Urlop wypoczynkowy pracownika - jak ustalać jego wymiar
Udzielanie urlopu wypoczynkowego pracownikom jest obowiązkiem pracodawcy. Znajomość przepisów regulujących nabycie prawa do urlopu oraz zasady ustalania jego wymiaru stanowi podstawę do prawidłowego i zgodnego z prawem wywiązywania się z tego obowiązku. Aby pracodawca prawidłowo udzielił urlopu, warto wiedzieć, ile dni wolnych przysługuje pracownikom oraz jak ten wymiar obliczyć.
Kiedy pracownikowi przysługuje 20 a kiedy 26 dni urlopu wypoczynkowego?
Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Warto zaznaczyć, że pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu. Zgodnie z art. 154 Kodeksu pracy, wymiar urlopu wynosi następująco:
- 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
- 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Jeśli pracownik jest zatrudniony na część etatu, liczba dni urlopu jest odpowiednio przeliczana – proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, a niepełne dni zaokrągla się w górę. Ważne jest też to, że niezależnie od liczby umów, w danym roku nie można przekroczyć przysługującego pracownikowi wymiaru urlopu.
Zobacz również: Udzielanie urlopów wypoczynkowych
Czy ukończenie szkoły wlicza się do stażu pracy?
Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia:
- zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata,
- średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,
- średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat,
- średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata,
- szkoły policealnej - 6 lat,
- szkoły wyższej - 8 lat.
Okresy nauki nie podlegają sumowaniu. Jeżeli więc pracownik pobierał naukę w czasie zatrudnienia, do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się bądź okres zatrudnienia, w którym była pobierana nauka, bądź okres nauki, zależnie od tego, co jest korzystniejsze dla pracownika.
Wymiar urlopu pracownika zatrudnionego przez część roku
Podstawą jest roczny wymiar urlopu – 20 lub 26 dni, w zależności od stażu pracy, który został omówiony powyżej. Za każdy przepracowany miesiąc kalendarzowy przysługuje pracownikowi 1/12 rocznego wymiaru urlopu. Niepełny miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca. Z kolei niepełne dni urlopu również zaokrągla się w górę do pełnego dnia. Maksymalny wymiar urlopu w danym roku nie może jednak przekroczyć 20 lub 26 dni – nawet jeśli pracownik kilka razy w ciągu roku zmieniał pracę.
Ile wynosi wymiar urlopu dla pracownika podejmującego pracę po raz pierwszy?
Zgodnie z art. 153 k.p., pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Co ważne, w pierwszym roku pracy nie obowiązuje zasada zaokrąglania niepełnych dni urlopu do pełnego dnia.
Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym.
Zobacz również: Nabycie prawa do pierwszego urlopu wypoczynkowego