System kaucyjny - co się zmieni po 1 października 2025 r.?
Od 1 października 2025 r. w Polsce zaczyna obowiązywać system kaucyjny, wprowadzony na mocy nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Nowe przepisy nakładają szereg obowiązków na przedsiębiorców. Celem regulacji jest zwiększenie poziomu selektywnej zbiórki i recyklingu opakowań, zgodnie z dyrektywą SUP 2019/904 Parlamentu Europejskiego i Rady UE.
Podstawa prawna i cel wprowadzenia systemu
System kaucyjny został wprowadzony ustawą z dnia 27 grudnia 2024 r., zmieniającą ustawę o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Nowelizacja przesunęła termin wdrożenia z 1 stycznia na 1 października 2025 r., uwzględniając postulaty branży i konieczność dostosowania infrastruktury.
Celem systemu jest:
- zmniejszenie ilości zmieszanych odpadów komunalnych,
- zwiększenie poziomu recyklingu,
- wdrożenie zasady rozszerzonej odpowiedzialności producenta.
Zakres przedmiotowy i podmiotowy
System obejmuje:
- butelki z tworzyw sztucznych do 3 l,
- puszki metalowe do 1 l,
- szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 l.
Obowiązek uczestnictwa dotyczy:
- wszystkich jednostek handlowych oferujących napoje w opakowaniach objętych systemem,
- sklepów o powierzchni powyżej 200 m² (obowiązkowo),
- sklepów poniżej 200 m² (dobrowolnie, z wyjątkiem niektórych opakowań).
Obowiązki przedsiębiorców
Przedsiębiorcy będą objęci szeregiem obowiązków, a do podstawowych należą:
- zawarcie umowy z operatorem:
Przedsiębiorcy muszą zawrzeć umowę z operatorem systemu kaucyjnego, który posiada stosowne zezwolenie.
- nowe zasady ewidencji i rozliczenia:
Obowiązkowa jest szczegółowa ewidencja liczby sprzedanych i zwróconych opakowań oraz wysokości pobranych i zwróconych kaucji.
- Kaucja na paragonie:
Kaucja musi być wyodrębniona na paragonie.
Operatorzy systemu kaucyjnego
Ustawa dopuszcza funkcjonowanie wielu operatorów. Każdy musi uzyskać zezwolenie i zapewnić:
- odbiór opakowań,
- zwrot kaucji do punktów handlowych,
- prowadzenie rozliczeń i raportowanie.
Oznakowanie i zasady zwrotu
Opakowania muszą być oznaczone logotypem systemu kaucyjnego. Zwrot kaucji możliwy jest bez paragonu, w dowolnym punkcie zbiórki. Opakowań nie należy zgniatać.
[Źródło: https://www.gov.pl/web/klimat/system-kaucyjny-oznakowanie]
Rekomendacje
System kaucyjny to istotna zmiana w polskim prawie środowiskowym, dlatego jeśli nie wiesz czy Twoje przedsiębiorstwo jest wystarczająco przygotowane na datę 1 października 2025 r. i uruchomienie system kaucyjnego zapoznaj się z nagraniem ze szkolenia online: System kaucyjny po zmianach - nowelizacja ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi