Stosowanie nowych przepisów o ograniczaniu zatorów płatniczych
W dniu 1 stycznia 2020 r. weszły w życie nowe przepisy wprowadzone ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych. Znowelizowano cały szereg obowiązujących już ustaw, w tym szczególności ustawę o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, która jest nazywana od tej pory ustawą o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.
Co się zmieniło?
Zasadnicza część nowych regulacji dotyczy uprawnień wierzycieli transakcji handlowych czekających na zapłatę i skorelowanych z nimi obowiązków dłużników. Wierzyciele, szczególnie mali i średni przedsiębiorcy, uzyskali nowe narzędzia prywatnoprawne usprawniające odzyskiwanie należności. Oprócz tego ustawodawca wprowadził do systemu zwalczania zatorów płatniczych instytucje administracyjnoprawne, w tym umożliwił Prezesowi UOKiK nakładanie administracyjnych kar pieniężnych na nierzetelnych dłużników.
Terminy płatności
Jedną z największych zmian wprowadzonych nowelizacją jest zmiana w zakresie terminów płatności w transakcjach handlowych. Dotychczasowa ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych zawierała postanowienia wyznaczające maksymalne terminy, które mogą być ustalone umownie między stronami. Nowa ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych utrzymuje ten stan rzeczy, ale idzie jeszcze dalej. W związku z wielokrotnie podkreślaną potrzebą ochrony mniejszych podmiotów przed praktykami płatniczymi narzucanymi im przez dużych graczy aktualne maksymalne terminy zapłaty zależą m.in. od tego, jakie kategorie podmiotów uczestniczą w danej transakcji, a w szczególności, czy jedną z jej stron jest mikroprzedsiębiorca, mały przedsiębiorca albo średni przedsiębiorca.
Zestawienie terminów
- Podstawowym maksymalnym terminem płatności faktury lub rachunku określonym w ustawie o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych jest termin 60 dni od dnia doręczenia, przy czym wyjątkowo możliwe jest jego wydłużenie przez strony, o ile nie jest to rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela. Jest to zasada stosowana do transakcji symetrycznych.
- W przypadku transakcji asymetrycznej, w której wierzyciel jest mikroprzedsiębiorcą, małym przedsiębiorcą lub średnim przedsiębiorcą, a dłużnik zobowiązany do świadczenia pieniężnego dużym przedsiębiorcą – maksymalny termin płatności wynosi 60 dni od doręczenia faktury lub rachunku, bez możliwości jego wydłużenia wolą stron umowy.
- W transakcjach, gdzie dłużnikiem jest podmiot publiczny, maksymalny termin płatności będzie wynosił 30 dni od doręczenia faktury lub rachunku, chyba że chodzi o podmiot leczniczy – wtedy wyjątkowo 60 dni. Terminów tych nie można wydłużać wolą stron umowy.
Powyższy tekst powstał w oparciu o publikację pt. Ograniczanie zatorów płatniczych. Praktyczny przewodnik, którego autorami są Jacek Liput, Michał Ćwiakowski i Agnieszka Wierzbicka.
Dostępne w LEX Stosowanie nowych przepisów o ograniczaniu zatorów płatniczych - szkolenie online
product manager LEX Banki i Windykacje