Weksel in blanco jako zabezpieczenie kredytu
Weksel in blanco to jeden z najtańszych sposobów zabezpieczenie kredytu. Dlatego też tak często wykorzystywany jest przez banki. O tym, co powinno się w nim znaleźć i jak na jego podstawie dochodzi się należności, dowiesz się z LEX Banki.
Weksel in blanco powinien zawierać podpis co najmniej jednej osoby. Mogą znaleźć się w nim również inne elementy typowe dla weksla własnego czy trasowanego, ale nie jest to wymagane przez prawo. Dowód zawarcia weksla in blanco stanowi deklaracja wekslowa. Niemniej jednak nie uzależnia się od niej ważności zobowiązania wekslowego (Wyrok SN z 28.10.1963 r., II CR 249/63).
Elementy weksla in blanco w praktyce bankowej
Umieszczanie w wekslu in blanco wyłącznie podpisu to za mało, aby skutecznie zabezpieczyć interesy banku i jego klienta. Dlatego rekomenduje się, aby weksel zawierał również inne elementy. Jakie?
Podpis wystawcy weksla
Podpis wystawcy weksla musi zawierać co najmniej nazwisko (zob. Uchwała SN (7) z 30.12.1993 r., III CZP 146/93), ale nie musi być czytelny. Istotne jest tylko, aby był złożony w formie zwykle używanej przez wystawcę. Ekspert, r. pr. Michał Mikołajczak, rekomenduje jednak, aby od klientów banku wymagać złożenia pełnego i czytelnego podpisu, obejmującego imię i nazwisko. Dzięki temu zmniejszą się szansa na zakwestionowanie autentyczności takiego podpisu.
Za pełny i czytelny podpis nie można uznać parafy opatrzonej pieczątką. Zdaniem Sądu Najwyższego, znak ręczny powinien stwarzać pewność w stosunku od osób trzecich, że podpisujący miał wolę podpisania się pełnym nazwiskiem oraz podpisał się w formie, w jakiej zwykle się podpisuje. Inicjały nie mogą stwarzać takiej pewności (zob. Uchwała SN (7) z 30.12.1993 r., III CZP 146/93).
Klauzula waluty czy klauzula nie na zlecenie?
Klauzula waluty odnosi się do stosunku podstawowego, czyli do umowy kredytu, która jest zabezpieczona wekslem. Najczęściej odnosi się do numeru umowy oraz daty jej zawarcia. Nie jest wymagana w przypadku weksli wystawianych przez konsumentów. W ich przypadku konieczne jest umieszczenie klauzuli "nie na zlecenie". Czas ma tutaj znaczenie, ponieważ klauzula powinna znaleźć się na wekslu w momencie podpisywania go przez klienta banku. Jeżeli nie zostanie dodana albo bank uzupełni ją później, może spotkać się z negatywnymi konsekwencjami w postaci odpowiedzialności odszkodowawczej, odpowiedzialności z tytułu wykroczenia lub odpowiedzialności przed organem nadzorczym.
Pozostałe elementy weksla in blanco
Poza ww. elementami warto wskazać również datę wystawienia weksla, co pomaga w późniejszym dochodzeniu należności wekslowej. Klienci banków często wnoszą również o uzupełnienie remitenta. W wekslu natomiast nie powinna znaleźć się suma wekslowa, termin płatności oraz miejsce płatności weksla.
Jeżeli doszłoby do dochodzenia należności z weksla, ww. informacje należy uzupełnić. Suma wekslowa powinna być wskazana z odpowiednią walutą. W przypadku daty płatności, r. pr. Michał Mikołajczak rekomenduje, aby wskazywać datę z wyprzedzeniem np. 3 tygodni, tak aby mieć pewność, że korespondencja dotrze do adresata. W przypadku miejsca płatności weksla, Ekspert wskazuje, że nie powinien być to adres placówki bankowej – wystarczy miejscowość.
Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na temat weksla in blanco w praktyce bankowej, w LEX Banki znajdziesz nagranie ze szkolenia online. Dzięki niemu dowiesz się m. in. jak dochodzić praw z weksla. Szkolenie poprowadził r. pr. Michał Mikołajczak wielokrotnie posługując się przykładami z praktyki.
Julia Magulska