Skierowanie na badania i orzeczenie: najczęstsze pułapki
Proces uzyskiwania orzeczenia lekarskiego w ramach obowiązkowych badań profilaktycznych to dla wielu pracodawców i pracowników obszar pełen wątpliwości. Od momentu skierowania na badania aż po wydanie orzeczenia łatwo popełnić błędy, które mogą skutkować konsekwencjami prawnymi lub opóźnieniami w zatrudnieniu.
Nieprawidłowe przygotowanie skierowania na badania profilaktyczne
Skierowanie na badania profilaktyczne to pierwszy krok w całym procesie. Błędy na tym etapie są szczególnie kosztowne, ponieważ mogą skutkować odrzuceniem dokumentu przez jednostkę medyczną lub koniecznością jego poprawy, co wydłuża cały proces. Do najczęstszych uchybień należą: brak pełnych danych pracownika (imię, nazwisko, PESEL), nieprecyzyjny opis stanowiska i wykonywanych czynności oraz brak podpisu osoby uprawnionej. Często zdarza się też, że skierowanie nie określa rodzaju badań adekwatnych do stanowiska, co może skutkować koniecznością dodatkowych konsultacji lekarskich. Aby uniknąć problemów, warto stosować gotowe wzory skierowań zgodne z przepisami BHP oraz regularnie szkolić osoby odpowiedzialne za ich przygotowanie. Brak któregokolwiek z tych elementów może skutkować odrzuceniem skierowania przez jednostkę medyczną lub koniecznością jego korekty, co wydłuża cały proces.
Nieodpowiedni zakres badań profilaktycznych
Kolejnym częstym błędem jest niewłaściwe określenie rodzaju badań. Nie każdy pracownik wymaga pełnego zestawu badań profilaktycznych – nadmiarowe badania generują koszty, wydłużają czas oczekiwania i mogą wprowadzać niepotrzebny stres u pracowników. Z drugiej strony brak wymaganych badań może skutkować wydaniem nieprawidłowego orzeczenia lub koniecznością jego uzupełnienia. Dlatego tak istotna jest współpraca z lekarzem medycyny pracy, który pomoże ustalić odpowiedni zakres badań w zależności od stanowiska i czynników ryzyka zawodowego. Pracodawcy powinni również pamiętać o zmianach w przepisach dotyczących czynników szkodliwych i zagrożeń w środowisku pracy, które mogą wpływać na zakres badań.
Zobacz poradnik: Skierowania na profilaktyczne badanie lekarskie - jak uniknąć błędów
Zaniedbanie terminów badań profilaktycznych i ważności orzeczeń lekarskich
Przepisy prawa pracy dokładnie określają terminy badań wstępnych, okresowych i kontrolnych. Niestety, wiele zakładów pracy nie monitoruje tych terminów w sposób systematyczny. Najczęściej spotykane problemy to: brak rejestracji terminów w systemie kadrowym, przesunięcie badań bez uzasadnionej przyczyny oraz brak aktualizacji dokumentacji po wydaniu nowego orzeczenia. Konsekwencje opóźnień mogą być poważne – od naruszenia obowiązków pracodawcy po odpowiedzialność administracyjną. Rozwiązaniem jest stworzenie elektronicznego harmonogramu badań, w którym będą uwzględnione terminy ważności wcześniejszych orzeczeń oraz przypomnienia dla pracowników i działu HR.
Zobacz materiały ze szkolenia: Od skierowania do orzeczenia - najczęściej popełniane błędy
Brak weryfikacji i prawidłowego wykorzystania orzeczenia lekarskiego
Ostatnim, ale równie istotnym obszarem jest prawidłowe przyjęcie i wykorzystanie orzeczenia lekarskiego. W praktyce pracodawcy często nie sprawdzają dokładnie treści dokumentu ani nie przypisują go do właściwego stanowiska. Może to prowadzić do sytuacji, w której pracownik wykonuje czynności, do których nie jest dopuszczony ze względu na stan zdrowia. Należy zwracać uwagę na kategorię zdolności do pracy (pełna zdolność, ograniczenia zdrowotne), wskazania lekarskie oraz obowiązki wynikające z orzeczenia. Wprowadzenie orzeczenia do akt osobowych i systemu kadrowego oraz regularna kontrola zgodności z wymogami BHP pozwala uniknąć ryzyka dla pracowników i odpowiedzialności pracodawcy.
