Będą zwroty opłat za brak wpisu w KW
Rok, a w dużych miastach ponad rok - tyle trwa okres oczekiwania na wpis do księgi wieczystej. Dla kredytobiorców może oznaczać to tylko jedno, a mianowicie dodatkowy koszt kredytu hipotecznego z uwagi na brak wpisu hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności z tytuły umowy o kredyt hipoteczny. Obok rosnących rat kredytu może się okazać dość wysoki, dlatego wprowadzono rozwiązanie, które ma zatrzymać ten problem. Ale nie każdy na nim skorzysta.
Nowy mechanizm wprowadzony ustawą o zmianie ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw zakłada zwrot konsumentowi lub naliczenie na poczet spłaty kredytu hipotecznego opłat, które poniósł w związku z oczekiwaniem na wpis do księgi wieczystej. Lektura art. 29 ust. 5a i 5b ustawy o kredycie hipotecznym nie pozwala wyciągnąć wniosków, który z wariantów jest preferowany oraz kto w tym zakresie podejmuje decyzje. Tym samym wydłuża listę wątpliwości, które wzbudza nowelizacja ustawy.
Dla klienta zwrot, a dla banku...?
COVID-19, bum inwestycyjny i inflacja przyczyniły się do pogorszenia się sytuacji kredytobiorców. Nie tylko z uwagi na rosnące raty, ale również wyższe niż zazwyczaj koszty zabezpieczeń. Jednym z nich jest opłata na rzecz banku z uwagi na brak wpisu do księgi wieczystej zabezpieczającej wierzytelność z tytułu umowy o kredyt hipoteczny. Obciążenie sądów wieczystoksięgowych spowodowało znacznie dłuższy czas oczekiwania na wpis i tym samym wzrost opłat, czego nikt się nie spodziewał. Ww. opłata wynikała z ryzyka jakie ponosił bank w związku z brakiem zabezpieczenia kredytu. Zdaniem Ekspertki ryzyko, o którym tutaj mowa, zasadniczo nigdy się nie materializowało, gdyż wpisy zawsze się pojawiały. Dlatego też od dawna postulowany był zwrot tychże opłat.
Zwrot opłat możliwy jest w przypadku umów o kredyt hipoteczny zawartych od dnia wejścia w życie nowelizacji oraz umów zawartych przed tym dniem, o ile do dnia wejścia w życie przepisów nie dokonano wpisu hipoteki do kw. W drugim ze wskazanych przypadków bank ma 60 dni od dnia wpisu na zwrot opłat konsumentowi. Umowa o kredyt hipoteczny powinna zawierać postanowienia, które określają warunki zwrotu. Analogicznie w przypadku naliczenia opłat na poczet spłaty kredytu. Ustawodawca daje w tym zakresie wybór jednocześnie przyczyniając się do możliwego konfliktu interesów na linii instytucja kredytowa - kredytobiorca. Dlatego też tak istotne jest dokonanie wyboru już w umowie.
A co to wszystko oznacza dla banków? Kolejne szkolenia i zmiany w procedurach.
Im szybciej, tym lepiej
Na sprawniejszym dodawaniu wpisów do ksiąg wieczystych zyskaliby wszyscy - zarówno konsumenci, jak i instytucje kredytowe. W uzasadnieniu nowelizacji ww. ustawy znajduje się zapis dot. potencjalnej zmiany, która mogłaby wyeliminować opóźnienia w sądach wieczystoksięgowych i zarazem skrócić czas oczekiwania na wpis hipoteki. Zwróciła na niego uwagę r. pr. Agnieszka Serzysko. Zapis ten wskazuje, iż wstępnie istnieje możliwość nadania uprawnień do dokonywania wpisów w kw notariuszom. Eksperta sądzi, iż zmiana nie wyeliminowałaby dotychczasowej praktyki, a jedynie wprowadziłaby rozwiązanie alternatywne. Strony miałyby możliwość wyboru albo notariusza, albo sądu wieczystoksięgowego.
Więcej informacji na temat praktycznych aspektów zwrotu opłat znajdziesz w komentarzu praktycznym autorstwa r. pr. Agnieszki Serzysko. Prezentuje on wątpliwości co do słuszności tego rozwiązania prawnego z dwóch perspektyw - konsumenta i instytucji kredytowej. Znajdziesz go w LEX Banki.
Redakcja Publikacji Elektronicznych