Wolters Kluwer Sklep Online

Jesteś już użytkownikiem programów LEX?

Dyrektywa o prawie do naprawy (R2R): jakie zmiany czekają producentów, sprzedawców i punkty naprawy sprzętu?

15 listopada 2024

Dyrektywa o prawie do naprawy, zwana również dyrektywą R2R, to niewątpliwie korzystny akt dla konsumentów, umożliwiający im naprawę produktów w trakcie, jak i po wygaśnięciu okresu gwarancji. Przyniesie on oczywiście istotne skutki także dla producentów, sprzedawców i punktów naprawy sprzętu. Jak wpłynie na ich sytuację?

O dyrektywie o prawie do naprawy można przeczytać w LEX Prawo Europejskie w analizie:

której autorką jest Karolina Olszewska, senior associate w Kancelarii Gessel, ekspert z zakresu prawa ochrony konsumentów i prawa konkurencji.

Publikacja zawiera rozwinięcie wymienionych niżej wątków oraz analizuje nieujęte tutaj zagadnienia.

Jeśli chcesz zapoznać się ze tą publikacją i innymi eksperckimi analizami na temat regulacji z zakresu unijnego prawa konsumenckiego, zamów już dziś bezpłatny, dwutygodniowy dostęp testowy do programu LEX Prawo Europejskie.
 

1. Zakres przedmiotowy dyrektywy

Dyrektywa o prawie do naprawy dotyczy niektórych urządzeń, ale za to bardzo ważnych z punktu widzenia konsumenta. Są to:

  • urządzenia AGD (pralki i pralko-suszarki, zmywarki do naczyń, suszarki bębnowe, urządzenia chłodnicze, odkurzacze),
  • sprzęt elektroniczny (telefony komórkowe, komputery typu slate, wyświetlacze elektroniczne, serwery i produkty do przechowywania danych)
  • niektóre inne urządzenia (sprzęt do spawania, towary zawierające baterie do lekkich środków transportu)

2. Producenci

Producenci to główni adresaci obowiązków wynikających z dyrektywy o prawie do naprawy. Obowiązki te odnoszą się do:

  • naprawy urządzeń oraz
  • informowania konsumentów o świadczeniu obowiązkowej naprawy.

2.1. Obowiązek naprawy

Jak podkreśla autorka analizy, wynikający z dyrektywy obowiązek naprawy oznacza wymóg zapewnienia przez producentów dostępu osobom trzecim, w tym konsumentom i innym podmiotom, do części zamiennych, narzędzi, oprogramowania oraz informacji związanych z naprawą i konserwacją (instrukcji, schematów itp.), które umożliwią naprawę towarów przez konsumentów lub przez niezależne podmioty zajmujące się serwisem i naprawą. Pod tym pojęciem nie należy więc rozumieć przymuszenia producentów (a w przypadku producentów spoza UE, również upoważnionego przedstawiciela w UE, importera lub dystrybutora) do prowadzenia własnych punktów serwisowych.

Zgodnie z dyrektywą R2R obowiązek naprawy powstaje po stronie producenta, gdy wada towaru ujawni się poza zakresem odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu niezgodności towaru z umową. Będzie więc to miało miejsce w sytuacji, gdy wada nie istniała w momencie dostawy lub gdy brak zgodności ujawni się po okresie odpowiedzialności sprzedawcy – tj. po okresie dwuletniej rękojmi konsumenckiej.

2.2. Wymóg informowania konsumentów przez producenta o nałożonym na niego obowiązku naprawy i świadczonych przez niego usługach naprawy

Producent jest również zobowiązany na podstawie dyrektywie o prawie do naprawy do informowania konsumentów o nałożonym na niego obowiązku naprawy i świadczonych przez niego usługach naprawy. Może to zrobić przez zamieszczenie informacji na swojej stronie internetowej lub za pośrednictwem cyfrowego paszportu towaru. Producent dysponuje więc swobodą w wyborze miejsca i narzędzi do informowania o obowiązku naprawy.

3. Sprzedawcy

Jeśli chodzi o sprzedawców, to dyrektywa o prawie do naprawy dokonała zmiany polegającej na jednokrotnym wydłużeniu okresu rękojmi konsumenckiej o 12 miesięcy w przypadku, gdy konsument w trakcie trwania rękojmi konsumenckiej zażąda naprawy towaru niezgodnego z umową.

Zdaniem autorki analizy znaczenie przedłużenia okresu rękojmi konsumenckiej może jednak okazać się iluzoryczne w polskim obrocie prawnym, gdyż pod rządami obecnie obowiązującej ustawy o prawach konsumenta wybór między naprawą a wymianą towaru niezgodnego z umową zależy faktycznie od sprzedawcy.

4. Niezależne punkty naprawy sprzętu

Jak podkreśla autorka analizy jednym z istotnych skutków dyrektywy o prawie do naprawy jest wzmocnienie pozycji rynkowej niezależnych punktów naprawy sprzętu. Dyrektywa przyznaje bowiem tym podmiotom dostęp do części zamiennych, oraz do informacji związanych z naprawą i konserwacją lub do wszelkich narzędzi oprogramowania, oprogramowania układowego lub podobnych środków pomocniczych związanych z naprawą. Wszystko to zobowiązany jest im zapewnić producent. Taki stan rzeczy wzmacnia niewątpliwie pozycję konkurencyjną na rynku usług naprawy niezależnych podmiotów zajmujących się naprawą wobec producentów i ich sieci serwisowych.

Z drugiej strony dyrektywa R2R nakłada na podmioty, o których tu mowa, obowiązek przedstawienia konsumentom informacji dotyczących naprawy przed zawarciem z umowy. Podmioty te będą mogły posłużyć się europejskim formularzem informacji o naprawie, bądź przekazać informacje przed zawarciem umowy, zgodnie z ustawą o prawach konsumenta.

 

Chcesz przekonać się, jak śledzimy na bieżąco zmiany w prawie UE? Zamów już dziś bezpłatny, dwutygodniowy dostęp testowy do programu LEX Prawo Europejskie.

 

Falsus procurator, czyli co zrobić, gdy pełnomocnik przekroczy zakres umocowania?

Rafał Bujalski

Senior Product Manager

LEX Prawo Europejskie