Odbiór lokalu lub domu jednorodzinnego
Ustawa deweloperska (czyli ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym z 2021 r.) miała na celu przede wszystkim wzmocnić uprawnienia nabywców, usprawnić procedurę odbioru lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz usuwania wad. Jednak w praktyce pojawiły się liczne wątpliwości w szczególności dotyczące zasad odpowiedzialności dewelopera za wady.
Podstawa prawna odbioru lokalu lub domu jednorodzinnego
Odbiór lokalu lub domu jednorodzinnego jest uregulowany w art. 41 ustawy deweloperskiej. Nowa ustawa nawiązała do wcześniejszych rozwiązań dodając nowe procedury, uprawnienia oraz obowiązki nabywcy i dewelopera. Procedurze odbioru podlega jedynie lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny, a nie lokal użytkowy. Odbiór może nastąpić odpowiednio po uprawomocnieniu się decyzji o pozwoleniu na użytkowanie albo zawiadomieniu organu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy domu jednorodzinnego przy braku sprzeciwu ze strony tego organu. Przed przystąpieniem do użytkowania obiektu budowlanego należy uzyskać decyzję o pozwoleniu na użytkowanie w przypadkach określonych w ustawie - Prawo budowlane.
Obecność nabywcy i pełnomocnictwo
Odbiór jest dokonywany w obecności nabywcy. Może być on podczas tej czynności reprezentowany przez pełnomocnika, a do odbioru lokalu wystarczające jest pełnomocnictwo w formie zwykłej pisemnej.
Protokół odbioru i zgłaszanie wad
Z odbioru sporządza się protokół, do którego nabywca może zgłosić wady lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego. Deweloper albo przedsiębiorca inny niż deweloper nie może ograniczać uprawnienia nabywcy do zgłoszenia wad w protokole odbioru nawet jeśli uważa, że one nie istnieją. Deweloper ma 14 dni na poinformowanie nabywcy o uznaniu lub odmowie uznania wad wraz z uzasadnieniem. Brak odpowiedzi w tym terminie oznacza uznanie wad. Następnie Deweloper ma 30 dni na usunięcie uznanych wad od dnia podpisania protokołu. Jeśli wady nie zostaną usunięte, nabywca może je usunąć na koszt dewelopera. Nabywca może natomiast odmówić odbioru, jeśli stwierdzi wadę istotną, a deweloper odmówi jej uznania w protokole odbioru. W przypadku uznania wady istotnej przez dewelopera obowiązuje procedura usunięcia wad, a po bezskutecznym terminie na ich usunięcie nabywca może odstąpić od umowy. Ustawa określa dalszy przebieg postępowania odbiorowego oraz prawa i obowiązki obu stron.