Jak wskazać wartość przedmiotu sporu w sprawach ze skargi pauliańskiej?
Wskazanie wartości przedmiotu sporu (WPS), względnie przedmiotu zaskarżenia (WPZ) jest podstawowym wymogiem zainicjowania postępowania cywilnego. Wydawać by się mogło, że nie może nastręczać żadnych problemów. Okazuje się jednak, że obowiązujące przepisy nie regulują jednak wprost sposobu wyliczenia tej wartości w sprawach o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną.
Charakter majątkowy roszczenia pauliańskiego nakłada na powoda inicjującego postępowanie w szczególności obowiązek wskazania wartości przedmiotu sporu (WPS). Jak wskazuje mec. Piotr Turski w dostępnym w LEX nowym komentarzu praktycznym - Wartość przedmiotu sporu w sprawach ze skargi pauliańskiej skomplikowanie materii sprawia, że tę ustala się nierzadko w sposób intuicyjny.
Określanie WPS przez wartość wierzytelności chronionej skargą pauliańską
Jak wskazuje Autor: "wartość przedmiotu sporu w sprawie majątkowej winno się postrzegać przez pryzmat interesu majątkowego realizowanego w takiej sprawie. Spostrzeżenie to w sposób niejako naturalny nakierowuje uwagę na samą wartość chronionej skargą pauliańską wierzytelności (pieniężnej). W orzecznictwie reprezentowany jest w związku z tym nurt opowiadający się za zrównywaniem wartości wierzytelności z wartością roszczenia pauliańskiego, a przez to i wartości całego sporu pauliańskiego". Autor, jednak zauważa, że takie postawienie sprawy mogłoby niekiedy jednak prowadzić do absurdalnych wręcz wniosków, które przedstawia we wskazanym komentarzu dostępnym w LEX.
Określanie WPS przez wartość korzyści i wartość wierzytelności (koncepcja wariantowa)
W orzecznictwie wyrażone zostało także stanowisko, że w sprawie, w której przedmiotem powództwa jest roszczenie pauliańskie, dla oznaczenia wartości przedmiotu sporu miarodajna jest jednak z dwóch wartości:
- albo wartość tego, co na skutek zaskarżonej czynności z majątku dłużnika wyszło lub do niego nie weszło,
- albo wysokość wierzytelności zaskarżającego wierzyciela.
O tym zaś, który z tych parametrów powinien być brany pod uwagę przesądza porównanie wartości – do określania WPS przyjmuje się ten o wartości niższej.
Różne poglądy w sprawie określenia WPS w sprawach ze skargi pauliańskiej
Podobnie mec. Marcin Krudysz w dostępnej w LEX Kompas Orzeczniczy linii orzeczniczej - Wartość przedmiotu sporu w sprawach ze skargi pauliańskiej zauważa, że: "wartość przedmiotu sporu w sprawie ze skargi pauliańskiej nie jest w judykaturze określana w ten sam sposób. Według jednego stanowiska, wartość przedmiotu sporu powinna stanowić kwota równa wierzytelności powoda, która ma być chroniona skargą. Inny pogląd dopuszcza dwie wartości. Albo wartość tego, co na skutek zaskarżonej czynności z majątku dłużnika wyszło lub do niego nie weszło, albo wysokość wierzytelności wraz z zaległymi należnościami ubocznymi za czas poprzedzający wniesienie pozwu, w zależności od tego, która z tych wielkości jest niższa."
Podsumowując, można za Autorem dodać, że trudno wskazać ten pogląd, który można by było określić mianem wiodącego. Niemniej jednak powoli zdaje się przeważać stanowisko, iż dla oznaczenia wartości przedmiotu sporu w sprawach o ochronę wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika miarodajne są dwie, przedstawione wyżej, wartości.
LEX Kompas Orzeczniczy - Twój kierunek w pracy z orzeczeniami
Ustalenie praktyki orzeczniczej i obowiązujących linii orzeczniczych stanowi podstawę pracy prawnika. Okazuje się, że research orzeczniczy może zająć więcej czasu niż napisanie pisma procesowego. Może trwać kilka godzin, a nawet kilka dni. Dzięki nowym funkcjonalnościom dostępnym w LEX Kompas Orzeczniczy taki research może być znacznie krótszy.
Zobacz jak LEX Kompas Orzeczniczy działa w praktyce.
Product Manager LEX Kancelaria Prawna