Ustawa o jakości w opiece zdrowotnej a zadania szpitali i przychodni

8 września weszły w życie ustawa o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta (Dz.U.2023.1692) oraz nowelizacja ustawy o prawach pacjenta i niektórych innych ustaw (Dz.U.2023.1675), które nakładają na placówki medyczne szereg zadań związanych z zapewnieniem jakości w opiece nad pacjentem i udzielaniem świadczeń. Dowiedz się kto i na jakich zasadach będzie musiał uzyskać autoryzację, prowadzić wewnętrzny system zarządzania jakością i monitorować zdarzenia niepożądane, czy też jak zmieniły się zasady uzyskiwania akredytacji. Zasygnalizujemy też nowe regulacje dot. funduszu zdarzeń medycznych, powoływania pełnomocnika ds. pacjenta czy stosowania monitoringi w placówce.

Wskaźniki jakości opieki zdrowotnej i elementy systemu jakości 

Ustawa o jakości zakłada, że spełnianie nowych standardów dot. jakości w placówce będzie weryfikowane przez specjalne wskaźniki. Będę one dotyczyły trzech obszarów: klinicznego, konsumenckiego oraz zarządczego. Szczegółowe warunki monitorowania jakości udzielanych świadczeń (finansowanych z pieniędzy publicznych przez podmioty wykonujące działalność leczniczą) zostaną sprecyzowane w ramach rozporządzenia wykonawczego do ustaw.

Więcej na temat najważniejszych założeń ustawy w komentarzu praktycznym: Ustawa o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta - podsumowanie prac nad ustawą i najważniejsze założenia.

Ustawa przewiduje również, że na system jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwa pacjenta będą tworzyły takie rozwiązania jak:

• autoryzacja,
• wewnętrzny system zarządzania jakością i bezpieczeństwem (w tym obowiązek monitorowania zdarzeń niepożądanych)
• akredytacja,
• rejestry medyczne.

Szerzej na temat obowiązków dla placówek medycznych wynikających z ustawy o jakości i zadań związanych z jej wdrożeniem dowiesz się ze szkolenia: Jak wdrożyć ustawę o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta w placówce medycznej?

Autoryzacja jako obowiązek szpitali w sieci

W świetle art. 6 ustawy autoryzacja warunkuje realizację przez szpitale umowy o udzielanie świadczeń  w ramach profili tzw. sieci szpitali. Aby ją otrzymać (jest wydawana na wniosek podmiotu wykonującego działalność leczniczą, przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na 5 lat) placówka będzie zobowiązana udzielać świadczenia przy jednoczesnym spełnieniu warunków ich wykonywania zawartych w tzw. rozporządzeniach koszykowych (w zakresie personelu, wyposażenia w sprzęt i aparaturę medyczną, oraz miejsca udzielania świadczeń). Oprócz powyższego placówka będzie też musiała wdrożyć i obsługiwać wewnętrzny systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem.

Wewnętrzny System Zarządzania Jakością i Bezpieczeństwem

System zarządzania jakością i bezpieczeństwem (jego prowadzenia) będzie obligatoryjny zarówno dla szpitali, jak i innych podmiotów wykonujących działalność leczniczą, które w ramach umowy z NFZ udzielają świadczeń finansowanych ze środków publicznych. W świetle art. 18 ust. 3 ustawy, w ramach tego systemu placówka:

• wdraża rozwiązania służące identyfikacji ryzyka wystąpienia zdarzeń niepożądanych i zarządzaniu tym ryzykiem w ramach udzielanych świadczeń,
• identyfikuje priorytetowe obszary do poprawy jakości i bezpieczeństwa udzielanych świadczeń,
• okresowo monitoruje i ocenia jakość i bezpieczeństwo udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej,
• określa kryteria i metody potrzebne do zapewnienia skutecznego nadzoru nad jakością i bezpieczeństwem udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej;
• monitoruje zdarzenia niepożądane,
• zapewnia szkolenia dla personelu służącego uzyskaniu i podnoszeniu kompetencji w zakresie jakości i bezpieczeństwa udzielanych świadczeń,
• prowadzi badania opinii i doświadczeń pacjentów na podstawie wystandaryzowanego formularza ankiety.

Warto zasygnalizować, że osobą odpowiedzialną za prawidłowe wdrożenie i utrzymanie wewnętrznego systemu będzie w podmiocie leczniczym będzie jego kierownik.

Akredytacja dla placówek medycznych

Jedynym z elementów tzw. systemu jakości jest też akredytacja, w której ustawa wprowadza znaczące zmiany (m.in. w zakresie przeprowadzania wizyty autoryzacyjnej czy zasadach składania wniosków). Akredytacji zainteresowanym jej uzyskaniem placówkom będzie udzielał Minister Zdrowia (na ich wniosek) na 4 lata. Warunkiem jej otrzymania będzie przeprowadzenie odpowiedniej procedury oceniającej spełnienie w wymaganym stopniu standardów. Ustawa przewiduje też wyższe wymagania, których osiągnięcie warunkuje udzielanie akredytacji (art. 37 ust. 3 ustawy):

• uzyskanie oceny akredytacyjnej na poziomie co najmniej 75% maksymalnej możliwej do uzyskania sumy ocen poszczególnych standardów akredytacyjnych ogółem oraz
• uzyskanie co najmniej 50% maksymalnej możliwej do uzyskania sumy ocen poszczególnych standardów akredytacyjnych dla każdego działu tematycznego, oraz
• spełnienie pojedynczych standardów akredytacyjnych obligatoryjnych.

Nowelizacja ustawy o prawach pacjenta i innych ustaw

Równolegle z wejściem w życie ustawy o jakości, weszła w życie również druga ustawa, której celem jest poprawa jakości udzielenia świadczeń i opieki nad pacjentami - nowelizacja ustawy o prawach pacjenta i niektórych innych ustaw. Co zakłada?

Wdraża m.in. nowy (pozasądowy) system kompensacji szkód wynikających ze zdarzeń medycznych, który powiązany jest z Funduszem Kompensacyjnym Zdarzeń Medycznych. Ustawa uregulowała również zasady powoływania i zakres uprawnień/obowiązków pełnomocnika do spraw praw pacjenta w podmiotach leczniczych. Modyfikuje również przepisy dot. monitoringu pomieszczeń w placówkach medycznych czy wymagań dot. znaków identyfikacyjnych pacjentów szpitala czy wprowadza obowiązek poinformowania osób bliskich pacjentów z ograniczoną poczytalnością o ich wypisie z placówki.

Najważniejsze rozwiązania zawarte we wspomnianej ustawie zostały umówione w ramach szkolenia: Kompensacja szkód medycznych, pełnomocnik ds. praw pacjenta, monitoring wizyjny i inne zmiany w nowelizacji ustawy o prawach pacjenta z 16 czerwca 2023 roku. 

Tagi:
• LEX Ochrona Zdrowia