Wznowienie postępowania administracyjnego na żądanie strony

Wznowienie postępowania administracyjnego umożliwia weryfikację ostatecznej decyzji administracyjnej. Wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na żądanie strony. W niektórych sytuacjach wyraźnie przewiduje się możliwość wszczęcia postępowania wyłącznie na żądanie strony, wyłączając tym samym zasadę oficjalności wszczęcia postępowania wznowieniowego.

Jak wskazuje Diana Trzcińska w "Wznowienie postępowania administracyjnego na żądanie strony", złożenie żądania wznowienia postępowania nakłada na organ I instancji obowiązek przeanalizowania w pierwszej kolejności swojej właściwości do działania w tym zakresie, a następnie - zbadania kwestii dopuszczalności tego wznowienia.

Forma i treść żądania wznowienia postępowania

Autorka podkreśla, że ustawa nie zastrzega szczególnej formy dla żądania wznowienia postępowania. Brak uregulowań szczególnych w tej mierze oznacza, że powinno ono zawierać elementy treści podania. Wymogi co do elementów podania zawarto w art. 63 § 2 k.p.a. Zgodnie z tym przepisem, podanie powinno zawierać co najmniej: 

• wskazanie osoby, od której pochodzi, 
• jej adres        
• żądanie oraz     
• czynić zadość innym wymaganiom ustalonym w przepisach szczególnych.

Żądanie wznowienia jednak musi opierać się co najmniej na jednej z podstaw z art. 145 § 1 k.p.a., art. 145a § 1 lub art. 145b § 1 k.p.a. 

Z podania tego powinno jednoznacznie wynikać żądanie wznowienia postępowania.

Organ jest przy tym związany żądaniem zawartym w jego treści i nie może zmienić jego kwalifikacji.

Wnoszący żądanie powinien również wykazać datę dowiedzenia się o przyczynie wznowienia lub datę wydania decyzji w zakresie podstawy zawartej w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a.

Przedmiot wznowienia postępowania

Badając dopuszczalność wznowienia w kontekście przedmiotu tego postępowania, organ obowiązany jest ustalić, przede wszystkim, czy istnieje przedmiot tego postępowania, a więc ostateczna decyzja administracyjna. 

Wznowienie postępowania może bowiem nastąpić wyłącznie w sprawach zakończonych taką decyzją.

Bez znaczenia jest przy tym nazwa aktu (zezwolenie, orzeczenie, zakaz), gdyż kryterium, kwalifikującym akt do decyzji administracyjnych jest jego charakter - zewnętrznego władczego i jednostronnego aktu dotyczącego praw lub obowiązków jednostki.

Podstawy wznowienia postępowania

Diana Trzcińska przypomina, że w sytuacji gdy organ przesądzi, że istnieje przedmiot postępowania wznowieniowego w postaci ostatecznej decyzji, obowiązany jest podjąć czynności w celu zbadania, czy strona powołała się w piśmie zawierającym żądanie wznowienia postępowania na jakąkolwiek z podstaw wznowienia, wyczerpująco uregulowanych w art. 145 § 1, art. 145a § 1 i art. 145b § 1 k.p.a. 

Należy jednak podkreślić, że na tym etapie organ bada jedynie, czy zachodzi podstawa wznowienia, natomiast niedopuszczalna jest ocena przyczyn wznowienia, która może nastąpić dopiero w fazie postępowania rozpoznawczego.

Termin na wniesienie żądania wznowienia postępowania

Co do zasady strona wnosi żądanie wznowienia postępowania w terminie jednego miesiąca od dnia, w którym dowiedziała się o okolicznościach stanowiących podstawę wznowienia. 

Od tej zasady kodeks postępowania administracyjnego przewiduje trzy wyjątki: 

• w sytuacji określonej w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. - wówczas termin biegnie od dnia dowiedzenia się o decyzji,
• zgodnie z art. 145a § 2 k.p.a. - w odniesieniu do podstawy wynikającej z art. 145a § 1 k.p.a. - termin biegnie od dnia wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego,      
• zgodnie z art. 145b § 2 k.p.a. - w odniesieniu do podstawy wznowieniowej wynikającej z art. 145b § 1 k.p.a. - żądanie wznowienia wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu.

Wojciech Kowalski

product manager Działu Legal