Zmiany w administracji samorządowej po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego
Z dniem 1 lipca 2023 r. został odwołany stan zagrożenia epidemicznego. W efekcie wiele szczególnych rozwiązań prawno-administracyjnych przestało obowiązywać. Część z dniem uchylenia, część po upływie okresu przejściowego. Problematyczne może okazać się ustalenie, które z przepisów przestają obowiązywać i w jakim terminie.
Jakie obowiązki w samorządach ulegają zmianie?
Specustawa covidowa wprowadziła wiele szczególnych zmian, które stosowane były od ponad trzech lat. Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego wiąże się z wieloma zmianami również dla jednostek samorządu terytorialnego. Powrót do normy w wielu przypadkach może budzić wątpliwości. Sporo dotkniętych zmianą jednostek może mieć problem z ustaleniem, jakie regulacje ulegają zmianie, czy obowiązuje w danej materii okres przejściowy, w jakim terminie będzie zmiana.
Przykładowo, obowiązek wykonywania okresowych badań pracowników po ogłoszeniu stanu epidemii oraz stanu zagrożenia epidemicznego uległ zawieszeniu. Zawieszenie uregulowano w art. 12a specustawy covidowej. Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego mogą pojawić się wątpliwości w jakim terminie należy obowiązek wykonać. Zgodnie z brzmieniem przepisu, pracodawca i pracownik są obowiązani podjąć zawieszone obowiązki niezwłocznie, a wykonać je należy w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania tego stanu. W efekcie do 28 grudnia 2023 r. również pracownicy samorządowi, którzy nie mają aktualnych badań powinni uzyskać odpowiednie orzeczenie lekarskie.
Kolejnym przykładem z samorządowego obszaru może być zdalny tryb obradowania organów kolegialnych jednostek samorządu terytorialnego, uregulowany w art. 15zzx specustawy. W trakcie trwania stanów związanych z pandemią organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego oraz działające kolegialnie organy: wykonawcze w jednostkach samorządu terytorialnego, w związkach jednostek samorządu terytorialnego, w związku metropolitalnym, w regionalnych izbach obrachunkowych, samorządowych kolegiach odwoławczych oraz w organach pomocniczych jednostek samorządu terytorialnego, mogły zwoływać i odbywać obrady, sesje, posiedzenia, zgromadzenia lub inne formy działania właściwe dla tych organów, a także podejmować rozstrzygnięcia, w tym uchwały, z wykorzystaniem środków porozumiewania się na odległość lub korespondencyjnie.
Czy zdalne obradowanie powyższych organów jest nadal możliwe? Takie pytanie może często towarzyszyć po tak długim czasie obowiązywania szczególnej regulacji. Tym bardziej, że praktyka mogła być w tym zakresie w wielu przypadkach wygodna. Jednakże po zniesieniu stanu zagrożenia epidemicznego z dniem 1 lipca 2023 r. nie ma już podstawy prawnej do wprowadzenia obrad zdalnych.
Jak ułatwić sobie weryfikację zmian?
W komentarzu praktycznym: Konsekwencje odwołania stanu zagrożenia epidemicznego w administracji samorządowej, w sposób tabelaryczny zostały przedstawione najważniejsze dla jednostek samorządu terytorialnego przepisy, które uległy zmianie, wraz z komentarzem co do zakresu zmian. Zestawienie opisuje zarówno kompleksowo, jak również w przejrzysty sposób, najważniejsze skutki i konsekwencje odwołania stanu zagrożenia epidemicznego w ramach obowiązków i procedur w administracji samorządowej.
Rafał Bułach
Product Manager Administracja Publiczna