Zwolnienia w dobie COVID-19 - czy pandemia uzasadnia rozwiązanie stosunku pracy?
Pandemia znacząco wpłynęła na każdy aspekt życia codziennego. Po roku twardych obostrzeń epidemicznych i niepewnej przyszłości, pracodawcy i pracownicy mierzą się ze skutkami długotrwałej destabilizacji finansowej. Wśród informacji o kolejnych wariantach wirusa, warto zadać pytanie: czy COVID-19 może stanowić przyczynę zwolnień?
Rozwiązywanie stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników zostało szczegółowo uregulowane przez ustawodawcę. Rozważań nad tym, czy określona prawnie procedura może zostać wykorzystana przy sytuacji związanej z pandemią, podjęły się Małgorzata Zając-Rzosińska i Ewa Zając-Tobiasz.
Realia finansowe pracodawcy w czasie epidemii
Obroty wielu branż znacząco spadły, przez co pracodawcy i pracownicy musieli zmierzyć się z idącymi za tym problemami. Chcąc nie dopuścić do masowej utraty miejsc pracy, specustawa koronawirusowa przewidziała pomoc mającą tymczasowo oddalić widmo restrukturyzacji zatrudnienia.
By spełnić ustawowe warunki przystąpienia do programu dopłat, osoby zamierzające skorzystać z pomocy finansowej zawierały porozumienia, w których określono grupy zawodowe objęte przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy.
Po otrzymaniu świadczeń, pracodawca otrzymujący dofinansowanie do wynagrodzeń, związany zostawał zakazem wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników w okresie bądź okresach pobierania dopłat, lub w okresach przypadających bezpośrednio po nich (jednak maksymalnie do 3 miesięcy). Co jednak w momencie, w którym czas zakazu minął, świadczenia okazały się niewystarczające, a wszystko to obszyto grubą nicią niepewności co do kolejnych fal epidemii?
Zwolnienia grupowe możliwym wyjściem?
W wielu przypadkach, pomimo uzyskanej pomocy, pracodawcom nie udało się ustabilizować finansów, a to z kolei nieuchronnie prowadzić może do restrukturyzacji zatrudnienia. Ze względu na specyfikę przyczyn zmian stosunków pracy, należy spodziewać się szerszego korzystania z rozwiązań przewidzianych w ustawie o zwolnieniach grupowych.
Rozróżnienie na zwolnienia grupowe oraz zwolnienia indywidualne wymaga od pracodawcy zastosowania właściwego trybu. Ma ono również znaczenie w odniesieniu do szczególnej ochrony stosunku pracy określonej kategorii pracowników.
Przyczyny uzasadniające zastosowanie powyższej ustawy mogą mieć charakter:
- organizacyjny,
- ekonomiczny,
W razie zwolnienia określonej liczby pracowników wymienia się także: konieczność ograniczenia zatrudnienia, zmianę profilu działalności pracodawcy oraz okoliczności niezależne (działanie siły wyższej).
Pomimo tego, że trwająca epidemia sama w sobie nie może stanowić przyczyny uzasadniającej rozwiązywanie stosunków pracy z pracownikami, istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia przez nią zmian organizacyjnych, a co za tym idzie - redukcji zatrudnienia.
Zwolnienia a COVID-19
Artykuł Małgorzaty Zając-Rzosińskiej i Ewy Zając-Tobiasz szeroko omawia Zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników w dobie pandemii COVID-19, w tym kwestie takie jak: definicje zwolnienia grupowego i indywidualnego, katalog przyczyn uzasadniających zwolnienie, kryteria doboru czy odprawę pieniężną.
Chcesz wiedzieć więcej? Sprawdź najnowsze wydanie Temidium, które znajdziesz w LEX Czasopisma Premium. Jeśli już je posiadasz - skorzystaj z dedykowanego pulpitu czasopism, by w łatwy i szybki sposób zapoznać się z najnowszymi dostępnymi artykułami.
product manager LEX Akademia