Czy wójt musi zorganizować transport na głosowanie?

Zmiany w Kodeksie wyborczym można zaszeregować w różnych kategoriach, od kontrowersyjnych po fundamentalne. Faktycznie 1/3 artykułów Kodeksu ulegnie zmianie. Większość z nich ma istotne znaczenie i wpływ na kształt obowiązków samorządowych w ramach organizacji i przeprowadzenia nadchodzących wyborów parlamentarnych, jak również samorządowych i nie pozostawia wiele czasu na przygotowanie do zmian.

Zmiany w ramach działań wzmacniających frekwencję

Zmiany przepisów są bardzo obszerne, a głównym celem nowelizacji ma być poprawa frekwencji oraz dostępności lokali wyborczych. Cel ten ma zostać osiągnięty w głównej mierze poprzez zmiany w obwodach głosowania oraz organizację bezpłatnych dowozów wyborców do lokali wyborczych.

Pierwotnie stały obwód głosowania liczył od 500 do 4000 mieszkańców, aktualnie już 200 mieszkańców wystarczy, aby utworzyć nowy lub podzielić dotychczasowy stały obwód głosowania na mniejszy.

Wyborca niepełnosprawny o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz wyborca, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 60 lat uzyskał prawo do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego i transportu powrotnego. Uprawnienia do bezpłatnego transportu uzyskali również mieszkańcy gminy wiejskiej lub miejsko-wiejskiej, jeżeli w dniu wyborów nie funkcjonuje publiczny transport zbiorowy, a najbliższy przystanek komunikacji oddalony jest od lokalu wyborczego więcej niż 1,5 km.

Centralny Rejestr Wyborców ma ułatwić pracę urzędnikom

Nowelizacja wprowadza Centralny Rejestr Wyborców jako główne narzędzie ewidencji osób głosujących w gminie. Dotychczas każda gmina prowadziła swój własny rejestr wyborców na podstawie własnego oprogramowania. Po uruchomieniu CRW ma stanowić jednolite rozwiązanie informatyczne dla wszystkich gmin.

Jedną z konsekwencji wdrożenia tego rozwiązania ma być brak konieczności przekazywania między gminami zawiadomień o zmianach miejsca głosowania przez wyborców, skreślania ze spisów czy powiadamiania wyborców o dokonanych czynnościach, co z kolei powinno znacznie odciążyć samorządy.

Jakie obowiązki będą mieć samorządy?

Nowe obwody głosowania to spore wyzwanie organizacyjne dla samorządów. Wyzwanie, które wymagać będzie zarówno zapewnienia lokalu wyborczego z całą infrastrukturą niezbędną do jego funkcjonowania, dostosowania w każdej gminie co najmniej 1/2 lokali do potrzeb wyborców niepełnosprawnych, jak również utworzenia dodatkowych komisji wyborczych.

Wprowadzenie darmowego transportu do i z lokalu wyborczego dla wyborcy ujętego w spisie również będzie leżeć na barkach gmin. To wójt powinien zorganizować pojazdy, tak aby każdy uprawniony do transportu wyborca, jak również opiekun wyborcy niepełnosprawnego, mogli dostać się do lokalu i oddać głos.

Z kolei wdrożenie CRW oznacza konieczność dostosowania się gmin do nowego rozwiązania i nowych reguł. Mimo szeregu ułatwień, to nadal na gminach będą ciążyć zadania związane z obsługą systemu w zakresie wyborców.

Ponadto szczególną uwagę zwrócić należy również na formę wejścia życie części regulacji, jak dla przykładu wdrożenie CRW. Terminy wejścia w życie przepisów będą określane w komunikatach Prezesa Rady Ministrów i ogłaszane w Dzienniku Ustaw. Terminy te nie mogą być krótsze niż 30 dni od dnia ogłoszenia komunikatu. To dodatkowo komplikuje możliwość właściwego przygotowania się do realizacji obowiązków.

W wyjaśnieniu wątpliwości związanych z przygotowaniem się gmin do realizacji nowych obowiązków w nadchodzących wyborach będzie komentarz praktyczny: Zmiany w obowiązkach samorządowych po nowelizacji Kodeksu wyborczego.

Autorzy publikacji dokonali szczegółowej analizy nowelizacji przepisów oraz w praktyczny sposób wskazali, w jakim wymiarze dotknie ona pracowników urzędów gmin odpowiedzialnych za wykonanie zadań związanych z organizacją i przeprowadzeniem wyborów na obszarze gminy.

Tagi:
• LEX Urząd i Obywatele