuje nowe rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988 – tzw. General Product Safety Regulation (GPSR). Akt ten uchyla dotychczasową dyrektywę i stanowi duży krok w kierunku ujednolicenia oraz zaostrzenia wymogów dotyczących bezpieczeństwa produktów konsumenckich. Dla działów prawnych oznacza to konieczność ścisłej współpracy z biznesem, zespołami jakości i działem technologicznym.
Nowe obowiązki dokumentacyjne
Jednym z najbardziej praktycznych skutków GPSR jest obowiązek sporządzania dokumentacji technicznej dla każdego produktu konsumenckiego – nie tylko tych, które podlegają harmonizacji (jak np. zabawki czy sprzęt medyczny). Dokumentacja musi zawierać m.in. analizę ryzyk, rozwiązania eliminujące zagrożenia oraz wyniki testów, jeśli były przeprowadzane.
Z punktu widzenia compliance, to oznacza konieczność wprowadzenia procesów tworzenia i aktualizacji dokumentacji w odniesieniu do pełnego portfolio produktów – również tych, które wcześniej nie podlegały takim wymogom.
Procedury wewnętrzne i analiza ryzyka
GPSR wymusza wdrożenie wewnętrznych procedur bezpieczeństwa produktów. Oznacza to, że przedsiębiorcy, niezależnie od swojej roli (producent, importer, dystrybutor), muszą mieć operacyjnie wdrożone procesy umożliwiające ocenę zgodności produktu z wymogami bezpieczeństwa.
Dodatkowo, każdy producent zobowiązany jest do przeprowadzenia wewnętrznej analizy ryzyka. Co istotne, GPSR nie precyzuje jej formy, pozostawiając dużą elastyczność, ale też ryzyko interpretacyjne. W tym kontekście rolą prawników in-house staje się zaprojektowanie odpowiedniego szablonu procesu, który będzie transparentny, audytowalny i zgodny z oczekiwaniami organów nadzorczych.
Sprzedaż online i obowiązki platform
Nowe przepisy nakładają szczegółowe obowiązki informacyjne na przedsiębiorców sprzedających online. Oferta musi zawierać m.in. dane kontaktowe producenta i importera (z rozróżnieniem ich ról), informacje identyfikacyjne produktu oraz ostrzeżenia – obowiązkowo w języku polskim.
Jeszcze większe wyzwania dotyczą platform handlowych takich jak Allegro czy Amazon. Platformy muszą nie tylko wdrożyć własne procedury, ale też monitorować oferty, zgłaszać zagrożenia i reagować na polecenia organów. Co więcej, jeśli platforma nie umożliwia sprzedawcom spełnienia obowiązków GPSR – może ponosić współodpowiedzialność.
Zgodność z GPSR jako nowy priorytet compliance
Rozporządzenie GPSR redefiniuje podejście do bezpieczeństwa produktów w UE. Nakłada na przedsiębiorców konkretne obowiązki w zakresie dokumentacji, oceny ryzyka i informowania konsumentów – nie tylko na etapie sprzedaży, ale również po wprowadzeniu produktu do obrotu.
Dla prawników in-house oznacza to konieczność uważnego przeglądu i aktualizacji dotychczasowych polityk oraz wdrożenie wewnętrznych procedur umożliwiających spełnienie nowych obowiązków. To nie tylko kwestia unikania sankcji – to element budowania trwałego zaufania klientów i ochrony marki.
