Czy przedsiębiorca może być traktowany jak konsument?
Nowelizacja Kodeksu cywilnego, zgodnie z którą niektórzy przedsiębiorcy będą traktowani jak konsumenci, obowiązuje od 1 stycznia 2021 r. Nowe regulacje, mimo, że objętościowo są niewielkie wprowadzają duże zmiany w codziennej działalności wielu przedsiębiorców. Co się zmieniło i jak wygląda to w praktyce?
Jedną z najważniejszych zmian jest rozszerzenie ochrony konsumenckiej na przedsiębiorcę zawierającego umowę nienależącą do przedmiotu jego działalności gospodarczej. W obrocie gospodarczym obok konsumenta i przedsiębiorcy pojawił się więc trzeci podmiot, a mianowicie przedsiębiorca na prawach konsumenta. W określonych sytuacjach nowe regulacje pozwalają osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą uzyskać ochronę prawną na zasadach przewidzianych dla konsumenta.
Stosowanie przepisów dotyczących konsumenta do osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą
Jak pisze Tomasz Czech w komentarzu praktycznym dostępnym w LEX - Stosowanie przepisów dotyczących konsumenta do osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą należy podkreślić, że w prawie polskim nie zrównano ogólnie pozycji prawnej indywidualnego przedsiębiorcy i konsumenta. Rozszerzono jego ochronę prawną – na zasadach przewidzianych dla konsumentów – jedynie w wybranych aspektach.
Rozszerzenie ochrony prawnej indywidualnego przedsiębiorcy dotyczy następujących zagadnień:
- niedozwolone postanowienia umowne (art. 385(5) k.c.);
- rękojmia za wady rzeczy sprzedanej (art. 556(4), art. 556(5), art. 576(5) k.c.);
- prawo odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość (art. 38a ustawy o prawach konsumenta).
Prawo odstąpienia, o którym mowa w art. 38a u.p.k., przysługuje indywidualnemu przedsiębiorcy jedynie w odniesieniu do umów objętych zakresem przedmiotowym ustawy o prawach konsumenta. Nie może on wykonać tego uprawnienia m.in. odnośnie do umów, które wymieniono w art. 3 i art. 4 u.p.k. Warto także podkreślić, że indywidualni przedsiębiorcy korzystają z rozszerzonej ochrony normatywnej tylko w przypadkach, w których zawierane umowy podlegają prawu polskiemu.
Indywidualny przedsiębiorca podlegający ochronie - zaproszenie na szkolenie
Jak pisze Autor, we wskazanym wyżej komentarzu praktycznym aby ustalić, czy znajdują zastosowanie przepisy wprowadzające rozszerzoną ochronę prawną indywidualnego przedsiębiorcy, konieczne jest wykonanie dwustopniowego testu. Jeżeli przedsiębiorca zawiera umowę z osobą fizyczną, należy zbadać:
- bezpośredni związek z działalnością gospodarczą tej osoby,
- zawodowy charakter umowy.
W ramach powyższego testu w pierwszej kolejności należy postawić pytanie, czy umowę zawiera się w bezpośrednim związku z działalnością gospodarczą osoby fizycznej. W przypadku gdy taki związek nie występuje, trzeba uznać ją za konsumenta. Stosuje się wtedy bezpośrednio właściwe przepisy przewidujące ochronę normatywną konsumenta. Nie ma potrzeby dalszego badania, czy umowa ma charakter zawodowy. Podczas szkolenia online, w dniu 10 marca o godz. 10.00 zostaną szczegółowo przeanalizowane przesłanki, które pozwalają indywidualnemu przedsiębiorcy (osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą) uzyskać ochronę prawną na zasadach przewidzianych dla konsumenta, także konsekwencje prawne powyższego.
LEX Kompas Orzeczniczy - Twój kierunek w pracy z orzeczeniami
Zgodnie z wspomnianym już wyżej przepisem (art. 385(5) k.c.) do osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą stosuje się m.in. przepisy dotyczące konsumenta, zawarte w art. 385(1)-385(3) k.c., czyli przepisy dotyczące niedozwolonych postanowień umownych. Są to regulacje, które w praktyce wywołują liczne wątpliwości, co potwierdza powiązane bogate orzecznictwo. W analizie tych zasobów z pewnością pomocne będą funkcje i publikacje dostępne w LEX Kompas orzeczniczy, a przede wszystkim linie orzecznicze czy wybór eksperta.
Zobacz jak LEX Kompas Orzeczniczy działa w praktyce.
Product manager LEX Kancelaria Prawna