Nowy rejestr przeciwdziałający praniu pieniędzy już funkcjonuje

Od 13 października na instytucje obowiązane został nałożony nowy obowiązek w postaci konieczności zidentyfikowania oraz zgłoszenia do nowo utworzonego Rejestru danych dotyczących beneficjenta rzeczywistego każdej spółki. Zmiany najszybciej dotkną spółki zarejestrowane w KRS po tej dacie.  

Na kim ciąży nowy obowiązek?  

Ten nowy obowiązek został wprowadzony w celu ułatwienia weryfikacji osób faktycznie prowadzących działalność gospodarczą – osobiście lub poprzez spółki. Do zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych, w tym ich danych osobowych oraz ich aktualizowania, zobowiązane zostały wszystkie spółki jawne, komandytowe, komandytowo-akcyjne, z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjne (z wyjątkiem spółek notowanych na giełdzie).

Kto jest beneficjentem rzeczywistym?

Ustawodawca wprowadził ogólną definicję beneficjenta rzeczywistego dla wszystkich spółek. Jest nim osoba fizyczna sprawująca bezpośrednio lub pośrednio (tj. przez spółki dominujące) kontrolę nad spółką w Polsce. 

W przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych, za beneficjenta rzeczywistego należy uznać osobę fizyczną zajmującą wyższe stanowisko kierownicze w organach spółki.

Jakie dane podlegają wpisowi?

Każda spółka handlowa (poza notowanymi na giełdzie i spółkami partnerskimi) od 13.10.2019 r. ma sześć miesięcy na ustalenie i przekazanie informacji o swoich beneficjentach rzeczywistych.

Wpisowi podlegają dane identyfikacyjne spółki, takie jak jej nazwa czy siedziba, oraz dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego i członka organu lub wspólnika uprawnionego do reprezentowania spółki.

Przetwarzanie informacji o beneficjentach rzeczywistych zgromadzonych w CRBR odbywa się bez wiedzy osób, których informacje te dotyczą. 

Kto dokonuje wpisu?

Dane do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych zgłasza wyłącznie osoba uprawniona do reprezentacji spółki. Dokonuje ona zgłoszenia pod klauzulą odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

Ile jest czasu na zgłoszenie danych do Rejestru?

Informacje do CRBR powinny być zgłoszone nie później niż w terminie siedmiu dni od dnia wpisu podmiotów do KRS, a w przypadku aktualizacji przekazanych informacji – w terminie siedmiu dni od ich zmiany. Do biegu terminów nie wlicza się sobót i dni ustawowo wolnych od pracy.

Natomiast spółki wpisane do KRS przed 13.10.2019 r. zgłaszają do CRBR informacje o beneficjentach rzeczywistych w terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie nowych przepisów, czyli do 13.04.2020 r.

Jakie kary grożą osobie zarządzającej, a­ jakie spółce?

Osoba dokonująca zgłoszenia ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną zgłoszeniem do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych nieprawdziwych danych, a także niezgłoszeniem w ustawowym terminie danych.  Kara nałożona na osobę zarządzającą odpowiedzialną za przestrzeganie ustawy może przybrać formę zakazu pełnienia obowiązków na stanowisku kierowniczym bądź kary pieniężnej w wysokości nawet 1.000.000 zł.

Sama spółka za niezgłoszenie danych lub zgłoszenie nieprawdziwych danych może zostać ukarana karą finansową do 1.000.000 zł lub nakazem zaprzestania określonych czynności.

Jeśli jesteś właścicielem lub wspólnikiem spółek i biur rachunkowych, zapoznaj się z procedurą pt. Zgłaszanie informacji o beneficjentach rzeczywistych, która pozwala właściwie wywiązać się z nowych obowiązków.

Przeczytaj także:

Centralny rejestr nie ułatwi walki z praniem pieniędzy  

Dane identyfikujące beneficjentów rzeczywistych już wkrótce publicznie jawne  

Każda spółka musi podać beneficjenta rzeczywistego    

Iwona Kaczorowska

redaktor naczelna "Przeglądu Podatkowego"

product manager Procedury Biznes