System kaucyjny - co się zmieni po 1 października 2025 r.?

29 września 2025

Od 1 października 2025 r. w Polsce zaczyna obowiązywać system kaucyjny, wprowadzony na mocy nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Nowe przepisy nakładają szereg obowiązków na przedsiębiorców. Celem regulacji jest zwiększenie poziomu selektywnej zbiórki i recyklingu opakowań, zgodnie z dyrektywą SUP 2019/904 Parlamentu Europejskiego i Rady UE.

Podstawa prawna i cel wprowadzenia systemu 

System kaucyjny został wprowadzony ustawą z dnia 27 grudnia 2024 r., zmieniającą ustawę o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Nowelizacja przesunęła termin wdrożenia z 1 stycznia na 1 października 2025 r., uwzględniając postulaty branży i konieczność dostosowania infrastruktury.

Celem systemu jest:

  • zmniejszenie ilości zmieszanych odpadów komunalnych,
  • zwiększenie poziomu recyklingu,
  • wdrożenie zasady rozszerzonej odpowiedzialności producenta.

Zakres przedmiotowy i podmiotowy

System obejmuje:

  • butelki z tworzyw sztucznych do 3 l,
  • puszki metalowe do 1 l,
  • szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 l.

Obowiązek uczestnictwa dotyczy:

  • wszystkich jednostek handlowych oferujących napoje w opakowaniach objętych systemem,
  • sklepów o powierzchni powyżej 200 m² (obowiązkowo),
  • sklepów poniżej 200 m² (dobrowolnie, z wyjątkiem niektórych opakowań).

Obowiązki przedsiębiorców 

Przedsiębiorcy będą objęci szeregiem obowiązków, a do podstawowych należą:

  • zawarcie umowy z operatorem:

Przedsiębiorcy muszą zawrzeć umowę z operatorem systemu kaucyjnego, który posiada stosowne zezwolenie.

  • nowe zasady ewidencji i rozliczenia:

Obowiązkowa jest szczegółowa ewidencja liczby sprzedanych i zwróconych opakowań oraz wysokości pobranych i zwróconych kaucji.

  • Kaucja na paragonie:

Kaucja musi być wyodrębniona na paragonie.

Operatorzy systemu kaucyjnego 

Ustawa dopuszcza funkcjonowanie wielu operatorów. Każdy musi uzyskać zezwolenie i zapewnić:

  • odbiór opakowań,
  • zwrot kaucji do punktów handlowych,
  • prowadzenie rozliczeń i raportowanie.

Oznakowanie i zasady zwrotu 

Opakowania muszą być oznaczone logotypem systemu kaucyjnego. Zwrot kaucji możliwy jest bez paragonu, w dowolnym punkcie zbiórki. Opakowań nie należy zgniatać.

oznaczenie logotypem systemu kaucyjnego

[Źródło: https://www.gov.pl/web/klimat/system-kaucyjny-oznakowanie]

Rekomendacje

System kaucyjny to istotna zmiana w polskim prawie środowiskowym, dlatego jeśli nie wiesz czy Twoje przedsiębiorstwo jest wystarczająco przygotowane na datę 1 października 2025 r. i uruchomienie system kaucyjnego zapoznaj się z nagraniem ze szkolenia online: System kaucyjny po zmianach - nowelizacja ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi

Katarzyna Baczyńska | Product Manager Lex Ochrona Środowiska