Nowe kontrole PIP od 2026 – co zmienia się w zakresie BHP
Od 1 stycznia 2026 r. wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące kontroli Państwowej Inspekcji Pracy (PIP). Zmiany obejmują zarówno sferę prawną ochrony pracy, jak i bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Celem jest zwiększenie efektywności kontroli, skrócenie czasu ich przeprowadzania oraz wdrożenie nowoczesnych metod monitorowania bezpieczeństwa w zakładach pracy. Nowe regulacje wprowadzają m.in. możliwość przeprowadzania kontroli zdalnych, rozszerzenie zakresu sprawdzanych obszarów, wzmocnienie uprawnień inspektorów oraz obowiązek współpracy z pracownikami służby BHP.
Kontrole zdalne i hybrydowe
Najważniejszą nowością jest możliwość przeprowadzania kontroli w formie zdalnej lub hybrydowej. Inspektorzy PIP będą mogli weryfikować dokumentację BHP, rejestry wypadków, protokoły szkoleń i oceny ryzyka zawodowego bez konieczności fizycznej wizyty w zakładzie. Kontrole hybrydowe połączą sprawdzenie dokumentów online z wizytą w zakładzie, co zwiększy elastyczność i skróci czas procedur kontrolnych.
Dla pracodawców oznacza to konieczność utrzymania dokumentacji w formie uporządkowanej i łatwo dostępnej elektronicznie. Dokumenty, które mogą być weryfikowane w kontrolach zdalnych, obejmują:
- ewidencję szkoleń BHP i instruktaży stanowiskowych,
- rejestry badań profilaktycznych pracowników,
- protokoły oceny ryzyka zawodowego i instrukcje BHP,
- dokumentację wypadków przy pracy i zdarzeń potencjalnie wypadkowych.
Kontrole zdalne pozwalają inspektorom szybko ocenić stan bezpieczeństwa w firmie, a także umożliwiają weryfikację przestrzegania przepisów bez zakłócania pracy zakładu. Firmy powinny więc przygotować zarówno wersje elektroniczne dokumentów, jak i procedury umożliwiające szybkie udostępnienie informacji inspektorom.
Zobacz szkolenie online: Nowe zasady kontroli PIP
Rozszerzenie zakresu kontroli BHP i nowe uprawnienia inspektorów
Od 2026 r. PIP zyska możliwość szerszego sprawdzania warunków pracy w zakładach. Kontrole obejmować będą m.in.:
- stosowanie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej,
- organizację pracy w systemach zmianowych,
- przestrzeganie norm środowiskowych w miejscu pracy, takich jak hałas, oświetlenie i temperatura,
- procedury bezpieczeństwa przy pracach szczególnie niebezpiecznych, np. na wysokości, przy obsłudze maszyn czy materiałów niebezpiecznych.
Nowe przepisy przyznają inspektorom PIP dodatkowe uprawnienia, takie jak:
- wydawanie zaleceń natychmiastowych w sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia pracowników,
- nakładanie kar administracyjnych i mandatów za stwierdzone naruszenia przepisów BHP,
- kontrola procedur bezpieczeństwa przy pracy zdalnej, jeśli mają one wpływ na ochronę zdrowia pracowników.
Dzięki tym zmianom kontrole będą bardziej kompleksowe i skuteczne, a przedsiębiorcy będą musieli na co dzień przywiązywać większą wagę do przestrzegania przepisów BHP oraz aktualizacji procedur bezpieczeństwa.
Zobacz poradnik: Nowe zasady kontroli inspektorów pracy
Dokumentacja i współpraca ze służbą BHP
Nowe regulacje kładą szczególny nacisk na współpracę z osobami odpowiedzialnymi za BHP w firmie. Pracownicy służby BHP pełnią funkcję pośrednika między inspektorem a całym zakładem pracy, udostępniając niezbędne informacje i dokumenty.
W praktyce oznacza to konieczność:
- utrzymania kompletnej dokumentacji w formie zrozumiałej dla inspektora,
- aktywnego uczestnictwa w wyjaśnianiu stwierdzonych nieprawidłowości,
- przygotowania zakładu do ewentualnych kontroli zdalnych lub hybrydowych.
Dla służby BHP oznacza to także konieczność regularnego monitorowania i aktualizacji ewidencji szkoleń, rejestrów badań profilaktycznych, protokołów oceny ryzyka zawodowego oraz dokumentacji wypadków przy pracy. Dzięki temu współpraca z inspektorem PIP będzie płynna, a zakład lepiej przygotowany na ewentualne działania kontrolne.
Elektroniczny system raportowania wyników kontroli
Nowe przepisy przewidują wprowadzenie elektronicznego systemu raportowania wyników kontroli. System ten umożliwi przedsiębiorcom szybsze otrzymywanie informacji o stwierdzonych nieprawidłowościach i zaleceniach PIP, a także skuteczniejsze monitorowanie działań naprawczych.
Elektroniczne raporty pozwolą na:
- bieżące śledzenie postępów w realizacji zaleceń PIP,
- łatwiejszą analizę ryzyk i zagrożeń w miejscu pracy,
- dokumentowanie działań naprawczych i wdrożenie procedur korygujących w sposób systemowy.
System raportowania poprawi również przejrzystość procesu kontroli, dając przedsiębiorcom możliwość szybkiego reagowania na ryzyka oraz lepszego planowania działań w zakresie BHP.
Przygotowanie firmy i korzyści z nowych przepisów
Przygotowanie do kontroli PIP od 2026 r. wymaga kompleksowego podejścia. Firmy powinny:
- uaktualnić dokumentację BHP i ewidencję wypadków,
- przeprowadzić audyt wewnętrzny zakładu pracy w celu identyfikacji potencjalnych zagrożeń,
- zorganizować szkolenia dla pracowników i służby BHP dotyczące nowych procedur,
- wdrożyć procedury przygotowujące do kontroli zdalnych i hybrydowych,
- zapewnić dostępność dokumentów elektronicznych i procedur w razie kontroli online.
Korzyści wynikające z nowych przepisów obejmują:
- poprawę bezpieczeństwa pracowników i zmniejszenie liczby wypadków,
- ograniczenie ryzyka sankcji i kar administracyjnych,
- usprawnienie procedur BHP i zwiększenie przejrzystości w zakładzie pracy,
- szybsze reagowanie na zagrożenia i ryzyka w miejscu pracy.
Dzięki wdrożeniu nowych zasad kontroli PIP firmy zyskają nie tylko większą ochronę prawną, ale również realną poprawę bezpieczeństwa i efektywności działań BHP w codziennej pracy.
