Obowiązkowy split payment od listopada 2019 r.
Przed przedsiębiorcami nowe wyzwanie, nowe problemy praktyczne i obawy. Tym razem w postaci obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności. Narzędzie to funkcjonuje w polskim systemie prawnym od 1.07.2018 r., ale dotychczas jego stosowanie było dobrowolne. Tymczasem od listopada weszły w życie przepisy wprowadzające obligatoryjny split payment w niektórych branżach.
Cel: walka z nieuczciwością podatników oraz wszelkimi nadużyciami w VAT
Obowiązkowa podzielona płatność to kluczowa zmiana uszczelniająca VAT od 1 listopada. Mechanizm ten obejmuje 150 różnych towarów i usług. Przed tą datą większość z nich była objęta odwrotnym obciążeniem, z którego Ministerstwo Finansów rezygnuje. Split payment zastępuje także inne szczególne rozwiązania dotychczas stosowane w VAT: solidarną odpowiedzialność nabywcy i sprzedawcy (choć nie zniknie ona całkowicie z przepisów) oraz kaucję gwarancyjną.
Kiedy split payment jest obowiązkowy?
Stosowanie mechanizmu podzielonej płatności jest obowiązkowe od 1 listopada, jeżeli łącznie zostanie spełnionych pięć warunków. Są to przesłanki zarówno natury podmiotowej, jak i przedmiotowej. Każda z nich została omówiona w nowej procedurze znajdującej się w programie LEX pt. Obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności.
Ograniczenia przedmiotowe
Split payment jest stosowany w odniesieniu do 150 grup towarowych i usługowych określonych zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług z 2008 r., które od 1.11.2019 r. zostały enumeratywnie wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT. Co do zasady, są to usługi i towary uznawane za wrażliwe, opodatkowane do momentu wejścia w życie mechanizmu podzielonej płatności zgodnie z zasadami odwrotnego obciążenia lub w stosunku do których zastosowanie miała zasada odpowiedzialności solidarnej nabywcy ze zbywcą.
Ponadto mechanizm podzielonej płatności znajdzie zastosowanie do faktur, w których kwota należności ogółem wynosi 15.000 zł lub więcej. W przypadkach gdy kwota brutto na fakturze lub dokonywana zapłata nie przekraczają tej kwoty, nie istnieje obowiązek dokonywania płatności z zastosowaniem tego mechanizmu.
Ograniczenia podmiotowe
W przepisach nie wskazano wprost podmiotów, które muszą stosować mechanizm podzielonej płatności. Jednak opierając się na założeniach tego instrumentu oraz zakresie przedmiotowym można wskazać, że obligatoryjne dokonywanie płatności podzielonych dotyczy wyłącznie transakcji dokonywanych pomiędzy podatnikami (B2B), gdzie do rozliczenia dojdzie przy pomocy przelewu bankowego, a przedmiotem tych transakcji będą towary i usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.
Tym samym, spod reżimu obligatoryjnego split payment wyłączone są transakcje, których stroną są konsumenci (B2C), a także te transakcje pomiędzy podatnikami, w których rozliczenie następuje gotówkowo bądź przy użyciu kart płatniczych, nawet wówczas kiedy ich przedmiotem są towary i usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.
Czy zapłata musi zostać dokonana z zastosowaniem split payment?
Jeżeli nie jest spełniony choćby jeden z warunków istnienia obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności, zapłata może być dokonana w dowolny sposób, w tym z dobrowolnym zastosowaniem split payment.
Procedura pt. Obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności pozwala ustalić, czy w stanie prawnym obowiązującym od 1.11.2019 r. istnieje obowiązek dokonania zapłaty za nabyte towary lub usługi z zastosowaniem tego narzędzia.
Przeczytaj także:
Obowiązkowy split payment wymusi dzielenie płatności
Obowiązkowy split payment od listopada
Iwona Kaczorowska
redaktor naczelna "Przeglądu Podatkowego"
product manager Procedury Biznes